Sarahsaurusrodzaj bazalnego zauropodomorfa żyjącego we wczesnej jurze na terenach współczesnej Ameryki Północnej.

Sarahsaurus
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

zauropodomorfy

Rodzaj

Sarahsaurus
Rowe, Sues i Reisz, 2011

Gatunki
  • S. aurifontanalis Rowe et al., 2011

Jego skamieniałości odnaleziono w datowanych na synemurpliensbach osadach formacji Kayenta w północno-wschodniej Arizonie, na północy zlewni Gold Spring Wash[1]. Początkowo szczątki te przypisano do znanego z Afryki rodzaju Massospondylus[2], jednak odkrycie bardziej kompletnych skamieniałości dowiodło, że należą one do odrębnego taksonu, który został nazwany w 2011 roku przez Timothy'ego Rowe'a i współpracowników. Holotypem jest niekompletna czaszka obejmująca kości przedszczękową, czołową, kwadratową i puszkę mózgową oraz niemal kompletny szkielet pozaczaszkowy (TMM 43646-2). Pozostałe okazy (TMM 43646-3 i MCZ 8893) również obejmują czaszkę i kości szkieletu pozaczaszkowego. Sarahsaurus miał 10 kręgów szyjnych, 14 tułowiowych, 3 krzyżowe i około 50 ogonowych. W kości przedszczękowej znajdowały się cztery zęby, w szczękowej – 16, a w zębowej – 20[1].

W analizie filogenetycznej autorzy wykorzystali matryce danych z analiz Yatesa z 2007 roku[3] oraz Upchurcha i współpracowników z 2007[4]. W analizie wykorzystującej matrycę Yatesa Sarahsaurus był o wiele bardziej bazalnym taksonem niż inne wczesne północnoamerykańskie zauropodomorfy – Anchisaurus i Seitaad. Z kolei w analizie opartej na badaniach Upchurcha i in. rodzaj ten należał do zauropodów i był bardziej zaawansowany od anchizaura i seitaada. Zdaniem autorów ta hipoteza jest bardziej prawdopodobna, ponieważ Sarahsaurus jest o około 40 mln lat młodszy od najstarszych znanych zauropodomorfów i występował daleko na Środkowym Zachodzie. W żadnej z analiz nie był blisko spokrewniony z Anchisaurus i Seitaad, co sugeruje, że te trzy taksony dotarły do Ameryki Północnej niezależnie[1]. Z późniejszej analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Apaldetti i współpracowników (wykorzystujących zmodyfikowaną matrycę danych z analizy Yatesa z 2007 roku) wynika, że Sarahsaurus był jednym z najbardziej bazalnych znanych przedstawicieli kladu Massopoda; według tej analizy był on taksonem siostrzanym do rodzaju Ignavusaurus, razem z którym tworzył klad siostrzany do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Massopoda poza przedstawicielami rodziny Riojasauridae[5].

Nazwa Sarahsaurus honoruje Sarah Butler, a jej druga część (saurus) pochodzi od greckiego słowa sauros („jaszczur”). Nazwa gatunkowa gatunku typowego pochodzi od łacińskich słów aurum („złoto”) i fontanalis („źródło”) i odnosi się do Gold Spring Wash, gdzie odnaleziono skamieniałości tego dinozaura[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Timothy B. Rowe, Hans-Dieter Sues, Robert R. Reisz. Dispersal and diversity in the earliest North American sauropodomorph dinosaurs, with a description of a new taxon. „Proceedings of the Royal Society B”. 278 (1708), s. 1044-1053, 2011. DOI: 10.1098/rspb.2010.1867. (ang.). 
  2. J. Attridge, A. W. Crompton, Farish A. Jenkins Jr. The Southern African Liassic prosauropod Massospondylus discovered in North America. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 5 (2), s. 128–132, 1985. DOI: 10.1080/02724634.1985.10011850. (ang.). 
  3. Adam M. Yates. Solving a dinosaurian puzzle: the identity of Aliwalia rex Galton. „Historical Biology”. 19 (1), s. 93–123, 2007. DOI: 10.1080/08912960600866953. (ang.). 
  4. Paul Upchurch, Paul M. Barrett, Peter M. Galton. A phylogenetic analysis of basal sauropodomorph relationships: implications for the origin of sauropod dinosaurs. „Special Papers in Palaeontology”. 77, s. 57–90, 2007. (ang.). 
  5. Cecilia Apaldetti, Ricardo N. Martinez, Oscar A. Alcober i Diego Pol. A New Basal Sauropodomorph (Dinosauria: Saurischia) from Quebrada del Barro Formation (Marayes-El Carrizal Basin), Northwestern Argentina. „PLoS ONE”. 6 (11), s. e26964, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0026964. (ang.). 

Linki zewnętrzne edytuj

  • Timothy Rowe, H.-D. Sues, R.R. Reisz, 2010: Sarahsaurus aurifontanalis. (On-line), Digital Morphology. [dostęp 2010-10-06]. (ang.).