Wikipedia

Ragonidzi

Ragonidzi – fikcyjny ród wywodzący się od pasterza dardańskiego Ragona, odgrywający znaczącą rolę w historii cesarstwa rzymskiego w IV wieku, opisanej w pierwszym tomie Twarzy księżyca Teodora Parnickiego. Najznakomitszymi Ragonidami w powieści są cesarze Klaudiusz II Gocki i Kwintyliusz.

Popiersie Klaudiusza II.

Rago Klaudiusz Senecjo edytuj

26 lutego 212 roku[a] Rago, pasterz dardański, zranił rzymskiego poborcę podatkowego i wraz z żoną, Teutą, uciekł w trudno dostępne góry. Przystał do gromady zbiegów, która wkrótce przekształciła się w bandę zbójców. Kiedy banda urosła w siłę, Rzymianie zaczęli ją wykorzystywać, w zamian za bogate dary, do wypraw za Dunaj i pacyfikacji lokalnych buntów. W wyniku jednej z takich wypraw, przeciw Sarmatom w 234 roku, Ragon został adoptowany przez ojca swego towarzysza i przyjął imiona: Klaudiusz Senecjo. W dwa lata później Teuta zginęła próbując powstrzymać swych braci, dowódców bandy, walczących na noże o to, czy banda ma zejść z gór i przyjąć znaki legionowe. Po śmierci całej trójki, Rago, jako najbliższy powinowaty wodzów, został przywódcą bandy i sprowadził bandę na nizinę, za co od Rzymian otrzymał stanowisko nadzorcy kopalń i dom w Naissus[1]. Zginął w 239 roku porwany i wrzucony do szybu kopalni przez rozwścieczonych jego okrucieństwem górników. Jego śmierć pomścił, a miasto ocalił od chaosu, syn Klaudiusz, prowadząc szarżę przeciw buntownikom na czele jeńców sarmackich[2]. Żonami Ragona były:

  • Teuta – Dardanka, siostra sześciu braci. Gdy wraz z Ragonem uciekła w góry, żyli już tylko dwaj z nich i przewodzili bandzie zbiegów i wyrzutków. Teuta, zazdrosna o przywiezioną przez męża z wyprawy brankę, odkryła na swoje nieszczęście, że dziewczyna jest w ciąży. Nie przyszło jej do głowy, że ojcem mógłby być któryś z synów, a podejrzewając o to męża, rzuciła się pomiędzy walczących na noże braci i zginęła[1].
  • Mitorania – Chorezmijka. Rago przywiózł ją z wyprawy w 234 roku jako młodziutką brankę, podającą się za córkę króla chorezmijskiego. Po śmierci żony dwa lata później poślubił ją.

Dzieci Ragona edytuj

                       
  Teuta
(Dardanka) 		∞ Ragon Senecjo ∞ Mitroania
(Chorezmijka)
   
        (podmieniony?)
Dwie siostry NN
(zmarłe w dzieciństwie) 		Klaudiusz
(cesarz 268-270) 		Brat NN
(rozszarpany przez wilki) 		Kwintyliusz
(cesarz 270)
∞ Paula 		 
  • dwie córki – młodsza zmarła w niemowlęctwie, starsza zginęła przebita sarmacką strzałą[3].
  • Klaudiusz – współpracownik Decjusza, cesarz w latach 268-270. Urodzony najprawdopodobniej ok. 219-220 roku[b]. Zmarł na cholerę po zwycięskiej bitwie z Gotami
  • młodszy brat – został rozszarpany przez wilki za osadą[3].
  • Kwintyliusz – najmłodszy syn Ragona i Teuty. Urodzony około 223-224 roku[c]. Matka podejrzewała, że mąż podmienił go przy urodzeniu[4]. Bardzo wrażliwy, w dzieciństwie chroniony przez starszego brata[3]. W 270 roku, po śmierci brata, został cesarzem. Popełnił samobójstwo, stanąwszy wobec konieczności zamordowania swego rywala[5].
    • Paula Numidyjka – żona Kwintyliusza, poślubiona przez niego w 244 roku[d][6], chrześcijanka, zginęła podczas prześladowania chrześcijan. Przez swych współbraci czczona jako męczennik Paweł[7].

