Polskie Towarzystwo Entomologiczne
Polskie Towarzystwo Entomologiczne (skróty: PTE, PTEnt) – polskie towarzystwo naukowe, organizacja pozarządowa, skupiająca entomologów, innych naukowców i amatorów zainteresowanych poznawaniem i badaniem owadów.
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Data założenia |
(1920) 1922 |
Rodzaj stowarzyszenia |
stowarzyszenie naukowe |
Profil działalności | |
Prezes |
dr hab. Paweł Sienkiewicz |
Nr KRS | |
Data rejestracji |
2003 |
Strona internetowa |
Historia
edytujW 1920 powstała Sekcji Entomologicznej Lwowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika przekształciła się w grudniu 1922 w Polski Związek Entomologiczny. Pierwszym prezesem PZE wybrano w 1923 prof. dr Zygmunta Mokrzeckiego.
Celem działania lwowskiego PZE było m.in. „wszechstronne badanie (systematyka, biologja, entomologja stosowana i t. d.) owadów przede wszystkiem Polski i wydawanie własnych publikacyj”. W 1925 przyjęto do PZE, na prawach członka – korporanta, Poznańskie Towarzystwo Entomologiczne (założone w 1924), natomiast w 1935 utworzono pierwszą i jedyną przed II wojną światową, tematyczną Sekcję Entomologii Stosowanej.
Po wojnie Związek został reaktywowany w 1947 we Wrocławiu. W 1948 rozpoczęto tworzenie nowej entomologicznej biblioteki naukowej, a w 1949 stowarzyszenie formalnie zarejestrowano. Wtedy też zaczęły powstawać oddziały terenowe: w Poznaniu (1949, pierwszy), Warszawie (1950, drugi) i Wrocławiu (1950, trzeci).
W okresie stalinowskim (od 1952) w ramach głębokich zmian w strukturze polskiej nauki i życia społecznego, stowarzyszenie finansowo i programowo uzależnione zostało od Polskiej Akademii Nauk. W ciągu następnych 20 lat oficjalne jego działania podporządkowane były wytycznym kolejnych plenów PZPR i uchwał PAN. W 1953 siedziba Związku przeniesiona została z Wrocławia do Lublina, a w 1963 – do Warszawy. W 1963 zmieniono uchwałą Walnego Zgromadzenia dotychczasową nazwę – Polski Związek Entomologiczny na Polskie Towarzystwo Entomologiczne.
W 1969 rozpoczęto wydawanie „Biuletynu Informacyjnego”, który w 1980 przekształcił się w „Wiadomości Entomologiczne”. W latach 70. XX wieku uzależnienie PTEnt od wpływów partyjnych i rządowych zaczęło maleć. W 1989 na ogólnokrajowym zjeździe PTEnt wybrano nowe władze i zmieniono redakcje czasopism. Siedzibę Towarzystwa przeniesiono ponownie do Wrocławia. W 1998, w 75-lecie powołania do życia PZE, odbył się w Poznaniu Jubileuszowy Zjazd Towarzystwa. Na siedzibę PTE wybrano wówczas Poznań, oraz dokonano licznych zmian w statucie Towarzystwa.
PTEnt organizuje ogólnopolskie i regionalne konferencje, sympozja i zjazdy poświęcone tematyce entomologicznej.
