Puccinia major

gatunek grzybów z rodziny rdzowatych

Puccinia major Dietel – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na roślinach z rodzaju pępawa (Crepis)[2]. Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą[3].

Puccinia major
Ilustracja
Ecja na liściu pępawy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

rdze

Rząd

rdzowce

Rodzina

rdzowate

Rodzaj

rdza

Gatunek

Puccinia major

Nazwa systematyczna
Puccinia major Dietel
Mittheil. d. Thüring. Botan. Ver. Neue Folge 6: 45 (1894)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson ten opisał w 1894 r. Paul Dietel[1].

Synonimy[4]:

  • Aecidium compositarum var. prenanthis Cooke 1871
  • Puccinia lapsanae var. major Dietel 1888

Charakterystyka edytuj

Puccinia major jest pasożytem jednodomowym, tzn. cały jej cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest rdzą pełnocyklową, wytwarzającą wszystkie typowe dla rdzy rodzaje zarodników. Spermogonia powstają pomiędzy ecjami na dolnej stronie liści w grupach. Ecja są okrągłe, kopułkowate, żółte z zakrzywionym brzegiem i tworzą się na żółtych plamkach, także na nerwach i ogonkach. Cynamonowo-brązowe, proszkowate uredinia powstają w obrębie plam na obydwu stronach liści. Urediniospory 19–21 × 19–26 µm, z 2 równikowymi porami rostkowymi, nie przykryte brodawką. Telia podobne do urediniów, ale czarniawo brązowe. Teliospory 21–33 × 28-48 µm, dwukomórkowe, drobno brodawkowate, na krótkich szklistych trzonkach[2].

Występuje w licznych krajach Europy[5]. Jest monofagiem pasożytującym tylko na gatunkach z rodzaju pępawa (Crepis)[2]. W Polsce stwierdzono występowanie na pępawie dwuletniej (Crepis biennis) i pępawie błotnej (Crepis paludosa)[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online], indexfungorum.org [dostęp 2021-04-09] (ang.).
  2. a b c Puccinia major Dietel, 1894 [online], Plant Parasites of Europe [dostęp 2021-04-09].
  3. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.
  4. Species Fungorum [online], speciesfungorum.org [dostęp 2021-04-09] (ang.).
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2021-04-09].
  6. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.