Schlesische Zeitung
Schlesische Zeitung – najstarsza i najdłużej wydawana gazeta wrocławska, istniała w latach 1742–1945.
Państwo | |
---|---|
Pierwszy numer | |
Ostatni numer |
Gazetę wydawał wrocławski księgarz i wydawca Johann Jacob Korn od 1742 roku, początkowo pod tytułem „Schlesische Privilegierte Staats-, Kriegs- und Friedenzeitung”[1], później od 1766 „Schlesische Privilegierte Zeitung”, ostatecznie od 1848 roku pod skróconą nazwą „Schlesische Zeitung”. Zgodę na wydawanie wydał Fryderyk II 3 lutego 1742 roku[2].
W pierwszym okresie istnienia gazeta wychodziła 3 razy w tygodniu, miała 8 małych stron, drukowano ogłoszenia państwowe, wiadomości śląskie i zagraniczne. Od roku 1828 wychodziła codziennie z wyjątkiem niedziel, a od 1881 wydawano ją już trzy razy dziennie (bez niedziel), a później 13 numerów w sześciodniowym tygodniu. Jednocześnie zwiększano stopniowo format, a coraz więcej w treści było wiadomości towarzyskich, historii przestępstw i wypadków z rejonu oraz wiadomości kulturalnych. Od 1848 roku drukowano także teksty publicystyczne. „Schlesische Zeitung” miała także dodatki tematyczne, m.in. „Gelehrte Nachrichten” (Uczone wieści).
Redakcja dziennika mieściła się w pobliżu wrocławskiego Rynku w domu wydawniczym Kornów[3]. Wraz z końcem Schlesische Zeitung w 1945 r. zakończyła się również działalność wydawnicza rodziny Kornów na Śląsku. We wrześniu 1949 r. drukarnia Schlesische Zeitung G.m.b.H. i jej majątek zostały skonfiskowane przez państwo polskie i przeszły w jego posiadanie[4]. Po nowym starcie w Monachium wydawnictwo zostało przejęte w 1980 r. przez Stiftung Kulturwerk Schlesien (Fundacja Kultury Śląska), założoną w 1952 r., i dziś nosi nazwę Bergstadtverlag Wilhelm Gottlieb Korn GmbH.[5]
Przypisy
edytuj- ↑ W wolnym tłumaczeniu „Uprzywilejowana Śląska Gazeta Państwowa na czasy Wojny i Pokoju”.
- ↑ Gelles 1996 ↓, s. 36.
- ↑ Siedziba domu wydawniczego Kornów i redakcji „Schlesische Zeitung” mieściła się przy ul. Świdnickiej, róg nieistniejącej już ul. Miotlanej (Marstallgasse) łączącej ul. Szewską z ul. Świdnicką, naprzeciw wylotu ul. Leszczyńskiego; obecnie w tym miejscu przebiega wrocławska trasa WZ.
- ↑ Orzeczenie nr 12 Ministra Przemysłu Lekkiego z dnia 8 września 1949 r. wydane w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego o przejściu przedsiębiorstw na własność Państwa. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-13] .
- ↑ Marianne Hepp , Grußwort des IDV zum 30-jährigen Bestehen des ÖDaF, „ÖDaF-Mitteilungen”, 30 (1), 2014, s. 7–8, DOI: 10.14220/odaf.2014.30.1.7, ISSN 2196-9167 [dostęp 2023-07-13] .
Bibliografia
edytuj- L. Biały: Wrocławska gazeta z królewskiego nadania. „Gazeta Wrocławska” z 24 kwietnia 2008.
- W. Klawitter, Die Zeitungen und Zeitschriften Schlesiens von den Anfängen bis zum Jahre 1870 bezw. bis zur Gegenwart. [w:] Darstellungen und Quellen zur schlesischen Geschichte, Bd. 32, Breslau 1930
- Marek Cetwiński: Historia Wrocławia w datach. Romuald Gelles (red.) i inni. Wrocław: TMW Wratislawia, 1996.
Linki zewnętrzne
edytuj- Schlesische Privilegierte Zeitung w zbiorach Opolskiej Biblioteki Cyfrowej
- Schlesische Privilegirte Staats- Kriegs- und Friedens-Zeitung, skany czasopisma w Bibliotece Cyfrowej Uniwersytetu Wrocławskiego