Potomkowie Mitroanii edytuj

                       
Klaudiusz
(cesarz 268-270) 		Kwintyliusz
(cesarz 270) 		Mitroania
(Chorezmijka) 		  Anulinus
  lub        
  ∞   ∞  
  (podmieniony?) (rzekomy)      
  Septymiusz Senecjo
∞ 1. Aleksandra
2. matka Sykoriusza 		Konstancjusz
wymieniony na Septyma
(cesarz 306-307,
ojciec Konstantyna) 		  Anulinus młodszy Klaudia
zmarła w połogu
     
  1 2 2 2 adoptowany  
Kwintus Bassus
∞ 5. żona Bassusa 		król Chorezmu
potem kapłan w Bosporze 		syn
pracownik mennicy 		syn
uczeń Orygenesa 		Sykoriusz Pompejusz
∞ 1. Proba
2. NN 		córka
∞ Minerwiusz
       
      1 2  
  Kwintus Senecjo Gajus Basjanus   Sykoriusz Probus młodsza córka

zaręczona z Senecjonem

Minerwina
 
Minerwina.

z Klaudiuszem lub Kwintyliuszem:

  • Septymiusza Senecjona – urodzony w 236[8], syn Mitroanii i jednego z jej krótkotrwałych, tajnych mężów Klaudiusza lub Kwintyliusza[9], wedle świadectw Anulinusa starszego, podmieniony w połogu przez jego prawnego ojca, Ragona[10]. Wbrew przekonaniom Mitroanii narrator twierdzi, że Septymiusz był prawdziwym jej synem[11].
    • ożenił się po raz pierwszy z Aleksandrą, córką króla perskiego Ardaszyra I[e]. Przyłapawszy ją, na gorącym uczynku mordowania Chozroesa armeńskiego, wymierzył jej osobiście karę śmierci[12]. Miał z nią syna:
      • Kwintusa Klaudiusza Senecjona Bassusa – urodzonego w 254 roku[13], który po śmierci senatora Bassusa poślubił wdowę po nim, obejmując jego majątek i opiekę nad dziećmi z trzeciego małżeństwa[f] oraz przyjmując imię Bassus[12].
        • z wdową po senatorze Bassusie – jego piątą żoną – miał synów:
          • Kwintusa Klaudiusza Senecjona Bassusa Pulchra, znanego jako Senecjo[g].
          • Gajusa Klaudiusza Senecjona Bassusa Pulchra, powinowatego cesarza Konstantyna, zwanego Basjanus[h][14].
    • po raz drugi ożenił się z matką Sykoriusza Pompejusza wdową po murarzu z nowogreckiego Posilippos. Miał z nią trzech synów:
      • najstarszego – urodzonego w 258 roku[13], autora trzytomowej historii wojen cesarzy Waleriana, Galiena i Klaudiusza, osadzonego na tronie chorezmijskim przez babkę Mitroanię w 274 roku[i], po utracie władzy kapłana Dzeusa-Jehowy w Bosporze cymmeryjskim[15].
      • średniego – pracownika mennicy cesarskiej, który stanął na czele buntu, krwawo stłumionego przez cesarza Aureliana[12];
      • najmłodszego – nawróconego na chrześcijaństwo przez Terencję Pergamenkę, uczennicę Orygenesa i Sekstusa Juliusza zwanego Afrykańskim lub Palestyńskim[12].
      • adoptował też jej syna z pierwszego małżeństwa – Sykoriusza Pompejusza. Ten miał dwie żony:
        • pierwsza – Proba urodziła mu syna:
        • druga – nieznanego imienia, urodziła mu córkę, która z powodu małoletności zawarła ugodę małżeńską z Senecjonem[14].
  • Konstancjusza – po odkryciu przez Mitroanię, że jej syn Septymiusz został w rzeczywistości podmieniony, zaczęła ona rozgłaszać, że faktycznym wymienionym na Septymiusza, jej synem ze związku z Klaudiuszem był Konstancjusz.
    • Konstancjusz z pierwszą żoną, Heleną, posługaczką w bityńskiej gospodzie, miał syna:
      • Konstantyna – jego legalną nałożnicą została prawnuczka Mitroanii z małżeństwa z Anulinusem, Minerwina.

z Anulinusem starszym[k]:

  • Klaudię Mitroanię Anulinę – zmarła w połogu[9][18][19].
    • jej córka – zamężna z Minerwiuszem, wydała na świat dwoje dzieci[19].
      • córkę Minerwinę – upatrzona przez Mitroanię na żonę Sykoriusza Probusa, potem po wplątaniu do rodu Ragonidów Konstancjusza, ku niezadowoleniu rodziny, na żonę Konstantyna. Ostatecznie została jego legalną nałożnicą;
      • młodszego syna[19].
  • Anulinusa młodszego, który został prokonsulem prowincji Afryka[l][20].

z koniuchem chorezmijskim:

  • Afrygusa – władcę Chorezmii i założyciela nowej dynastii Afrygidów.

