Roch Morcinek

polski historyk i archiwista

Roch Jan Morcinek (ur. 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach, zm. 23 czerwca 1968 w Gdańsku) – polski historyk, archiwista, podpułkownik Wojska Polskiego.

Roch Morcinek
Roch Morcinek
Imię i nazwisko urodzenia

Jan Roch

Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1903
Małachowo-Wierzbiczany

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1968
Gdańsk

Miejsce spoczynku

cmentarz Oliwski

Zawód, zajęcie

archiwista

Tytuł naukowy

doktor

Alma Mater

Uniwersytet Poznański

Rodzice

Franciszek Morcinek, Jadwiga Sylla

Małżeństwo

Elżbieta Skałkowska

Dzieci

Krystyna

Krewni i powinowaci

Adam Skałkowski (teść)

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal 10-lecia Polski Ludowej
ilustracja
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

14 sierpnia 1901
Małachowo-Wierzbiczany

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1968
Gdańsk

Przebieg służby
Lata służby

1926 - 1950

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne
ludowe Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Życiorys

edytuj

Urodził się 14 sierpnia 1903 w Małachowie-Wierzbiczanach jako syn Franciszka i Jadwigi z domu Sylla. W połowie 1932 uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie historii na Uniwersytecie Poznańskim[1]. Od 13 lutego 1933 był nauczycielem kontraktowym zatrudnionym w Państwowym Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu[2]. Uzyskał stopień naukowy doktora pod kierunkiem prof. Adama Skałkowskiego, z którego córką Elżbietą ożenił się. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 222. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[3]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 59 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Inowrocławiu[4].

Od 1935 był zatrudniony w Archiwum Wojskowym[5]. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej uczestniczył w ewakuacji Warszawskiego Archiwum Państwowego, przewożeniu jego zbiorów i ulokowaniu w Ambasadzie RP w Bukareszcie.

Po ucieczce z rumuńskiego obozu internowania w Bals i przedostaniu się na Zachód został w grudniu 1939 żołnierzem Wojska Polskiego we Francji, w stopniu podporucznika służąc w 4 kompanii ckm 1 batalionu grenadierów w składzie 1 Pułku Grenadierów Warszawy, uczestniczącego w kampanii francuskiej. W czasie walk w Lotaryngii w czerwcu 1940 dostał się do niewoli i do lutego 1945 był jeńcem w Oflagu II C Woldenberg.

Od kwietnia 1945, w stopniu podporucznika został kierownikiem stworzonej w Gdańsku-Oliwie komórki archiwalnej Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego pod nazwą „Wojsko Polskie, Naczelne Dowództwo, WINW, Placówka Gdańsk-Oliwa” (później przemianowanej na Centralne Archiwum Wojskowe, którego akta do końca 1949 zostały przeniesione do Wesołej pod Warszawę)[6][7][8][9]. W roku 1945 awansowany na stopień kapitana, w 1946 majora, a w 1948 podpułkownika.

Od kwietnia 1950 był kustoszem w Wojewódzkim Archiwum Państwowym w Gdańsku, a od października 1961 był jego dyrektorem.

Był samodzielnym pracownikiem naukowo-badawczym.

Zmarł 23 czerwca 1968 w Gdańsku. Pogrzeb odbył się 26 czerwca 1968 na cmentarzu Oliwskim (kwatera 14-3-12)[10].

 
Grób Rocha Morcinka na Cmentarzu Oliwskim

Publikacje

edytuj
  • Gdynia (1946)[11]
  • Akty powstania Kościuszki, T.3, wyd. Włodzimierz Dzwonkowski, Emil Kipa, Roch Morcinek (Wrocław-Kraków, 1955)
  • Uczestnicy powstania listopadowego 1831 r. w Elblągu i na Powiślu ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.2: 1963)
  • Pamiętnik Karola Glogera z pobytu na Żuławach w 1831r. ("Rocznik Elbląski", Gdynia, T.3: 1966)

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj