Socjaldemokratyczna Partia Zgody Ludowej
Socjaldemokratyczna Partia Zgody Ludowej (biał. Сацыял-дэмакратычная партыя Народнай Згоды[a], Sacyjał-demakratycznaja partyja Narodnaj Zhody, ros. Социал-демократическая партия Народного согласия, Socyał-diemokraticzeskaja partija Narodnogo sogłasija) – proprezydencka partia polityczna na Białorusi; nie posiada mandatów w parlamencie.
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
SdPZL (СДПНЗ) |
| Lider | |
| Data założenia | |
| Adres siedziby |
ul. Karola Marksa 10 |
| Ideologia polityczna |
socjaldemokracja, proprezydencka |
| Liczba członków |
2881 (pocz. lutego 2002 roku) |
| Obecni posłowie |
0 |
| Obecni senatorowie |
0 |
Struktura i program edytuj
Przewodniczącym partii jest Siarhiej Jermak, a organem kierowniczym – Rada. Deklarowanym celem jest budowa cywilizowanego, praworządnego państwa i przeprowadzenie reform demokratycznych[1]. Według programu partii, główną metodą realizacji celów jest wpływanie na stan świadomości społecznej przy użyciu demokratycznych metod i w ramach istniejącego prawa. Ugrupowanie występuje przeciwko nacjonalizmowi, szowinizmowi, religijnej i ideologicznej dyskryminacji. W swym programie nawołuje do zjednoczenia wszystkich umiarkowanych sił społeczno-politycznych, konsolidacji społeczeństwa białoruskiego bez podziału na władzę i opozycję. Określa się mianem centrowej[2].
Historia edytuj
Jesienią 1996 roku doszło do wewnętrznego sporu w Białoruskiej Socjaldemokratycznej Hramadzie (BSdH). Jeden z jej działaczy – Leanid Sieczka, który wcześniej był przywódcą Partii Zgody Ludowej i szefem frakcji BSdH w Radzie Najwyższej Białorusi XIII kadencji, został oskarżony przez kolegów o kolaborację z reżimem. W grudniu tego samego roku usunięto go z partii. Wkrótce potem część byłych członków Białoruskiej Socjaldemokratycznej Partii (Ludowej Hramady), którzy nie zgadzali się z przyjętym przez kierownictwo tej partii krytycznym kursem wobec władzy, podjęli decyzję o utworzeniu nowego ugrupowania. Partia przyjęła nazwę „Socjaldemokratyczna Partia Zgody Ludowej” i uznała się za kontynuatorkę tradycji Partii Zgody Ludowej, istniejącej w latach 1992–1996. Leanid Sieczka został jej pierwszym przywódcą[2].
Partia oficjalnie założona została 15 marca 1997 roku, zarejestrowana została 21 maja 1997 roku. Pomyślnie przeszła obowiązkową ponowną rejestrację 30 września 1999 roku[1]. W wyborach parlamentarnych uzyskiwała następujące wyniki:
- wybory do Izby Reprezentantów II kadencji (15 i 29 października 2000) – zdobyła 1 mandat[3] (Iwan Paszkiewicz)[2];
- wybory do Izby Reprezentantów III kadencji (17 października 2004) – wystawiła 2 kandydatów, nie zdobyła żadnego mandatu[4][b].
Na początku lutego 2002 roku deklarowała liczbę 2881 członków[2].
Oceny edytuj
Zdaniem białoruskiego historyka Ihara Lalkoua, ugrupowanie należy do tzw. partii-fantomów, których działalność ogranicza się do pracy ich liderów i pewnej szczątkowej aktywności w czasie kampanii wyborczych. We wszystkich aspektach życia społeczno-politycznego popiera ono stanowisko prezydenta Alaksandra Łukaszenki, dlatego postrzegane jest jako partia proprezydencka, której otwartość na opozycję należy wyłącznie do sfery deklaracji[5]. Według działacza demokratycznego Alaksandra Piatkiewicza partia przez długi czas miała problemy z odnalezieniem sobie ideologicznej niszy, ponieważ jej główny cel – osiągnięcie zgody w społeczeństwie – był zbyt mało konkretny[2].
Uwagi edytuj
- ↑ Zapis według oficjalnego wariantu języka białoruskiego. Alternatywna forma zapisu, przy użyciu białoruskiej łacinki: Sacyjał-demakratyčnaja partyja Narodnaj Zhody.
- ↑ Wybory zostały uznane przez OBWE za niedemokratyczne. Patrz: Republic of Belarus – Parliamentary Elections 17 October 2004 – OSCE/ODIHR Election Observation Mission Final Report. Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka, 2004-12-09. [dostęp 2012-09-09]. (ang.)..
Przypisy edytuj
- ↑ a b Swiedienija o politiczeskich partiach, zariegistrirowanych w Riespublikie Biełaruś. Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Białorusi. [dostęp 2012-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-20)]. (biał.).
- ↑ a b c d e Alaksandr Piatkiewicz: Razbureńnie manapolii KPSS i paczatak farmawańnia szmatpartyjnaj systemy. W: Palitycznaja... s. 1177.
- ↑ BELARUS Parliamentary Chamber: Palata Predstaviteley. Unia Międzyparlamentarna. [dostęp 2012-09-09]. (ang.).
- ↑ BELARUS Palata Predstaviteley (House of Representatives). Unia Międzyparlamentarna. [dostęp 2012-09-09]. (ang.).
- ↑ Ihar Lalkou: UE w programach białoruskich partii politycznych. W: Białoruś − w stronę... s. 127–136.
Bibliografia edytuj
- pod redakcją Mariusza Maszkiewicza: Białoruś − w stronę zjednoczonej Europy. Wrocław: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, 2009, s. 286. ISBN 978-83-61617-80-8.
- pod ogólną redakcją Waleryja Bułhakaua: Palitycznaja historyja niezależnaj Biełarusi (da 2006 h.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 1228. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).