Rozsnuwaczowate

(Przekierowano z Scytodidae)

Rozsnuwaczowate (Scytodidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothelae. W Polsce występuje jeden gatunek – rozsnuwacz plujący (Scytodes thoracica)[1].

Rozsnuwaczowate
Scytodidae
Blackwall, 1864
Ilustracja
Rozsnuwacz plujący (Scytodes thoracica)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Rodzina

rozsnuwaczowate

Zasięg występowania
Mapa występowania
5 rodzajów, ok. 169 gatunków

Do rozsnuwaczowatych należy kilka rodzajów, z czego rodzaj Scytodes, występujący na całym świecie jest najbardziej znany. Dotychczas opisano na świecie ok. 248 gatunków[2].

Rozsnuwaczowate łapią swoje ofiary poprzez plucie trującą, lepką, jedwabistą cieczą, która zastyga w kontakcie z ofiarą. Mimo że jest produkowana w gruczołach jadowych umieszczonych w szczękoczułkach, ciecz zawiera zarówno jad, jak i pajęczy jedwab w ciekłej postaci. Nasycony jadem jedwab nie tylko unieruchamia ofiary, takie jak rybik cukrowy poprzez skrępowanie, ale ma także działanie trujące. W obrazach o wysokiej prędkości, można zaobserwować pająki kołyszące się z boku na bok "plując", łapią zdobycz krzyżując ją w kształt litery "Z"; krzyżują ofiarę, bo każda ze szczękoczułek tworzy połowę wzoru. Pająk uderza zwykle z odległości 10–20 mm a cały atak trwa mniej niż 1/700-ną sekundy[3]. Po schwytaniu, pająk zazwyczaj gryzie ofiarę wstrzykując jad i owija ją w typowy dla pająków sposób przędzą z gruczoły przędnych[4].

Podobnie jak Sicariidae i Diguetidae pająki te należą do kladu Haplogynae (brak stwardniałych genitaliów u samic) i mają sześć oczu, które są rozmieszczone w trzech parach. Scytodidae różni od Sicariidae i Diguetidae karapaks w kształcie kopuły oraz charakterystyczny nakrapiany wzór plam.

Gdy dwa osobniki walczą ze sobą, większy zwykle jest wystarczająco silny, aby wyrwać się z sieci mniejszego, a tym samym wygrać; jednakże, przynajmniej niektóre gatunki wykazują zachowania prospołeczne, w których starsze osobniki żyją razem i pomagają młodym zdobywać pożywienie[5].

Rodzaje

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Blick, T. et al. (2004).Checklist of the spiders of Central Europe. (Arachnida: Araneae). Version 1. Dezember 2004. (PDF)
  2. Norman I. Platnick, Family: Scytodidae Blackwall, 1864, [w:] World Spider Catalog Version 21.0, American Museum of Natural History, DOI10.5531/db.iz.0001 [dostęp 2020-01-26] (ang.).
  3. Piper, Ross (2007), Extraordinary Animals: An Encyclopedia of Curious and Unusual Animals, Greenwood Press.
  4. Gilbert, C., L.S. Rayor. 1985. Predatory behavior of spitting spiders (Araneae, Scytodidae) and the evolution of prey wrapping. J . Arachnol., 13 :231-241
  5. Miller, Jeremy. 2010. Taxon page for Scytodes socialis Miller, 2006. In: Spiders, https://web.archive.org/web/20120331171641/http://araneae.lifedesks.org/pages/34605. First Created: 2010-01-29T15:58:27Z