Roman Puchalski (ur. 23 czerwca 1906 w Mostach Wielkich, zm. ok. września 1941 w okolicach Magadanu[1]) – polski fotografik, lekkoatleta, narciarz[2].

Roman Puchalski
Data i miejsce urodzenia

1906
Mosty Wielkie

Data i miejsce śmierci

1941
Magadan

Zawód, zajęcie

fotografik,

Narodowość

polska

Życiorys

edytuj

Po przeprowadzce do Lwowa rozpoczął naukę w Gimnazjum, w roku 1930 ukończył studia w Wyższej Szkole Handlu Zagranicznego. Zasłynął jako lekkoatleta – amator[3]. Pracował we Lwowie w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim, następnie w Warszawie, w Ministerstwie Komunikacji[3]. Członek Lwowskiego Towarzystwa Fotograficznego[4]. Fotografował pejzaże górskie we wszystkich porach roku, w zimie specjalizował się w fotografowaniu narciarzy[5]. Fotografował Lwów oraz architekturę innych miast. Był doskonałym portrecistą. Zdjęcia gór i krajobrazy w okresie międzywojennym publikował w pismach: „Wierchy[1], „Turysta w Polsce[6], „Ilustrowany Kuryer Codzienny” – dodatek specjalny FIS[7]. W latach 1937–1939 opublikował ponad sto fotografii jako widokówki w Wydawnictwie Książnica Atlas[8][9][10]. W pierwszych dniach wojny próbował razem z innymi emigrantami przedostać się do Rumunii. Uznany za polskiego oficera, został aresztowany koło Nadwórnej[11] i wywieziony do północno-wschodniej Syberii.

Zmarł w nieznanych okolicznościach w jednym z łagrów na Kołymskiej trasie[12].

 
Tatry – na Kasprowym, widokówka autorstwa Romana Puchalskiego

Rodzina

edytuj

Fotografią i filmowaniem przyrody zajmował się młodszy brat Romana, późniejszy pionier polskiej fotografii przyrodniczej, Włodzimierz Puchalski (1909–1979), ucząc się początkowo fotografii od niego[13][14] oraz ich ojciec Władysław Puchalski (ur. 26.06.1877, zm. ok. 1935) ziemianin, zawodowy oficer wojska, członek Lwowskiego Towarzystwa Fotograficznego[13][15].

Albumy i książki - prace zbiorowe

edytuj
  • Góry wołają, Wędrówka z obiektywem od Olzy do Czeremosz (reprint), tekst: Rafał Malczewski, Wydawnictwo Libra, Rzeszów 2011
  • Góry wołają, Wędrówka z obiektywem od Olzy do Czeremosz, tekst: Rafał Malczewski, Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy w Krakowie, Kraków 1939
  • Tatry, wstęp: Adam Zieliński, Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy, Kraków 1938
  • Czarnohora, Bronisław Kupiec, Karpackie Towarzystwo Narciarskie, Lwów 1937
  • Powiat Leski – Kraina szybowisk, Wydawnictwo Ministerstwa Komunikacji i Ligi Popierania Turystyki, Warszawa 1935
  • Zima w Polsce. Karpaty Wschodnie, tekst: Adam Zieliński, Towarzystwo Krzewienia Narciarstwa, Kraków 1934

Przypisy

edytuj
  1. a b Leszek Rymarowicz. W międzywojennym Jaworniku-Szybenem nad Czeremoszem. „Płaj”, nr 49, 2016. 
  2. Grzegorz Rąkowski, Przewodnik po Ukrainie Zachodniej, t. 3, Ziemia Lwowska, Rewasz, 1996, ISBN 978-83-89188-66-3.
  3. a b Marta Gołąb. Fotografia była jego miłością. „Cracovia Leopolis”, nr 3(11), 1997. ISSN 1234-8600. 
  4. Lwów, 1839-1939, фотографы и фотоателье. fototikon.blogspot.com. [dostęp 2022-07-24].
  5. Historia fotografii tatrzańskiej, Mistrzowie obiektywu 1859-1939, autorzy: I. i J. Majcher, B. Szybkowski, Wydawnictwo MS 2021, ISBN 978-83-61915-77-5
  6. Turysta w Polsce”, R. 3, nr 1, 2, 1937. 
  7. Ilustrowany Kuryer Codzienny – dodatek”, nr 44, 10.02.1939. 
  8. Profesor Witold Romer (1900–1967) Działalność naukowa i artystyczna, P. Nowak, J. Piwowarski, A. Zaleski, A. Żakowicz, Wydawnictwo jerG, Wrocław 1998, ISBN 83-86468-03-3
  9. Widokówki – Roman Puchalski. fbc.pionier.net.pl. [dostęp 2022-07-19].
  10. Adam Sobota: Wyrazić współczesność – fotografia we Lwowie w I połowie XX wieku. galeriaff.eu. [dostęp 2022-07-24].
  11. Janusz Hodyr: O Kazimierzu Sichulskim, myśliwych i Kościele Św. Elżbiety. lwow.com.pl. [dostęp 2022-07-23].
  12. Sebastian Warlikowski, Polacy w sowieckich łagrach. Nie tylko Kołyma, Zona Zero, 2021.
  13. a b Werki Włodzimierza Puchalskiego, Tomasz Ogrodowczyk, Lasy Państwowe 2015, ISBN 978-83-936241-8-8
  14. Włodzimierz Puchalski 1909–1979, Szkic do biografii Włodzimierza Puchalskiego, tekst: Marzena Wilczyńska, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2012, ISSN 1733-5183
  15. Włodzimierz Puchalski – Muzeum w Niepołomicach. muzeum.niepolomice.pl. [dostęp 2022-07-19].