Wielki Sławków
Wielki Sławków (słow. Veľký Slavkov, niem. Großschlagendorf, węg. Nagyszalók) – wieś gminna (obec) w północnej Słowacji, w powiecie Poprad, w historycznym rejonie Spisz. Położona jest w Obniżeniu Liptowsko-Spiskim (Podtatranská kotlina), u podnóża Tatr Wysokich, 5 kilometrów od Popradu.
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj | |||||
| Powiat | |||||
| Starosta |
František Šary[1] | ||||
| Powierzchnia |
12,21[2] km² | ||||
| Wysokość |
683[3] m n.p.m. | ||||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||||
| Nr kierunkowy |
+421 52[3] | ||||
| Kod pocztowy |
059 91[3] | ||||
| Tablice rejestracyjne |
PP | ||||
Położenie na mapie Słowacji  | |||||
Położenie na mapie kraju preszowskiego  | |||||
 49°06′N 20°17′E/49,100000 20,283333
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Wielki Sławków jest jedną z najstarszych wsi pod Tatrami – pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1251 (pod nazwą Zolok), choć okolice były zasiedlone już w neolicie[6]. W XIII wieku pojawili się tutaj koloniści niemieccy i to prawdopodobnie oni byli założycielami wsi. Wkrótce miejscowość uzyskała prawa miejskie i przyłączyła się do miast spiskich i korzystała z królewskich przywilejów tzw. Stowarzyszenia Sasów Spiskich (Bund der Zipser Sachsen) z roku 1271. W XV wieku, kiedy część miejscowości została zastawiona Polsce (patrz: zastaw spiski), Sławków stał się częścią Prowincji XI Miast Spiskich (Provinz der 11 Zipser Städte), która jednak szybko straciła na znaczeniu i od 1465 przeszedł we władania rodziny Zápolya, panów na Spiskim Zamku.
Wielki Sławków był duża gminą i sięgała głęboko w Tatry. To niej zawdzięcza swoją nazwę Sławkowski Szczyt. Pierwsze wejście na tę górę nastąpiło w 1664.
Aż do II wojny światowej mieszkała w Sławkowie silna społeczność niemiecka. W 1947 północną część gminy przyłączono do nowo utworzonego miasta Wysokie Tatry – od tego momentu wieś nie ma bezpośredniej styczności z górami.
W Wielkim Sławkowie urodzili się dwaj węgierscy uczeni, bracia Pál (1810–1891) – językoznawca i etnograf oraz János Hunfalvy (1820–1888) – geograf.
Obecnie Wielki Sławków stanowi bazę wypadową w Tatry oraz noclegową dla licznych turystów.
Przypisy
edytuj- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 12,21S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Veľký Slavkov - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-10-31]. (słow.).