Powietrzna bitwa o Berlin

Powietrzna bitwa o Berlin – seria brytyjskich nalotów bombowych na Berlin, dokonywanych od listopada 1943 do marca 1944 roku. Kampania nie ograniczała się wyłącznie do Berlina. Bombardowane były też, celem zapobieżenia koncentracji niemieckich myśliwców nad stolicą, inne miasta niemieckie (na przykład Hamburg, Kolonia, Brema, Magdeburg).

Powietrzna bitwa o Berlin

II wojna światowa, front zachodni
Ruiny katedry św. Jadwigi w Berlinie
Czas	18 listopada 1943 – 31 marca 1944
Miejsce	Berlin, Kolonia, Brema, Magdeburg
Terytorium	Niemcy
Strony konfliktu
III Rzesza Wielka Brytania Kanada Australia Nowa Zelandia Polska
Dowódcy
Hermann Göring Hans-Jürgen Stumpff Joseph Schmid Günther Lützow Max Ibel Walter Grabmann Gotthard Handrick Arthur Harris Ralph Cochrane Don Bennett Roderick Carr
Straty
4 tys. zabitych,  10 tys. rannych,  450 tys. pozbawionych domu 2690 lotników zabitych,  1 tys. lotników wziętych do niewoli, 500 samolotów
Położenie na mapie Rzeszy Niemieckiej miejsce bitwy
52°31′N 13°25′E

Pomysłodawcą i rozkazodawcą operacji był Arthur „Bomber” Harris, dowódca RAF Bomber Command w listopadzie 1943 roku. Harris uważał, że w ten sposób złamie niemiecki opór: „stracimy 400 do 500 samolotów, ale Niemcy przegrają wojnę”. W tym czasie Harris mógł rzucić do ataku każdej nocy ponad 800 bombowców dalekiego zasięgu wyposażonych w coraz nowocześniejsze urządzenia nawigacyjne, jak choćby radar H2S. W okresie od listopada 1943 do marca 1944 roku Bomber Command przeprowadziło 16 zmasowanych ataków na Berlin.

Efekty

Generalnie przyjmuje się, że bitwę o Berlin Royal Air Force (RAF) przegrała. Nie sprawdziły się przewidywania Harrisa: w trakcie nalotów zestrzelonych zostało nie 400–500, a 1047 bombowców RAF, 1682 dalszych uległo uszkodzeniom, a życie straciło (lub trafiło do niewoli) ponad 7000 członków załóg. Najcięższe straty poniesiono podczas ostatniego rajdu (na Norymbergę), 30 marca 1944 roku, kiedy to Niemcy zestrzelili 94 a uszkodzili 71 z ogólnej liczby 795 bombowców.

W rezultacie bitwa o Berlin została wstrzymana aż do chwili, gdy 8 Armia Powietrzna USAAF mogła podjąć, latem 1944 roku, zmasowane naloty dzienne.

Bibliografia

• Patric Bishop: Bomber Boys: Fighting Back 1940–1945. Harper Press, 2007. ISBN 978-0-0071-9215-1. Brak numerów stron w książce
• Laurenz Demps: Die Luftangriffe auf Berlin: Ein dokumentarischer Bericht. 1982. Brak numerów stron w książce
• A.C. Grayling: Among the Dead Cities. London: Bloomsbury, 2006. ISBN 978-0-7475-7671-6. Brak numerów stron w książce
• John Guilmartin: The Aircraft that Decided World War II: Aeronautical Engineering and Grand Strategy 1933–1945, The American Dimension. Colorado: United States Air Force Academy, 2001. Brak numerów stron w książce
• Max Hastings: Bomber command. Dial Press/J. Wade, 1979. ISBN 0-8037-0154-3. Brak numerów stron w książce
• Günther Kühne, Elisabeth Stephani: Evangelische Kirchen in Berlin. Berlin: Wichern-Verlag (Christlicher Zeitschriftenverlag), 1978. ISBN 3-7674-0158-4. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Przemówienie Goebbelsa „Die Schlacht um Berlin” (za „Das Reich” z 13 lutego 1944)