Pyrszczyzna (biał. Пыршчына; ros. Пырщина) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Ozierce, nad Jeziorem Pyrszczyzna.

Pyrszczyzna
Пыршчына
Пырщина
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Rejon

głębocki

Sielsowiet

Ozierce

Populacja (2009)
• liczba ludności


6[1]

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pyrszczyzna”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry znajduje się punkt z opisem „Pyrszczyzna”
Ziemia55°13′43″N 27°48′13″E/55,228611 27,803611

Historia edytuj

W czasach zaborów wieś w gminie Zaleś w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 we wsi zamieszkiwało w 7 domach 60 osób (32 dusze rewizyjne)[2].

W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim, w gminie Zalesie.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 126 osób, 13 było wyznania rzymskokatolickiego, 113 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali białoruską przynależność narodową. Było tu 25 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 27 domach zamieszkiwało 138 osób[4].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Głębokiem i parafii prawosławnej w Zaborzu. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Łużkach i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Zalesiu[5].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Uwagi edytuj

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy edytuj

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu witebskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Pyrszczyzna, wieś, powiat dzisieński, gmina Zaleś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 328.
  3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 77.
  4. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 26.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1407.
  6. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  7. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
  8. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.

Bibliografia edytuj