Simnel – ciasto owocowe powszechnie spożywane w Wielkiej Brytanii, Irlandii i innych krajach, do których z nich migrowano, związane z okresem Wielkiego Postu i Wielkanocy. Wyróżnia go warstwa pasty migdałowej lub marcepanowej, zazwyczaj jedna pośrodku i jedna na górze, oraz zestaw jedenastu kulek wykonanych z tej samej pasty. Pierwotnie ciasto wykonywano na czwartą niedzielę Wielkiego Postu[1], znaną również jako Laetare, a w Wielkiej Brytanii również Mothering Sunday lub Simnel Sunday[2]. W Wielkiej Brytanii jest obecnie powszechnie kojarzony z Niedzielą Wielkanocną[3].

Simnel
Simnel cake
deser
{{{alt grafiki}}}
Rodzaj

ciasto z owocami

Kuchnia

angielska

Miejsce powstania

Wielka Brytania

Składniki

Historia edytuj

Ciasto Simnel jest znane co najmniej od czasów średniowiecznych. Ówczesne przepisy dotyczące chleba sugerują, że było ono gotowane, a następnie pieczone; technika ta doprowadziła do powstania mitu wynalazczego, w obiegu od co najmniej 1745 roku do lat 30. XX wieku, w którym para, Simon i Nelly, kłócą się o zrobienie simnela. Jedno z nich chce go ugotować, drugie zaś upiec. W końcu idą na kompromis, wykorzystując obie techniki przygotowania[4][5].

Ciasto simnel często kojarzy się z Mothering Sunday[6], znaną również jako Simnel Sunday. Według brytyjskiego historyka Ronalda Huttona, w XVII wieku w Gloucestershire i Worcestershire zaczął się zwyczaj mieszkających na stałe praktykantów i służących, którzy w Mothering Sunday (4. niedzielę Wielkiego Postu) wracali do domu, aby odwiedzić swoje matki i sprawdzić, czy ich rodziny mają się dobrze, zabierając ze sobą jedzenie lub pieniądze w razie potrzeby. To była pora roku, kiedy zapasy żywności były małe, a wysokokaloryczne ciasto simnel było użytecznym pożywieniem[6]. Ciasto to stało się później po prostu ciastem wielkanocnym[7].

Znaczenie słowa „simnel” jest niejasne: istnieje odniesienie do „chleba zrobionego w simnel” (r. 1266), co jest rozumiane jako najdoskonalszy biały chleb[8], od łacińskiego simila tzn. „czysta mąka” (od którego pochodzi także 'semolina').

Składniki edytuj

 
Kawałek ciasta z suszonymi owocami

Simnel to lekkie ciasto owocowe, zwykle wykonane z następujących składników: mąka pszenna, cukier, masło, jajka, pachnące przyprawy, bakalie, starta skórka pomarańczowa i skórki kandyzowane. Czasami używa się wody z kwiatów pomarańczy lub brandy, dodawanych albo do ciasta, albo do aromatyzowania pasty migdałowej. W większości współczesnych wersji marcepan lub pasta migdałowa są używane jako nadzienie do ciasta, z warstwą ułożoną w środku mieszanki przed ugotowaniem ciasta, a także jako dekorację na wierzchu[9]. Większość przepisów wymaga co najmniej 90 minut pieczenia i zaleca się użycie kilku warstw papieru do pieczenia do wyłożenia blachy, a czasem przykrycia papierem na zewnątrz, aby zapobiec przypaleniu marcepanu[10].

Ozdabianie edytuj

 
Simnel cake ozdobiony marcepanem

Zwykle do dekoracji ciasta używa się 11 kulek marcepanowych, symbolizujących 12 apostołów bez Judasza[1][11][12] lub czasami 12 reprezentujących Jezusa i 11 apostołów[13][14]. Jednak wczesne odniesienie do dekorowania kulkami marcepanowymi pojawia się w książce May Byron „Pot-Luck Cookery”[15][16], ale bez wzmianki o tej historii, a jej wersja może równie dobrze pochodzić z wcześniejszych czasów, kiedy czasami ciasto było zdobione krenelażem[17].

