Prosionek upstrzony
Prosionek upstrzony[2] (Porcellium conspersum) – gatunek niewielkiego lądowego skorupiaka z rzędu równonogów i rodziny Trachelipodidae[1][3]. Występuje pospolicie w lasach, przede wszystkim liściastych[4] całej Polski[5].
| Porcellium conspersum[1] | |||
| (C.Koch, 1841) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
prosionek upstrzony | ||
| Synonimy | |||
| |||
Opis edytuj
Prosionek upstrzony jest niewielki, osiąga długość 6–8,5 mm[2].
Grzbiet ma ubarwiony zmiennie, zwykle pokryty marmurkowym wzorem barwy rdzawej lub brunatnej na jasnym tle. Wzdłuż obydwu boków mogą ciągnąć się ciemne smugi[2].
Środkowy płat przedniej krawędzi głowy (a dokładnie głowotułowia, cefalotoraksu) jest duży, trójkątny (nie zaostrzony). Biczyk (flagellum[6]) czułków II pary, czyli ich końcowy odcinek, zbudowany jest z 2 segmentów[2].
Pleotelson, czyli ostatni widoczny segment pleonu (odwłoka, abdomenu)[6] ma zaokrąglony wierzchołek. Uropodia (odnóża ogonowe[7]) wystają poza jego koniec, są zaostrzone (nie płytkowate)[2].
Mocno zaniepokojony może zwinąć się w kulkę[2].
Siedlisko edytuj
Prosionek upstrzony jest gatunkiem leśnym[8], preferującym wyraźnie lasy liściaste[4]. Występuje w lasach liściastych i mieszanych[4][9], parkach, ogrodach[9] Żyje w miejscach wilgotnych[9] w ściółce[4][9] i detrytusie[9], w próchnie[10].
Występowanie edytuj
Prosionek upstrzony jest gatunkiem środkowoeuropejskim[9]. Jego zasięg obejmuje obszar od Belgii i Austrii do Polski i Rumunii[11][3].
W Polsce występuje na terenie całego kraju[9][5], jest gatunkiem pospolitym[8][5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Porcellium conspersum, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f Aleksander Bielecki, Alicja Boroń, Janina Dziekońska-Rynko, Dorota Juchno, Karol Komosiński, Robert Krupa, Jolanta Szlachciak: Różnorodność i taksonomia zwierząt. Redakcja: Alicja Boroń, Jolanta Szlachciak, Rysunki i tablice: Sebastian Górzkowski, Andrzej Koryzno i Małgorzata Tanajewska. Wyd. I. T. 2: Przewodnik terenowy do rozpoznawania wybranych krajowych taksonów zwierząt. Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie; Wydawnictwo Mantis, Olsztyn, 2013. ISBN 978-83-62860-25-8. [dostęp 2020-02-18].
- ↑ a b Porcellium conspersum (C.Koch, 1841) in GBIF Secretariat (2019). GBIF Backbone Taxonomy. Checklist dataset https://doi.org/10.15468/39omei accessed via GBIF.org on 2020-02-18.
- ↑ a b c d Wojciech Jędryczkowski. Stonogi (Isopoda, Oniscoidea) Roztocza. „Fragmenta Faunistica”. 37 (3), s. 115–119, 1994-12-31. Polska Akademia Nauk; Muzeum i Instytut Zoologii. [dostęp 2019-09-14]. (ang.).
- ↑ a b c Tadeusz Sywula, Wojciech B. Jędryczkowski. Skorupiaki (Crustacea). „Flora i Fauna Pienin – Monografie Pienińskie”. 1, s. 107–110, 2000. [dostęp 2020-02-07].
- ↑ a b Jeffrey W. Shultz. A guide to the identification of the terrestrial Isopoda of Maryland, U.S.A. (Crustacea). „ZooKeys”. 801, s. 207–228, 2018. DOI: 10.3897/zookeys.801.24146. [dostęp 2019-09-10]. (ang.). (PDF)
- ↑ Mieczysław Górny, Andrzej Kaczanowski, Janina Kaczanowska, Jerzy Prószyński, Jan Maciej Rembiszewski, Mirosław Stankiewicz, Wojciech Staręga, Teresa Sulgostowska, Zuzanna Stromenger, Tomasz Umiński, Ludwik Żmudziński: Bezkręgowce. Zbigniew Chrzanowski (red.). Wyd. I. Warszawa: PW Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ a b Wojciech Jędryczkowski. Bezkręgowce lądowe (Isopoda, Diplopoda, Pseudoscorpiones, Opiliones) Pojezierza Mazurskiego. „Fragmenta Faunistica”. 37 (23), s. 506–520, 1995-04-30. [dostęp 2019-09-14].
- ↑ a b c d e f g Wojciech Jędryczkowski. Synantropijne równonogi lądowe (Isopoda, Oniscoidea) Polski. „Fragmenta Faunistica”. XXV (7), s. 95–106, 1979-12-31. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. ISSN 0015-9301. [dostęp 2020-02-07].
- ↑ Henryk Tracz. Diplopoda, Chilopoda i Isopoda w waloryzacji ekosystemów leśnych Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Spalsko-Rogowskie”. „Studia i Materiały CEPL w Rogowie”. R. 15. Zeszyt 35 (2), 2013. [dostęp 2020-02-07].
- ↑ Porcellium conspersum (Koch, 1841). Fauna Europaea. [dostęp 2020-02-18]. (ang.).