Porzeczka skalna (Ribes petraeum)gatunek rośliny należący do rodziny agrestowatych (Grossulariaceae). Dziko występuje (bardzo rzadko) w Europie Środkowej oraz na części obszaru Azji[3]. W Polsce wyłącznie w górach; w Sudetach i Karpatach.

Porzeczka skalna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

Saxifraganae

Rząd

skalnicowce

Rodzina

agrestowate

Rodzaj

porzeczka

Gatunek

porzeczka skalna

Nazwa systematyczna
Ribes petraeum Wulfen
N. J. Jacquin, Misc. austriac. 2:36. 1781
Pokrój

Morfologia

edytuj
Pokrój
Krzew o wzniesionych, wyprostowanych pędach, osiągający wysokość do 2 m.
Łodyga
Stosunkowo cienkie pędy o brunatnym zabarwieniu. Młode gałązki nagie.
Liście
Pojedyncze, ciemnozielone liście, 3 – 5 klapowe, o ostrych klapach, o szerokości 7-15 cm, bez pachnących gruczołów, na brzegu orzęsione. Liście o ogonkach dłuższych od blaszki, o blaszce podwójnie ząbkowanej, spodem nagie, lub tylko delikatnie omszone na nerwach. Ulistnienie skrętoległe.
Kwiaty
Zebrane w niezbyt gęste, zwieszone grona na pędach dwuletnich lub starszych (wierzchołkowe jednoroczne pędy nie wytwarzają kwiatów). Szypułki grona bez gruczołów, znacznie dłuższe od przysadek, które mają długość 1-2 mm. Kwiaty obupłciowe, o szerokości 4-5 mm, różowej barwy. Dno kwiatowe dzbaneczkowate, działki rozchylone, wyraźnie i gęsto orzęsione. Szyjka słupka stożkowato rozszerzona w nasadzie.
Owoc
Czerwony i kwaśny.

Biologia i ekologia

edytuj
Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Zastosowanie

edytuj

Mieszańce z innymi gatunkami są uprawiane jako odmiany porzeczki czerwonej.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-28] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

edytuj
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.