Odmiany edytuj

 
Simnel z Shrewsbury z pokrywą z ciasta i krenelażową dekoracją (1869)

Różne miasta miały własne receptury i kształty ciasta simnel. Zarówno Bury, jak i Shrewsbury produkowały duże ich ilości według własnych przepisów. Chambers Book of Days (1869) zawiera ilustrację ciasta simnel z Shrewsbury, o którym jest napisane[17]:

Jest stary zwyczaj w Shropshire i Herefordshire, a zwłaszcza w Shrewsbury, aby w czasie Wielkiego Postu i Wielkanocy, a także w Boże Narodzenie, wypiekać rodzaj bogatych i drogich ciast, które nazywa się Simnel Cakes. Są to ciasta wypukłe, których skórka zrobiona jest z najczystszej mąki i wody, z dostateczną ilością szafranu, aby nadać mu głęboki żółty kolor, a wnętrze wypełnione jest bardzo bogatym ciastem śliwkowym, z dużą ilością kandyzowanej skórki cytryny i innych smacznych rzeczy. Ciasto jest bardzo sztywne; jest zawiązane w szmatkę i gotowane przez kilka godzin, po czym posmarowane jajkiem, a następnie pieczone. Gdy jest gotowe do sprzedaży, skórka jest twarda, jakby wykonana z drewna... towarzyszą mu grawerunki, przedstawiające duże i małe ciastka, jakie są teraz w sprzedaży w Shrewsbury. Wytwarzanie tych ciast jest ewidentnie jedną z wielkich tradycji.

Dziś w Shrewsbury, podobnie jak w innych częściach Anglii simnel jest zwykle przygotowywany według przepisu z Bury[17].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Mothering Sunday. bbc.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-21)]. (ang.).
  2. Gerald Massey: A Book of the Beginnings. Cosimo, Inc., 2007, s. 269. (ang.).
  3. Mary Berry: Easter simnel cake. BBC Food. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-13)]. (ang.).
  4. Anonim: Veillée à la campagne: or, the Simnel. A tale. [In verse.]. London: R. Manby & H.S. Cox, 1745. (ang.).
  5. Simnel Cakes. „The Times”, 1924-03-21. (ang.). 
  6. a b Joseph Lee: Mother's Day: From medieval brawls to greeting cards and flowers. BBC News, 2019-03-30. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-13)]. (ang.).
  7. Alan Davidson: The Oxford Companion to Food. Oxford University Press, 2014. ISBN 978-0-19-967733-7. (ang.).
  8. John Harland, Thomas Turner Wilkinson: Lancashire folk-lore. F. Warne, 1867, s. 223–224. (ang.).
  9. Traditional Simnel Cake Recipe. Rachel Cotterill, 2011-04-12. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  10. Felicity Cloake: How to cook the perfect simnel cake. [w:] The Guardian [on-line]. 2015-03-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-03)]. (ang.).
  11. Lara Cory: The Debated History of the Simnel Cake. Foodepedia, 2012-03-19. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  12. Cook the Perfect... Simnel Cake. BBC Radio 4 Woman's Hour. [dostęp 2022-09-25]. (ang.).
  13. Anna-Louise Taylor: Food symbolism: Why do we give food meaning?. [w:] bbc.co.uk [on-line]. 2012-01-23. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-21)]. (ang.).
  14. Andrea Broomfield: Food and cooking in Victorian England: a history. Greenwood Publishing Group, 2007, s. 155. ISBN 978-0-275-98708-4. (ang.).
  15. May Clarissa Gillington Byron: Pot-luck. Wyd. 7. Hodder and Stoughton, 1926, s. 421. (ang.).
  16. Gloucester Simnel Cake. The Foods of England. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-09-26)]. (ang.).
  17. a b c Shrewsbury Simnel Cake. The Foods of England. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-16)]. (ang.).