Rafał Orlewski (ur. 2 stycznia 1934 w Przybyłowie[1][2][3][4][5], zm. 17 października 2020[1]) – polski polonista, działacz kulturalny, harcmistrz, poeta, prozaik, eseista.

Rafał Orlewski
Data i miejsce urodzenia

2 stycznia 1934
Przybyłów

Data śmierci

17 października 2020

Stopień instruktorski

harcmistrz

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

Wczesne lata edytuj

Dzieciństwo spędził w Przybyłowie. W okresie II wojny światowej wraz z rodziną przebywał we Francji (lata 1944-1945). W okresie powojennym mieszkał w Kolumnie. Ukończył Liceum Pedagogiczne w Zduńskiej Woli, Studium Nauczycielskie w Piotrkowie a następnie filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim[2][4][6].

Praca zawodowa edytuj

Uczył języka polskiego w szkołach podstawowych w Kolumnie i Przygłowie. Od 1971 do emerytury był związany z Zespołem Szkół Ekonomicznych w Piotrkowie Trybunalskim. Jako nauczyciel angażował się w organizację amatorskiego ruchu teatralnego[2].

Działalność kulturalna edytuj

Był współinicjatorem i członkiem grup literackich: "Grabia 59" (Łask), Piotrkowskiego Klubu Literackiego, grupy "Pomosty" (Piotrków Trybunalski) oraz działających w Łodzi grup literackich: "Karawana", "Wiadukt" i Klub Literacki Nauczycieli.[4] Redagował serię "Piotrkowskie Zeszyty Poetyckie" oraz czasopismo literackie "Pomosty", a także wiele książek i almanachów poetyckich. Sprawował warsztatową opiekę nad Klubem Literackim „Zakole” przy Wojewódzkim Domu Kultury w Piotrkowie[1][2][6].

Harcerstwo edytuj

Rafał Orlewski służył w ZHP przez ponad pięćdziesiąt lat. W tym okresie pełnił funkcje zastępowego, drużynowego, szczepowego, członka komend w hufcach Łask i Piotrków oraz komend kilkunastu komend obozów letnich i zimowisk instruktorskich. Harcerska drużyna artystyczna, którą prowadził w Kolumnie, została wyróżniona na festiwalu Chorągwi Ziemi Łódzkiej. W okresie stalinowskim dowodził tajną grupą harcerską w Kolumnie, gdzie zdobył stopnie harcerza orlego i harcerza Rzeczypospolitej. Dosłużył się wszystkich stopni instruktorskich. Harcerstwu poświęcił wiele utworów literackich. Na użytek harcerzy i zuchów opracował i wydał śpiewnik pt. Z moim słowem[2].

Twórczość literacka edytuj

Dorobek literacki Rafała Orlewskiego obejmuje ponad 40 książek i liczne publikacje prasowe. Debiutował w harcerskim tygodniku "Na Przełaj" w 1958 r.[2]

Był członkiem Związku Literatów Polskich. Wybrane pozycje książkowe:

Poezje edytuj

  • Krzesiwo (1969)
  • Idąc (1979)
  • Tańczące ognisko (1983)
  • Nad Grabię fraszką wabię (1985)
  • Ścieżki niczyje (1985)
  • Sonety nadgrabiańskie (1986)
  • Syringa (1987)
  • Słowo znad Wołgi (1988)
  • Zakole : wiersze wybrane z lat 1958–1988 (1989)
  • Szkatułka : wiersze dla dzieci (1992)
  • Bliskość : [poezje] (1994) – wspólnie z Władysławem Strzeleckim.
  • Epitreum (1995)
  • Leptony : utwory satyryczne (1998)
  • Miłość : wiersze (1995) – tom uzyskał nagrodę główną "Głosu Nauczycielskiego".
  • Gęstwina (1999)
  • Witraże (2003)
  • Diminuendo (2007)
  • Ptaki nadziei : wybór poezji (2007)
  • Pielgrzymka spod strzechy (2010)
  • Legion serdeczny (2012)
  • Okruchy snu : wiersze wyodrębnione z lat 1957-2011 (2012)
  • Kwiaty i znicze (2014)
  • Ogródek bez ogródek : fraszki (2014)
  • Orliczki (2016)
  • Krople pożegnań : nekrotyki (2019)

Proza edytuj

  • Igliwie (1972)
  • Krąg Tęczy : powieść dla dzieci (1991, 2005, 2015)
  • Piękna brzydula : opowiadania (1993)
  • Wzloty z podglebia : [esej] (1999)
  • Sute mosty (2007, 2018)

Wspomnienia edytuj

  • Zapiski z dalekiej podróży (2010)
  • Nurty dzielą, pomosty łączą : dzieje piotrkowskiej grupy literackiej "Pomosty" (2010)
  • Mój szlak harcerski (2010)

Ordery i odznaczenia edytuj

Za swoją pracę i twórczość otrzymał liczne odznaczenia, m.in.:

Rafał Orlewski otrzymał także tytuły: Zasłużony dla Kultury Polskiej oraz Honorowy Obywatel Piotrkowa Trybunalskiego[2][4].

Upamiętnienie edytuj

Prywatna Szkoła Podstawowa w Piotrkowie Trybunalskim w 2015 r. otrzymała imię Rafała Orlewskiego[3][7].

Przypisy edytuj

  1. a b c w, Nie żyje Rafał Orlewski, piotrkowski poeta, pisarz, harcerz, nauczyciel, Honorowy Obywatel Piotrkowa Trybunalskiego [online], Nasze Miasto Piotrków Trybunalski, 19 października 2020 [dostęp 2023-01-10].
  2. a b c d e f g Rafał Orlewski nauczyciel, harcerz, poeta, pisarz, [w:] Jerzy Witaszczyk, Poczet znanych postaci Ziemi Łaskiej, Łask: Intrograf, 2010, s. 114-116, ISBN 978-83-62361-03-8.
  3. a b Rafał Orlewski [online], Literacka Mapa Województwa Łódzkiego [dostęp 2023-01-10].
  4. a b c d Grabia 59, Łask: Urząd Miasta i Gminy w Łasku ; Towarzystwo Przyjaciół Łasku, 1984, s. 9.
  5. Orlewski Rafał, [w:] Tadeusz Błażejewski, Współczesna Łódź literacka, Łódź: Krajowa Agencja Wydawnicza. Oddział w Łodzi, 1989, s. 87-88, ISBN 83-03-02714-X.
  6. a b Rafał Orlewski - poeta, pisarz, nauczyciel, harcerz [online], Prywatna Szkoła Podstawowa im. Rafała Orlewskiego [dostęp 2023-01-10].
  7. Nadania szkole imienia [online], Nadania szkole imienia [dostęp 2023-01-10].