Przed ślubem
Przed ślubem – komedia Kazimierza Zalewskiego w pięciu aktach. Prapremiera odbyła się 24 września 1875[1].
,_Wed%C5%82ug_fotografii_Karolego_i_Troczewskiego_(59928).jpg)
Treść edytuj
Akcja utworu rozgrywa się w Warszawie. Głównym bohaterem jest August Nowowiejski, który z powodu swojej nieprzeciętnej brzydoty postanowił pozostać przez całe życie kawalerem. Stał się przez to zgorzkniały i pozbawiony poczucia własnej wartości także w innych sferach życia (np. na pytanie czy jest filologiem odpowiada: Nie panie, ja jestem pasożyt). Wszystko zmienia się, gdy do Warszawy przyjeżdża pani Łucka z córką Heleną, dla której chce znaleźć bogatego męża. Helena nie buntuje się, tylko z rezygnacją poddaje się woli matki, rozumiejąc, że wymaga tego sytuacja finansowa rodziny – przyjmuje zatem oświadczyny zamożnego Klapkiewicza. August Nowowiejski czuje, że jest to dla niego szansa (jest bowiem również bogaty) i oświadcza się o rękę Heleny. Pani Łucka, kierując się wyłącznie względami majątkowymi, bez żadnych skrupułów przyjmuje oświadczyny Augusta, jako zamożniejszego kandydata. Narzeczeństwo trwa jednak krótko: August dowiaduje się, że Helena kocha ubogiego malarza, Antoniego. Po wewnętrznej walce decyduje się zrezygnować z własnego szczęścia i stanąć po stronie miłości Heleny i Antoniego[2].
Dzieje sceniczne edytuj
Premiera warszawska (w Teatrze Rozmaitości) odbyła się w grudniu 1875, natomiast krakowska (Teatr Krakowski) – 6 listopada 1875[3]. Sztuka zyskała uznanie widzów i stała się najczęściej inscenizowanym utworem Kazimierza Zalewskiego[4]. W XX w. utwór był wystawiany m.in. w[1]:
- Teatrze Miejskim we Lwowie (1901)
- Teatrze Polskim w Poznaniu (1920; reż. Henryk Barwiński)
- Teatrze Zagłębia w Sosnowcu (1963; reż. Tadeusz Przystawski)
- Teatrze Ziemi Łódzkiej (1974; Feliks Żukowski)
Spektakle radiowe edytuj
W 1957 r. w Teatrze Polskiego Radia wyemitowano spektakl Przed ślubem w adaptacji Zofii Orszulskiej i reżyserii Bronisława Dardzińskiego[5].
W 2019 r. w Polskim Radio Lublin wyemitowano spektakl Przed ślubem (adaptacja Małgorzata Żurakowska)[6].
Spektakl telewizyjny edytuj
W 1978 w Teatrze Telewizji wyemitowano spektakl Przed ślubem w reżyserii Lecha Wojciechowskiego[7][8].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Przed ślubem, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2023-11-07].
- ↑ Tadeusz Sivert, Kazimierz Zalewski, [w:] Dramat mieszczański epoki pozytywizmu warszawskiego: Zygmunt Sarnecki, Edward Lubowski, Kazimierz Zalewski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1953, s. L-LII.
- ↑ Tadeusz Sivert], Obsada premier, [w:] Dramat mieszczański epoki pozytywizmu warszawskiego: Zygmunt Sarnecki, Edward Lubowski, Kazimierz Zalewski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1953, s. 562.
- ↑ Tadeusz Sivert, Kazimierz Zalewski, [w:] Dramat mieszczański epoki pozytywizmu warszawskiego: Zygmunt Sarnecki, Edward Lubowski, Kazimierz Zalewski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1953, s. L.
- ↑ Przed ślubem, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2023-11-07].
- ↑ 28.07.2019 Słuchowisko Małgorzaty Żurakowskiej „Przed ślubem” [online], Polskie Radio Lublin, 28 lipca 2019 [dostęp 2024-04-09].
- ↑ Przed ślubem, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2023-11-07].
- ↑ Przed ślubem [online], FilmPolski.pl [dostęp 2023-11-07].
Linki zewnętrzne edytuj
- Przed ślubem, [w:] Śląskiej Bibliotece Cyfrowej [online] [dostęp 2023-11-07]
- Przed ślubem, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2023-11-07].
- Przed ślubem, [w:] Bibliotece Cyfrowej Polona [online] [dostęp 2023-11-07]
- Przed ślubem (afisz teatralny, 1896), [w:] Bibliotece Cyfrowej Polona [online] [dostęp 2023-11-07]