Prim (łac. primus – pierwszy) – znak  ′  (U+2032), stosowany w matematyce, fizyce i chemii oraz jako symbol metryczny.

Prim jest często mylony z apostrofem, pseudoapostrofem ASCII i innymi podobnymi znakami.

W Unikodzie

edytuj
Znak Unikod Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska[1] Zastosowanie
U+2032 ′ lub ′ lub ′ PRIME prim matematyka, fizyka, chemia, technika
ʹ U+02B9 ʹ lub ʹ MODIFIER LETTER PRIME prim modyfikator litery fonetyka i transliteracja

Zastosowanie

edytuj

Chemia

edytuj

W nazwach związków organicznych znak prim stosowany jest dla odróżnienia lokantów o tym samym numerze – na przykład 2,2′,2ʺ-nitrylotri(etan-1-ol).

Matematyka

edytuj

W matematyce znak prim najczęściej wyróżnia obiekty lub zmienne z grupy elementów powiązanych z sobą (na przykład poddane przekształceniom w stosunku do obiektu pierwotnego), w szczególności:

Jednostki miary

edytuj

Stosowany jest jako symbol stopy i minuty kątowej[2]

Transliteracja

edytuj

W transliteracji cyrylicy na łacinkę prim modyfikator litery, zwany znakiem zmiękczenia, stosuje się na oznaczenie znaku miękkiego (Ь, ь).

Znaki powiązane

edytuj
Znak Unikod Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska
U+2032 ′ lub ′ lub ′ PRIME prim
U+2033 ″ lub ″ lub ″ DOUBLE PRIME bis (łac. ‘dwa razy’)
U+2034 ‴ lub ‴ lub ‴ TRIPLE PRIME ter (łac. ‘trzy razy’)
U+2057 ⁗ lub ⁗ lub ⁗ QUADRUPLE PRIME quater (łac. ‘cztery razy’)
U+2035 ‵ lub ‵ lub ‵ REVERSED PRIME
U+2036 ‶ lub ‶ REVERSED DOUBLE PRIME
U+2037 ‷ lub ‷ REVERSED TRIPLE PRIME
ʹ U+02B9 ʹ lub ʹ MODIFIER LETTER PRIME prim modyfikator litery
ʺ U+02BA ʺ lub ʺ MODIFIER LETTER DOUBLE PRIME bis modyfikator litery

Zastosowanie pozostałych znaków

edytuj

W matematyce znaki bis, ter i quater [wym. kwater] najczęściej oznaczają kolejne elementy grupy obiektów powiązanych z sobą. Jako symbol metryczny bis stosowany jest do oznaczenia cala oraz sekundy i sekundy kątowej. W transliteracji cyrylicy na łacinkę modyfikator bis stosuje się na oznaczenie znaku twardego (Ъ ъ).

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Nazwy polskie zaczerpnięte lub utworzone na podstawie Robert Bringhurst, Elementarz stylu w typografii (Załącznik A), Design Plus, Kraków 2007.
  2. Robert Bringhurst: Elementarz stylu w typografii. Wyd. 3. Kraków: d2d.pl, 2013, s. 346. ISBN 978-83-927308-6-6.