Sarkofag riszi

Riszi – dekoracyjna odmiana sarkofagu upowszechniona w starożytnym Egipcie w okresie rządów XVII dynastii i w czasach pierwszych faraonów XVIII dynastii.

Sarkofag „riszi” wykonany dla faraona Tutanchamona

Był to sarkofag antropoidalny wykonany z drewna, którego cechą charakterystyczną jest pokrycie jego powierzchni ornamentem w kształcie piór ptasich.

Nazwa pochodzi od arabskiego „riszi” (pióro) i nawiązuje do sposobu zdobienia tych sarkofagów. Kwestią nierozstrzygniętą pozostaje sakralne znaczenie dekorowania sarkofagów podobnym ornamentem. Istnieje domniemanie, że było to nawiązaniem do wyobrażenia ba zmarłego lub do przedstawień Neftydy albo Izydy. Zarówno ba, jak i obie boginie bywali przedstawiani w sztuce w ptasiej postaci.

Sarkofagi riszi zaczęto wykorzystywać do pochówków w czasach XVII dynastii, rozpowszechniły się wtedy wśród różnych grup społecznych Egiptu (w tym władców i ich rodzin), podobnie jak i w następnym okresie XVIII dynastii. Później wyszedł z użycia, z wyjątkiem rodziny królewskiej, kiedy go używano dla członków XXI dynastii. Początkowo sarkofagi te były kartonażowe, potem jednak rozpowszechniły się drewniane. W obu przypadkach zarówno pióra, jak i inne elementy zdobienia były malowane. W późniejszej fazie „pióra” w sarkofagach osób bogatych wykonywano ze szlachetnych metali, kamieni ozdobnych albo masy szklanej; w przypadku sarkofagu Tutanchamona są one ze złota.