Prawo talionu
Prawo talionu, kara talionu, talion, lex talionis (łac. talio „odwet”, od talis „taki sam”) – zasada prawa, wyrażająca jego sprawiedliwość, według której sankcja była identyczna ze skutkiem przestępstwa. Znana z obrazowej, starożytnej sentencji oko za oko, ząb za ząb[1].
Jej stosowanie jest charakterystyczne dla społeczeństw pierwotnych. Uwzględniał ją m.in. kodeks Hammurabiego, ale wyłącznie w przypadkach, kiedy sprawca miał ten sam status społeczny, co ofiara:
Jeśli pełnoprawny obywatel wybił oko członkowi klasy pełnoprawnych obywateli, wyrwą mu oko.
Jeśli złamał kość pełnoprawnego obywatela, złamią mu kość[1].
Ustawa Dwunastu Tablic groziła takim odwetem warunkowo, w razie trwałego okaleczenia. Tablica 8,2 si membrum rup(s)it, ni cum eo pacit, talio esto (jeśli ktoś pozbawił drugiego części ciała i nie zawarł z nim ugody, niech zostanie wykonane na nim prawo talionu). Ugoda (pactum) zobowiązywała sprawcę do zapłaty odszkodowania w uzgodnionej wysokości. Kara za złamanie kości była ustalona ustawowo, wedle Tablicy 8,3 wynosiła 300 asów za wolnego i 150 za niewolnika (płatnych do rąk właściciela)[2].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ a b Katarzyna Sójka-Zielińska: Historia prawa. Warszawa: LexisNexis, 2001, s. 21. ISBN 83-7334-393-8. Michał Pędracki Przepisy prawne najstarszych "kodeksów" mezopotamskich ustanawiające kary dla ludzi wolnych, Analecta : Studia i Materiały z Dziejów Nauki rocznik 6 część 2 (12) (1997) s. 7 - 41
- ↑ Władysław Rozwadowski, Prawo rzymskie zarys wykładu wraz z wyborem źródeł, Poznań: Ars Boni et Aequi, 1992, 145, 187, 198 i 278, ISBN 83-900964-5-5.