Skalskie (Skalski Potok) – potok, lewobrzeżny dopływ Grajcarka[1] o długości 4,14 km[2].

Skalskie
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Małe Pieniny

Potok
Długość 4,14 km
Źródło
Miejsce Smerekowa
Wysokość

ok. 1000 m n.p.m.

Ujście
Recypient Grajcarek
Miejsce

Jaworki

Współrzędne

49°24′26″N 20°33′16″E/49,407222 20,554444

Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Czerwona Skała wznosząca się nad korytem potoku

Potok płynie Doliną Skalskie w Małych Pieninach. Jego źródła znajdują się na wysokości ok. 1000 m n.p.m. pod Smerekową. Głównym dopływem jest potok Spadnik. Spływa w większości lesistą doliną pomiędzy wzniesieniami Watrisko, Repowa, Skalskie i Pawłowska Góra. Uchodzi do Grajcarka w centrum Jaworek[3]. W swoim środkowym biegu przepływa przez rezerwat przyrody Zaskalskie-Bodnarówka, w obrębie rezerwatu tworząc przełom pomiędzy dwoma wybitnymi skałami: Czerwoną Skałą i Dziurawą Skałą (tzw. brama skalna). Oprócz tych skał, znajdujących się zaraz na granicy lasu, w wielu miejscach wzdłuż potoku istnieją jeszcze inne odsłonięcia skalne[4]. Na niedostępnych wapiennych skałach zachowały się resztki naturalnej roślinności. W niektórych miejscach potok tworzy głęboki wąwóz. Jego dno jest kamieniste, zarzucone dużymi głazami. Potok Spadnik spada do niego pochyłą skalną rynną, tworząc wodospad o wysokości ok. 15 m[5].

Koryto potoku na znacznej długości stanowi równocześnie drogę transportową dla pojazdów ściągających drzewo. W górnej części potoku, pomiędzy jego korytem a korytem Bosiłskiego Potoku znajdują się dwa duże kompleksy polan; Bosiłskie Ubocze i Zaskalskie. Na zachodnich zboczach potoku bieleją w lesie zbudowane z wapienia Dziobakowe Skały[4].

W 2016 r. w dolinie potoku Skalskiego znaleziono torfowca ostrolistnego (Sphagnum capillifolium) – gatunek rzadkiego mchu podlegającego ochronie[6].

Przypisy

edytuj
  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 254, ISBN 83-239-9607-5.
  2. Skalskie na mapie Geoportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej >> Moduł: Obszary Dorzeczy (wynik wyszukiwania) [online], Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej [dostęp 2017-07-14].
  3. Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.
  4. a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-10-25].
  5. Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
  6. Grzegorz Vončina, Adam Stebel, Materiały do flory mchów (Bryophyta) pienińskiego pasa skałkowego (Karpaty Zachodnie), „Pieniny. Przyroda i człowiek”, 14, 2016, s. 79–89.