Rudzcy z Rudz
Rudzcy z Rudz (cz. Rudzští z Rudz) – śląska rodzina szlachecka pochodząca z miejscowości Rudze w księstwie oświęcimskim, później zatorskim. Pod koniec średniowiecza pojawili się w księstwie cieszyńskim, gdzie stali się jedną z najbardziej wpływowych rodzin szlacheckich w XVI wieku. Pisali się również jako Rudzicki, Ruditzki, Rudicki. Byli obecni również w państwie pszczyńskim i księstwie opawskim.
Historia edytuj
W 1396 na Litwie odnotowano Rudzkiego (Rutskiego) herbu Wąż[1]. Ród przywędrował do Polski wraz z dworem Władysława Jagiełły.
Do księstwa cieszyńskiego przybyli pod koniec średniowiecza z miejscowości Rudze, w księstwie zatorskim, które wówczas przechodziło na własność Korony Polskiej. Należeli do najbliższego otoczenia księcia Wacława III Adama, jeszcze zanim ten objął samodzielną władzę ok. 1545 roku, po czym wspierali go w przeprowadzeniu reformacji. W latach 1545-1547 Erazm Rudzki z Rudz był marszałkiem księstwa[2], a 6 maja 1547 jego brat Wacław, kanclerz, otrzymał od księcia dom po księdzu katolickim Grzegorzu Cadyku[3].
W następnych pokoleniach rodzina rozrastała się, jeszcze na początku XVIII wieku posiadała liczne majątki w Księstwie Cieszyńskim[4].
Przedstawiciele rodu edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Robert Pańkowski: Związek Szlachty Polskiej | Rodziny herbu Wąż w Rzeczypospolitej | Heraldyka. szlachta.org.pl. [dostęp 2019-02-05].
- ↑ Marszałek Księstwa Cieszyńskiego
- ↑ Idzi Panic: Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 267. ISBN 978-83-926929-5-9.
- ↑ Mariusz Makowski: Sala posiedzień Rady Miejskie w cieszyńskim Ratuszu. Herby książęce, szlachty cieszyńskiej i miasta Cieszyna.. Cieszyn: 2007.
Bibliografia edytuj
- Idzi Panic. Z badań nad karierą rodziny Rudzkich w księstwie cieszyńskim w czasach piastowskich. „Wieki stare i nowe”. 4 (2005). s. 91-112.