Roza Papo

jugosłowiańska lekarka, generał Jugosłowiańskiej Armii Ludowej

Roza Papo (ur. 6 lutego 1914 w Sarajewie, zm. 25 lutego 1984 w Belgradzie[1]) – jugosłowiańska lekarka i generał Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, pochodzenia żydowskiego.

Roza Papo
Роза Папо
Ilustracja
Roza Papo w 1944
generał major generał major
Data i miejsce urodzenia

6 lutego 1914
Sarajewo, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

25 lutego 1984
Belgrad, Jugosławia

Przebieg służby
Lata służby

1941–1984

Siły zbrojne

Narodowa Armia Wyzwolenia Jugosławii
Jugosłowiańska Armia Ludowa

Stanowiska

rektor Wojskowej Akademii Medycznej

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Order Braterstwa i Jedności I klasy (Jugosławia) (Jugosławia) Order za Odwagę (Jugosławia) Medal Pamiątkowy Partyzantów 1941

Życiorys edytuj

Urodziła się w rodzinie żydowskiej w Sarajewie. Jej matką była Mirjama Abinun, córka rabina Salomona Abinuna z Gračanicy[2]. Roza Papo studiowała medycynę w Zagrzebiu[1]. Po ukończeniu studiów w 1939 pracowała w szpitalach w Sarajewie, Begow Hanie i Olovie[1]. Po niemieckiej agresji na Jugosławię w 1941 r. jej rodzice trafili do obozu koncentracyjnego w Jasenovacu[1], ona zaś przyłączyła się do oddziału partyzanckiego Todora Vujasinovicia[3]. W marcu 1942 związała się z Komunistyczną Partią Jugosławii[1]. Należała do grona bliskich współpracowników Josipa Broza Tity[4], zajmując się tworzeniem i utrzymaniem partyzanckich szpitali polowych[3]. W 1942 roku w czasie bitwy o Ozren została raniona w twarz odłamkiem bomby lotniczej[3]. W 1943 roku otrzymała awans na kapitana, a w 1945 roku na majora[3].

W czasie wojny zginęła cała jej rodzina, zamordowana w obozach koncentracyjnych[3]. Po wojnie mieszkała w hotelu w Sarajewie, skąd przeniosła się do Belgradu, gdzie rozpoczęła specjalizację w zakresie epidemiologii – początkowo w Belgradzie, a następnie w Paryżu i Leningradzie[1]. Pozostawała w służbie wojskowej, od 1965 roku pracowała jako profesor Wojskowej Akademii Medycznej, kierując katedrą chorób zakaźnych[1]. Według jugosłowiańskiej encyklopedii wojskowej pełniła także urząd rektora Wojskowej Akademii Medycznej[5]. W 1973 roku otrzymała awans na stopień generała majora[1]. Była prawdopodobnie pierwszą kobietą na Bałkanach, która uzyskała stopień generalski[3].

Otrzymała szereg odznaczeń wojskowych, w tym Order Braterstwa i Jedności, a także Medal Partyzancki[1].

Była zamężna, miała dwoje dzieci[3]. Zmarła w lutym 1984 roku w Belgradzie[1].

Awanse służbowe edytuj

  • 1943 – kapitan
  • 1945 – major
  • 1973 – generał major

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Papo, Roza [online], savezjos.org, 2011 [dostęp 2018-08-22] (serb.).
  2. Samuel Elazar: Gađa za istoriju Jevrejske zajednice u Gračanici. W: Članci i građa za kulturnu istoriju istočne Bosne. T. XV. 1984, s. 137. [dostęp 2018-08-23].
  3. a b c d e f g Roza Papo, odlazak legendarne partizanske lekarke [online], yugopapir.com [dostęp 2018-08-22] (serb.).
  4. Barton Hacker: A Companion to Women’s Military History. Leiden: BRILL, 2012. ISBN 978-90-04-21217-6.
  5. Nikola Gažević: Vojna enciklopedija. Belgrad: Vojnoizdavački zavod, 1973.