Rhynchosporium secalis

grzyb wywołujący rynchosporiozę zbóż

Rhynchosporium secalis (Oudem.) Davis – gatunek grzybów z klasy patyczniaków (Helotiales)[1]. U zbóż i niektórych traw wywołuje chorobę o nazwie rynchosporioza zbóż[2].

Rhynchosporium secalis
Ilustracja
Objawy rynchosporiozy na źdźble
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

Ploettnerulaceae

Rodzaj

Rhynchosporium

Gatunek

Rhynchosporium secalis

Nazwa systematyczna
Rhynchosporium secalis (Oudem.) Davis
Trans. Wis. Acad. Sci. Arts Lett.19(2): 713 (1919)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ploettnerulaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1897 r. Cornelius Anton Jan Abraham Oudemans nadając mu nazwę Marrsonia secalis. W 1897 r. Ernst Heinsen przeniósł go do rodzaju Rhynchosporium. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1919 r. John Jefferson Davis[1].

Synonimy nazwy naukowej[3]:

  • Marssonia secalis Oudem. 1897
  • Marssonina secalis (Oudem.) Magnus 1906
  • Rhynchosporium graminicola Heinsen 1897
  • Rhynchosporium secalis f. agropyri Y. Iwata & Kajiw. 1963
  • Rhynchosporium secalis f. phalaridis Y. Iwata & Kajiw. 1963
  • Rhynchosporium secalis (Oudem.) Davis 1919 f. secalis
  • Septocylindrium secalis Oudem 1901

Morfologia i rozmnażanie edytuj

Grzyb mikroskopijny. Znana jest tylko postać rozmnażająca się bezpłciowo (anamorfa). Jak dotąd nieznana jest postać rozmnażająca się płciowo (teleomorfa)[2].

Wiosną z pozostałych na polu i zakażonych resztkach pożniwnych lub samosiewach kiełkują strzępki patogena i wytwarzają zarodniki konidialne, które dokonują infekcji pierwotnej. Uwalniają się z konidioforów tylko podczas deszczu i przenoszone są przez wiatr na nieduże odległości. Na zaatakowanych roślinach rozwija się z nich bezbarwna lub jasnoszara grzybnia. Objawem choroby są owalne lub soczewkowate plamy powstające głównie na liściach i pochwach liściowych. W ich obrębie znajdują się liczne konidiofory, na których powstają konidia o rozmiarach 12–20 × 2–4 μm. Są bezbarwne, jajowate i dwukomórkowe z poprzeczną przegrodą. Górna komórka posiada charakterystyczny dzióbek. Występują 2 rodzaje konidiów: makrokonidia i mikrokonidia, rola tych ostatnich nie jest znana[2]. Oprócz konidiów dwukomórkowych czasami zdarzają się konidia 3- i 4-komórkowe[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Gatunek rozprzestrzeniony na wszystkich kontynentach poza Antarktydą. Szczególnie częsty jest na obszarach o klimacie wilgotnym i umiarkowanym[2].

Pasożyt atakujący wiele rodzajów roślin z rodziny wiechlinowatych: Agropyron, Agrostis, Alopecurus, Avena, Bouteloua, Bromus, Cynosurus, Dactylis, Deschampsia, Elymus, Elytrigia, Hordeum, Leymus, Lolium, Panicum, Phalaris, Phleum, Poa, Secale, Triticum[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-10] (ang.).
  2. a b c d Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 395, 396, ISBN 978-83-09-01077-7.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2016-08-04] (ang.).
  4. a b Mycobank. Rhynchosporium secalis. [dostęp 2015-01-12].