Ratkūnai (rejon rakiszecki)

wieś na Litwie

Ratkūnai (hist., pol. Radkuny) – wieś na Litwie położona w rejonie rakiszeckim okręgu poniewieskiego, 31 km na północny zachód od Rakiszek.

Ratkūnai
Radkuny
Ilustracja
Kamień pamiątkowy w Radkunach (2014)
Państwo

 Litwa

Okręg

 poniewieski

Rejon

rakiszecki

Gmina

Ponedele

Wysokość

89 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności


5

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Ratkūnai”
Ziemia56°09′38,5″N 25°15′15,0″E/56,160694 25,254167

Historia

edytuj

Własność

edytuj

Pierwszym znanym właścicielem Radkunów był Franciszek hr. Komorowski[1] herbu Korczak (1723–1800), strażnik wiłkomierski, właściciel wielu innych majątków, dwukrotnie żonaty. Kolejnym właścicielem tych dóbr był jego syn z małżeństwa z Franciszką Lukrecją Wolff von Lüdinghausen (~1740–1806) Jan Bonifacy (1767–1826), szambelan dworu królewskiego, I ordynat kurmeński, żonaty z Antoniną Wiszniewską (1763–1822) herbu Trzaska. Po nich kolejnymi właścicielami Radkunów byli:

  • ich syn Antoni (1790–1846) prezes Izby Wiłkomierskiej, żonaty z Dorotą Grotkowską (1806–1874) herbu Przerowa
  • jeden z kolejnych synów Jana Bonifacego Piotr (1800–1869) żonaty z Zofią Iselschmit von Milbitz (1799–1871)
  • brat Antoniego Piotr Komorowski (1838–1905) żonaty z Felicją Komorowską (1843–1910), córką powyższych Piotra i Zofii
  • syn Piotra i Felicji Antoni August (1873–1910) żonaty z Marią Holstinghausen-Holsten (1880–1917)
  • ich syn Piotr Karol (1907–1961) żonaty z Pelagią Marcinkiewicz (1902–1975) – ostatni właściciele Radkunów[2].

Przynależność administracyjna

edytuj
Demografia Radkunów
rok liczba ludności
1923 167 (we dworze)
1959 104
1970 81
1979 40
1989 14
2001 11
2011 5[3]

W połowie XVIII wieku Komorowscy wznieśli tu drewniany, dwukondygnacyjny, dziewięcioosiowy dwór, założony na planie prostokąta, kryty wysokim, gładkim, gontowym, czterospadowym dachem. Nietynkowane ściany były dzielone pionowo pilastrami. Na środkowych osiach obu dłuższych elewacji występowały pseudoryzality zwieńczone trójkątnymi szczytami. W XIX wieku po stronie ogrodowej dodano do budynku po bokach parterowe skrzydełka, pomiędzy którymi powstał taras z dwustronnymi schodami wiodącymi do parku[2].

Wnętrze dworu mieściło kilkanaście dużych pomieszczeń[2].

Dwór był otoczony przez rozległy park pełen starych drzew liściastych, pochodzący z XVIII wieku. Był poprzecinany wieloma krętymi ścieżkami i alejkami. Na gazonach, przed i za domem rosły krzewy ozdobne[2].

Majątek Radkuny został opisany w 4. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[2].

Przypisy

edytuj
  1. Marek Minakowski, Profil Franciszka Komorowskiego na stronie Wielkiej genealogii Minakowskiego [online], wielcy.pl [dostęp 2020-11-21].
  2. a b c d e f Radkuny, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 4: Województwo wileńskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 317–319, ISBN 83-04-04020-4, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
  3. Results of the 2011 Population and Housing Census of the Republic of Lithuania [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
  4. Radkuny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 383., znaczenie 2.