Uwagi edytuj

  1. ↑ Parnicki pisze, że Rago zranił poborcę podatkowego w tym samym dniu, w którym cesarz Karakalla zamordował swego rodzonego brata Getę, a więc 26 lutego 212 (Poczet..., s. 290).
  2. ↑ Klaudiusz słuchający opowieści Mitroanii o losach jej rodu miał około 16-17 lat (Twarz..., s. 51). Skoro rozumiał jej wypowiedzi Mitroania musiała już dość sprawnie władać łaciną, co nie mogło mieć miejsca na początku jej pobytu w górskiej osadzie, lecz raczej pod jego koniec.
  3. ↑ Parnicki nie podaje bliższych wskazówek co do roku urodzenia Kwintyliusza. Musiało ono jednak mieć miejsce nie wcześniej niż cztery lata po urodzeniu Klaudiusza. Wiadomo, że Kwintyliusz urodził się w jakieś dwa lata po śmierci, drugiego syna Ragona, który wyszedł poza obozowisko. Musiał więc mieć przynajmniej ponad rok, a co najmniej o prawie rok musiał być też młodszy od Klaudiusza. (Twarz..., s. 52).
  4. ↑ Kwintyliusz świeżo poślubił Paulę w czasie przygotowań cesarza Gordiana do kampanii 244 roku (Poczet..., s. 384). Na to że musi chodzić o ostatnią kampanię cesarza, wskazuje inna informacja Parnickiego, że Kwintyliusz ożenił się na 25 lat przed swą śmiercią, a ta nastąpiła wiosną 270 roku (Poczet..., s. 439).
  5. ↑ Na innym miejscu Parnicki podaje, że matka Kwintusa była córką siostry przyrodniej Chozroesa Arsacydy (Twarz…, s. 376).
  6. ↑ Córka najstarszej córki senatora Bassusa poślubiła skromnego młodzieńca ze znakomitego rodu, Loliusza Urbikusa. Ich córka, Lolia Urbika, została żoną cesarza Karynusa, a kochanką jego brata Numeriana. Chcąc zachować wyłączność na swego kochanka, pchnęła jego żonę Arię Antoninę w ramiona swego męża.
  7. ↑ Wedle przekazów historycznych Senecjon był wysokim urzędnikiem na dworze cesarza Licyniusza i bratem Basjana (Konstantyn..., s. 168-169, Czasy..., s. 221).
  8. ↑ Historyczny Basjanus był mężem Anastazji, przyrodniej siostry cesarza Konstantyna, i po jego zwycięstwie w 312 nad Makscencjuszem miał zostać ogłoszony cezarem i objąć rządy nad Italią. Projekt ten znalazł uznanie u cesarza Wschodu Licyniusza, pod wpływem brata Basjana, Senecjona, który był wysokim urzędnikiem w jego otoczeniu. Do realizacji tych planów jednak z niewiadomych przyczyn nie doszło. Źródła wzajemnie sobie przeczą. Jedne mówią, o tym, że Licyniusz przeciągnął Basjana, przy pomocy Senecjona, na swoją stronę; Konstantyn odkrył spisek i kazał zgładzić zdrajcę. Inne twierdzą, że to Licyniusz nie dotrzymał umowy i nawet zaatakował pograniczne terytoria Konstantyna (Konstantyn..., s. 168-169, Czasy..., s. 221).
  9. ↑ Mitroania wspomina, że osadziła wnuka na tronie chorezmijskim w trzydzieści lat po planowanym osadzeniu tam jej przyszłego syna w czasie przygotowań do wyprawy cesarza Gordiana III w 244 roku (Twarz..., s. 174).
  10. ↑ Z danych historycznych wynika, że Sykoriusz Probus był sekretarzem cesarskim, który z ramienia Dioklecjana negocjował warunki pokoju z Persją po zwycięskiej wojnie w 299 roku (Zmierzch..., s.355, Czasy..., s. 81).
  11. ↑ O Anulinusie wiadomo tylko, że był senatorem rzymskim i właścicielem, będących niewolnikami, rodziców przyszłego cesarza Dioklecjana (Zmierzch..., s.334).
  12. ↑ W marcu 313 roku cesarz Konstantyn napisał list do prokonsula prowincji afrykańskich Anulina (Konstantyn..., s. 155).

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Parnicki 1961 ↓, s. 5-12.
  2. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 71-72.
  3. ↑ a b c Parnicki 1961 ↓, s. 52.
  4. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 51.
  5. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 133.
  6. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 150.
  7. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 95-97.
  8. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 153.
  9. ↑ a b Parnicki 1961 ↓, s. 68.
  10. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 151.
  11. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 216.
  12. ↑ a b c d Parnicki 1961 ↓, s. 135-136.
  13. ↑ a b Parnicki 1961 ↓, s. 69.
  14. ↑ a b Parnicki 1961 ↓, s. 233.
  15. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 134.
  16. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 123.
  17. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 143.
  18. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 114.
  19. ↑ a b c Parnicki 1961 ↓, s. 158-159.
  20. ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 397.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ragonidzi&oldid=73660326”