Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu

Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu (ros. Памятник В. И. Ленину) – znajdujący się w Jekaterynburgu, w obwodzie swierdłowskim, pomnik przedstawiający Włodzimierza Lenina. Wzniesiony w 1957 roku, na głównym placu miasta.

Pomnik Włodzimierza Lenina w Jekaterynburgu
Памятник В. И. Ленину
Państwo

 Rosja

Obwód

 swierdłowski

Miejscowość

Jekaterynburg

Całkowita wysokość

6 m

Data odsłonięcia

1957

Położenie na mapie Jekaterynburga
Mapa konturowa Jekaterynburga, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Włodzimierza Lenina w JekaterynburguПамятник В. И. Ленину”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Włodzimierza Lenina w JekaterynburguПамятник В. И. Ленину”
Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego
Mapa konturowa obwodu swierdłowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Włodzimierza Lenina w JekaterynburguПамятник В. И. Ленину”
Ziemia56°50′16,17″N 60°35′46,78″E/56,837825 60,596328

Historia edytuj

W latach 1906–1917 na głównym placu Jekaterynburga wznosił się pomnik Aleksandra II Romanowa, a nieopodal znajdował się także katedralny sobór Objawienia Pańskiego[1]. Wiosną 1917 roku posąg imperatora został zrzucony z cokołu przez zrewoltowanych żołnierzy[1]. Jego figurę zastąpiono najpierw statuą mającą symbolizować wolność, następnie popiersiem Karola Marksa i w końcu pomnikiem nagiego mężczyzny, będącego uosobieniem wyzwolenia mas robotniczych[2][3]. W 1930 roku sobór Objawienia Pańskiego wraz z resztkami cokołu został przez bolszewickie władze miasta wysadzony[1]. W kolejnych dziesięcioleciach na placu swe miejsce znaleźć miała także trybuna dla sowieckich dygnitarzy, a następnie pomnik Józefa Stalina[1]. W latach pięćdziesiątych XX wieku władze Swierdłowska[a] postanowiły postawić na głównym placu pomnik poświęcony Włodzimierzowi Leninowi[4].

Charakterystyka edytuj

Pomnik został wzniesiony w popularnym w drugiej połowie XX wieku stylu przedstawiającym wyidealizowaną postać wodza bolszewików[4]. Projektantami pomnika są: A. I. Pribulskij (А. И. Прибульский), P. D. Diemincew (П. Д. Деминцев), a rzeźbę wykonał W. I. Ingał (В. И. Ингал)[5]. Posąg Lenina umieszczony został na wysokim piedestale wykonanym z szarego granitu[6]. Na tym piedestale umiejscowiony został cokół ze statuą Lenina, a prowadzą do niego schody. Pomnik przedstawia Włodzimierza Lenina przemawiającego do ludu[4]. Wódz rewolucji ubrany jest w płaszcz, jego prawa ręka jest wyciągnięta, lewą trzyma się za poły płaszcza[4]. Statua mierzy 6 metrów[4]. Od południowej strony cokołu wyryty został cytat z Lenina:

Wszystko, co my osiągnęliśmy, pokazuje, że opieramy się
na najwspanialszej w świecie sile -
na sile robotników i chłopów[4].

Pomnik został uroczyście odsłonięty 5 listopada 1957 roku[7]. Jekaterynburski pomnik Włodzimierza Lenina jest uważany za typowy przykład architektury pomnikowej przedstawiającej Lenina, który umieszczany był na placach w większości miast Związku Radzieckiego[5][8].

Stan pomnika pogarsza się, dlatego też w 2011 roku władze miasta wpisały go na listę obiektów przeznaczonych do remontu[7]. Zarówno na granitowym postumencie jak i na samym posągu Lenina przez lata nagromadziły się pęknięcia i nakruszenia wymagające profesjonalnej interwencji[9]. Od 2011 roku władze miasta dwukrotnie ogłaszały konkurs mający wyłonić wykonawcę robót remontowych, ale za każdym razem przetargi te musiały zostać unieważnione z powodu braku chętnych[9]. Administracja jekaterynburska jest gotowa przeznaczyć na ten cel około miliona rubli[9]. Do końca 2012 roku starania te nie przyniosły sukcesu[10]. W 2012 roku obchodzono pięćdziesiątą piątą rocznicę jego wzniesienia, a teren przed pomnikiem jest jednym z ulubionych miejsc manifestacji Komunistycznej Partii Federacji Rosyjskiej[10]. W związku z planowaną rewitalizacją tego obszaru pojawiły się wezwania do przeprowadzania badań archeologicznych na tym terenie, m.in. z uwagi na zachowane fundamenty soboru Objawienia Pańskiego[11]. Pomnik Lenina znajduje się bowiem w miejscu dawnej dzwonnicy soboru[11].

Wyburzenia pomnika domagają się natomiast m.in. Kozacy uralscy[12][13]. W specjalnym oświadczeniu z 2011 roku stwierdzili oni, że stojący na poświęconej ziemi pomnik „Uljanowa-Lenina”, tyrana i mordercy, który doprowadził do śmierci milionów niewinnych Rosjan jest hańbą i powinien zostać zniszczony[12][13]. Przeciwko usunięciu monumentu opowiedzieli się przedstawiciele władz obwodu swierdłowskiego[14].

Uwagi edytuj

  1. W latach 1924-1991 Jekaterynburg nosił nazwę Swierdłowsk.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Orthodox-newspaper.ru: Исполнилось 235 лет со дня закладки Богоявленского Кафедрального собора Екатеринбурга. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  2. Liveinternet.ru: Памятник императору Александру II Освободителю в Екатериненбурге. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  3. Nashural.ru: Площадь 1905 года. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  4. a b c d e f Ekatgid.ru: Памятник Ленину. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  5. a b 1723.ru: Памятник В. И. Ленину на площади 1905 года. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  6. Tyr66.ru: Памятник В. И. Ленину на площади 1905 года. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  7. a b Uralweb.ru: Памятник Ленину в центре Екатеринбурга реконструируют. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  8. Dic.academic.ru: Памятник В. И. Ленину. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  9. a b c Oblgazeta.ru: Администрация Екатеринбурга ищет желающих отремонтировать памятник Ленину. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  10. a b Oblgazeta.ru: Юбиляр Ленин: памятник вождю на площади 1905 года отмечает 55-летие. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  11. a b Nakanune.ru: В Екатеринбурге собираются реставрировать памятник Ленину, археологи настаивают на новых раскопках площади. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  12. a b Ekaterinburg.bezformata.ru: Уральские казаки намерены вернуть площади 1905 года Богоявленский кафедральный собор. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  13. a b Orthodox-newspaper.ru: Некоммерческое партнерство «Уральское казачество» призвало восстановить на Главной площади Екатеринбурга Богоявленский кафедральный собор. [dostęp 2013-03-25]. (ros.).
  14. N42.ru: Администрация свердловского губернатора против строительства храма на главной площади Екатеринбурга. [dostęp 2013-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-14)]. (ros.).