Rosyjska ingerencja w wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku

działania w celu uzyskania wpływu na wynik wyborów

Rosyjska ingerencja w wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2016 roku – szereg działań podjętych przez rosyjski rząd podczas wyborów prezydenckich w USA w 2016 r.

Raport Muellera

Rosyjski rząd ingerował w wybory prezydenckie w USA w 2016 r., mając na celu: zaszkodzenie kampanii Hillary Clinton, wzmocnienie kandydatury Donalda Trumpa oraz zwiększenie niezgody politycznej i społecznej w Stanach Zjednoczonych. Według amerykańskiej społeczności wywiadowczej operacja – o kryptonimie Projekt Łachta – została zlecona bezpośrednio przez rosyjskiego prezydenta Władimira Putina. Wnioski te potwierdziła amerykańska Senacka Komisja ds. Wywiadu. Kryzys dyplomatyczny wywołany rosyjską ingerencją doprowadził do wydalenia niektórych dyplomatów i nałożenia sankcji. Rosyjscy urzędnicy rządowi zaprzeczyli, że byli zaangażowani w jakiekolwiek włamania lub przecieki.

Powiązane kontrowersje dotyczyły tego, czy i w jakim stopniu Trump lub osoby powiązane z jego kampanią wyborczą współpracowały ze służbami rosyjskimi. Raport Roberta Muellera, opublikowany w kwietniu 2019 r., przeanalizował liczne kontakty między osobami powiązanymi z kampanią Trumpa a rosyjskimi urzędnikami, ale stwierdził, że nie ma wystarczających dowodów, aby wnieść oskarżenia o spisek lub koordynację przeciwko Trumpowi lub jego współpracownikom[1].

Ingerencja edytuj

Internet Research Agency (IRA), z siedzibą w Sankt Petersburgu w Rosji i opisywana jako farma trolli, stworzyła tysiące kont w mediach społecznościowych, które rzekomo były Amerykanami popierającymi radykalne grupy polityczne, konta te także organizowały lub promowały wydarzenia na rzecz Trumpa i przeciwko Clinton. Konta te miały wpływ na miliony amerykańskich użytkowników mediów społecznościowych w latach 2013–2017. Sfabrykowane artykuły i dezinformacje były rozpowszechniane z mediów kontrolowanych przez rząd rosyjski i promowane w mediach społecznościowych. Ponadto hakerzy komputerowi powiązani z rosyjskim wywiadem wojskowym (GRU) zinfiltrowali systemy informacyjne Demokratycznego Komitetu Narodowego (DNC), Demokratycznego Komitetu Kampanii Kongresowej (DCCC) i urzędników kampanii Clintona, w szczególności przewodniczącego Johna Podestę, i publicznie ujawnili skradzione pliki oraz e-maile podczas kampanii wyborczej, publikując je m.in. na Wikileaks. Kilka osób związanych z Rosją skontaktowało się z różnymi współpracownikami kampanii Trumpa, oferując możliwości biznesowe Organizacji Trumpa i przekazując szkodliwe informacje na temat Clinton[1][2][3][4][5].

Według amerykańskiej społeczności wywiadowczej operacja – o kryptonimie Projekt Łachta – została zlecona bezpośrednio przez rosyjskiego prezydenta Władimira Putina[6][7]. Rosyjscy urzędnicy rządowi zaprzeczyli, że byli zaangażowani w jakiekolwiek włamania lub przecieki[8].

Działania rosyjskiej ingerencji wywołały ostre oświadczenia amerykańskich agencji wywiadowczych, bezpośrednie ostrzeżenie ówczesnego prezydenta USA Baracka Obamy skierowane do prezydenta Rosji Władimira Putina, odnowienie sankcji gospodarczych wobec Rosji oraz zamknięcie rosyjskich placówek dyplomatycznych i wydalenie ich personelu[9][10][11]. Trump minimalizował znaczenie rosyjskiej ingerencji, a w pewnym momencie zaprzeczył, że ingerencja w ogóle miała miejsce, twierdząc, że była to „mistyfikacja” popełniona przez Partię Demokratyczną, aby wyjaśnić stratę Clinton[12][13].

Śledztwo edytuj

Federalne Biuro Śledcze (FBI) wszczęło śledztwo w sprawie rosyjskiej ingerencji w lipcu 2016 r., ze szczególnym uwzględnieniem powiązań między współpracownikami Trumpa a rosyjskimi urzędnikami oraz podejrzewanej koordynacji między kampanią Trumpa a rosyjskim rządem[14]. Praca FBI została przejęta w maju 2017 r. przez byłego dyrektora FBI Roberta Muellera, który do marca 2019 r. prowadził śledztwo w tej sprawie. Raport Muellera, opublikowany w kwietniu 2019 r., przeanalizował liczne kontakty między kampanią Trumpa a rosyjskimi urzędnikami. Mueller doszedł do wniosku, że chociaż kampania Trumpa z zadowoleniem przyjęła rosyjskie działania, zdając sobie sprawę, że na nich skorzysta, nie ma wystarczających dowodów, aby udowodnić istnienie spisku lub koordynacji działań pomiędzy Trumpem i jego współpracownikami a służbami rosyjskimi. Równocześnie jednak Mueller doszedł do wniosku, że rosyjska ingerencja była „powszechna i systematyczna” oraz „naruszyła amerykańskie prawo karne”, i doprowadził do oskarżenia dwudziestu sześciu obywateli rosyjskich i trzech rosyjskich organizacji. Śledztwo doprowadziło również do aktów oskarżenia i skazania kilku urzędników kampanii Trumpa i powiązanych z nim obywateli amerykańskich, ale pod niepowiązanymi zarzutami[15][1].