Siedziby SE / PZE / PTE
edytujPrzewodniczący i Prezesi
edytujSekcja Entomologiczna Lwowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika
edytuj- prof. (gimn.) Jarosław Łomnicki, Przewodniczący 1920–1922
Polski Związek Entomologiczny (od 1963 Polskie Towarzystwo Entomologiczne)
edytuj- prof. dr Zygmunt Mokrzecki, Przewodniczący 1923–1936
- prof. inż. Aleksander Kozikowski, Przewodniczący 1937–1939, 1947–1952
- prof. dr Konstanty Strawiński, Prezes 1953–1966
- prof. dr Henryk Sandner, Prezes 1967–1989
- prof. dr hab. Andrzej Warchałowski, Prezes 1989–1995
- prof. dr hab. Jarosław Buszko, Prezes 1995–1998
- prof. dr hab. Janusz Nowacki, Prezes 1998–2010
- dr hab. Marek Bunalski, Prezes 2010–2019
- dr hab. Paweł Sienkiewicz, Prezes od 2019
Członkowie
edytujOddziały terenowe
edytujistniejące
edytuj- Oddział w Gdańsku (zał. 1969)
- Oddział w Lublinie (zał. 1952)
- Oddział w Łodzi
- Oddział w Olsztynie (zał. 1958)
- Oddział w Poznaniu (zał. 1949, najstarszy)
- Oddział w Rzeszowie (zał. 1974)
- Oddział w Skierniewicach
nieistniejące
edytuj- Oddział w Białymstoku (zał. 1969)
- Oddział w Bydgoszczy (zał. 1973)
- Oddział w Bytomiu (1957–1992, przekształcił się w Śląskie Towarzystwo Entomologiczne)
- Oddział w Kielcach (zał. 1975)
- Oddział w Krakowie
- Oddział w Pszczynie (zał. 1976)
- Oddział w Puławach
- Oddział w Szczecinie
- Oddział w Warszawie (zał. 1950)
- Oddział we Wrocławiu (zał. 1950)
Sekcje tematyczne
edytujistniejące
edytuj- Sekcja Dipterologiczna (zał. 1981)
- Sekcja Hemipterologiczna (zał. 2005)
- Sekcja Hymenopterologiczna (zał. 1993)
- Sekcja Koleopterologiczna (zał. 1971)
- Sekcja Lepidopterologiczna (zał. 1975)
- Sekcja Odonatologiczna (zał. 1998)
- Sekcja Paleoentomologiczna (zał. 1985 jako Sekcja Owadów Kopalnych, od 2006 pod obecną nazwą)
- Sekcja Trichopterologiczna (zał. 2001)
nieistniejące
edytuj- Sekcja Entomologii Leśnej (zał. 1973, później przeniesiona do Polskiego Towarzystwa Leśnego)
- Sekcja Entomologii Rolniczej (zał. 1968)
- Sekcja Entomologii Stosowanej (1935–1950, najstarsza)
- Sekcja Owadów Społecznych (zał. 1971 jako Sekcja Myrmekologiczna, od 1973 pod nową nazwą)
Wydawnictwa
edytujPolskie Towarzystwo Entomologicznie wydaje, bądź wydawało:
czasopisma naukowe
edytuj- „Polskie Pismo Entomologiczne” (od 1922, od 2007 zmiana tytułu na „Polish Journal of Entomology”, w języku angielskim, ISSN 0032-3780, e-ISSN 0032-3780)
- „Wiadomości Entomologiczne” (od 1980, w języku polskim, ISSN 0138-0737)
serie wydawnicze
edytuj- Klucze do oznaczania owadów Polski (od 1954, ISSN 0075-6350)
- Polish Entomological Monographs (od 2000, ISSN 1641-7445)
biuletyny (newslettery)
edytuj- „Biuletyn Informacyjny Polskiego Towarzystwa Entomologicznego” (nr 1, 1969 – 23, 1979, ISSN 2081-4003, przekształcony w czasopismo „Wiadomości Entomologiczne”)
- „Biuletyn Entomologiczny” (R. 1, nr 1, 1978, wydał Oddział w Łodzi, kontynuowany przez środowisko łódzkich entomologów, ISSN 1507-0328)
- „Dipteron” (od 1985, wydaje Sekcja Dipterologiczna PTE, ISSN 1895-4464)
- „Trichopteron”, Biuletyn Sekcji Trichopterologicznej PTE (od 2001, ISSN 1733-5558)
- „Odonatrix”, Biuletyn Sekcji Odonatologicznej PTE (od 2005, ISSN 1733-8239)
Bibliografia
edytuj- Marek Bunalski, Janusz Nowacki, Paweł Sienkiewicz: 85-lecie Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, „Wiadomości Entomologiczne”, T. XXVII, 2008, Suplement, s. 7–47, ISSN 0138-0737.
- Tadeusz B. Hadaś: 75 lat Polskiego Towarzystwa Entomologicznego. Część 1. Geneza i działalność Polskiego Związku Entomologicznego do końca roku 1951, „Wiadomości Entomologiczne”, T. XVII, 1998, Suplement, s. 5–50, ISSN 0138-0737.