Jaworki (województwo małopolskie)
Jaworki (j. łemkowski Явіркы) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie miejsko-wiejskiej Szczawnica.
| wieś | |
 Jaworki | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
537[1] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-460[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KNT |
| SIMC |
0963514 |
Położenie na mapie gminy Szczawnica  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°24′37″N 20°33′07″E/49,410278 20,551944
| |
Wieś leży w dolinie Grajcarka na granicy Małych Pienin i Beskidu Sądeckiego, na obszarze historycznie określanym jako Ruś Szlachtowska.
Części wsiEdytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0963460 | Biała Woda | część wsi |
| 0963483 | Czarna Woda | część wsi |
| 0963767 | Zapustek | część wsi |
HistoriaEdytuj
Do 1951 r. Jaworki razem z przyległymi wsiami: Szlachtową, Białą i Czarną Wodą stanowiły łemkowską wyspę etnograficzną tzw. Ruś Szlachtowską. Zamieszkiwała ją ludność obrządku wschodniego, posiadająca odrębną kulturę, obyczaje, ubiór i gwarę[5]. W latach 1958–2007 wieś była w granicach Szczawnicy. 1 stycznia 2008 roku wieś została wyłączona spod administracji miasta Szczawnicy (w związku ze zmianą rodzaju gminy z miejskiego na miejsko-wiejski) z równoczesnym uzyskaniem statusu wsi. Również 1 stycznia 2008 roku z miasta Szczawnicy wyłączono dawne wsie Biała Woda i Czarna Woda, które przyłączono do nowo powstałej wsi Jaworki, nadając im status części wsi.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Jaworki”[6].
We wsi nakręcono niektóre sceny z polskiego dramatu kostiumowego z 1975 Mazepa, zrealizowanego na podstawie sztuki Juliusza Słowackiego pod tym samym tytułem.
Atrakcje turystyczneEdytuj
- rezerwat przyrody Wąwóz Homole
- rezerwat przyrody Zaskalskie-Bodnarówka
- rezerwat przyrody Biała Woda
- rezerwat przyrody Wysokie Skałki
- dawna cerkiew greckokatolicka
- klub muzyczny Muzyczna Owczarnia
- Arena Narciarska Jaworki-Homole
Kościół św. Jana Chrzciciela
Restauracja Jaworki
Muzyczna Owczarnia
Dawny dom noclegowy
Kapliczka w Białej Wodzie
PrzypisyEdytuj
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 379 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Obiekty PTTK – noclegi, campingi, schroniska, stanice wodne, hotele, obiekty.pttk.pl [dostęp 2021-10-27].
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.
Linki zewnętrzneEdytuj
- Jaworki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 513.