Powiązane śledztwa były także prowadzone przez inne instytucje. Kierowana przez Republikanów Senacka Komisja ds. Wywiadu przedstawiła swój wstępny raport w lipcu 2019 r., w którym doszła do wniosku, że ocena społeczności wywiadowczej ze stycznia 2017 r. dotycząca domniemanej ingerencji Rosji była „spójna i dobrze skonstruowana” i że „nie było motywowanej politycznie presji, aby dojść do konkretnych wniosków”. Jej końcowy raport został opublikowany w sierpniu 2020 r., kończąc jedno z „najgłośniejszych dochodzeń Kongresu Stanów Zjednoczonych”. Raport Komisji wykazał, że rosyjski rząd zaangażował się w „rozległą kampanię” sabotowania wyborów na korzyść Trumpa i ta kampania otrzymała pomoc od niektórych doradców Trumpa[16][17].

W listopadzie 2020 r. nowo opublikowane fragmenty raportu specjalnego doradcy Roberta Muellera wskazywały, że „Chociaż WikiLeaks opublikowała e-maile skradzione z DNC w lipcu i październiku 2016 r., a Stone – bliski współpracownik Donalda Trumpa – wydawał się wiedzieć z wyprzedzeniem o nadchodzących materiałach, śledczy „nie mieli wystarczających dowodów”, aby udowodnić aktywny udział we włamaniach w systemy komputerowe lub wiedzę, że kradzieże elektroniczne nadal trwają[18].

Analiza edytuj

Rosyjskie działanie może być zakwalifikowane jako element wojny informacyjnej[19][20], naruszające w prawie międzynarodowym zasadę zakazu interwencji w sprawy wewnętrzne państw[21].

Przypisy edytuj

  1. a b c Karen Yourish, Larry Buchanan, Mueller Report Shows Depth of Connections Between Trump Campaign and Russians, „The New York Times”, 26 stycznia 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  2. Scott Shane, These Are the Ads Russia Bought on Facebook in 2016, „The New York Times”, 1 listopada 2017, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  3. Philip Howard i inni, The IRA, Social Media and Political Polarization in the United States, 2012-2018, „U.S. Senate Documents”, 1 października 2019 [dostęp 2022-04-26].
  4. Mueller says Russia's GRU stole Clinton, DNC emails and gave them to WikiLeaks [online], Washington Examiner, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  5. Rosalind S. Helderman, Carol D. Leonnig, Tom Hamburger, Top Trump Organization executive asked Putin aide for help on business deal, „Washington Post”, 28 sierpnia 2017, ISSN 0190-8286 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  6. Russian Project Lakhta Member Charged with Wire Fraud Conspiracy [online], www.justice.gov, 10 września 2020 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  7. Nina Schick, Deep Fakes and the Infocalypse : What You Urgently Need To Know, London, UK: Conran Octopus, 2020, s. 60-75, ISBN 978-1-913183-52-3, OCLC 1158574799 [dostęp 2022-04-26].
  8. Moscow denies Russian involvement in U.S. DNC hacking, „Reuters”, 14 czerwca 2016 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  9. What Obama said to Putin on the Red Phone about the election hacks [online], NBC News [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  10. Staff, Russia retaliates against US 'spy' expulsions [online], the Guardian, 22 marca 2001 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  11. U.S. imposes sanctions on Russia over election interference [online], www.cbsnews.com [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  12. David Remnick, Mueller’s Indictment Ends Trump’s Myth of the Russia “Hoax”, 17 lutego 2018, ISSN 0028-792X [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  13. Trump downplays Russia in first comments on hacking campaign [online], AP NEWS, 20 kwietnia 2021 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  14. Comey says FBI began investigation into Russia meddling in July [online], Los Angeles Times [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  15. Kevin Breuninger, MUELLER PROBE ENDS: Special counsel submits Russia report to Attorney General William Barr [online], CNBC, 22 marca 2019 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  16. Mark Mazzetti, G.O.P.-Led Senate Panel Details Ties Between 2016 Trump Campaign and Russia, „The New York Times”, 18 sierpnia 2020, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  17. Zachary Basu, Alayna Treene, Senate report finds Manafort passed sensitive campaign data to Russian intelligence officer [online], Axios, 18 sierpnia 2020 [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  18. Jason Leopold, Ken Bensinger, Mueller Investigated Julian Assange, WikiLeaks, And Roger Stone For DNC Hacks And Election Law Violations [online], BuzzFeed News [dostęp 2022-04-26] (ang.).
  19. Rosyjska ingerencja w amerykańskie wybory prezydenckie w latach 2016 i 2020 jako próba realizacji rewolucyjnego scenariusza walki informacyjnej [online], Warsaw Institute, 3 lipca 2021 [dostęp 2022-04-28] (pol.).
  20. Michał Wojnowski, Wybory prezydenckie jako narzędzie destabilizacji państw w teorii i praktyce rosyjskich operacji informacyjno-psychologicznych w XX i XXI w., „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”, 11 (21), 2019, s. 13–43, ISSN 2080-1335 [dostęp 2022-04-28] (pol.).
  21. Radosław Fordoński, Wojciech Kasprzak, Domniemana rosyjska ingerencja w wybory prezydenckie w USA w 2016 r. w świetle zasady nieinterwencji, „Studia Prawnoustrojowe” (42), 2019, s. 113–136, DOI10.31648/sp.5021, ISSN 1644-0412 [dostęp 2022-04-28].