Wikipedia

Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”

Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok” – dom handlowy w Bielsku-Białej, usytuowany w historycznym centrum dawnego miasta Biała pomiędzy placem Wojska Polskiego, ulicą Łukową, ulicą Cyniarską i rzeką Białą (oficjalny adres: Cyniarska 11). Został zbudowany w latach 1976–1988 i należy do Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem”.

Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”
Ilustracja
Widok od strony rzeki Białej (2016)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bielsko-Biała

Adres

ul. Cyniarska 11

Typ budynku

dom towarowy

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

Jerzy Skulimowski, Mieszko Niedźwiecki, Józef Szostak

Inwestor

Wojewódzka Spółdzielnia Spożywców „Społem” w Bielsku-Białej

Rozpoczęcie budowy

1976

Ukończenie budowy

1988

Właściciel

Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem” w Bielsku-Białej

Położenie na mapie Bielska-Białej
Mapa konturowa Bielska-Białej, w centrum znajduje się punkt z opisem „Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok””
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok””
Ziemia49°49′27″N 19°02′58″E/49,824167 19,049444
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Historia edytuj

Decyzję o budowie wielkopowierzchniowego domu handlowego podjęto w pierwszej połowie lat 70. XX wieku, gdy miasto przeżywało boom demograficzny związany z otwarciem Fabryki Samochodów Małolitrażowych. Po rozważeniu kilku lokalizacji zdecydowano się na przestrzeń w historycznym centrum Białej zajmowaną głównie przez zabudowania przemysłowe dawnej farbiarni Roberta Kergera. Wyburzono je i rozpoczęto przygotowywanie terenu pod obiekt handlowy (którego pierwsza robocza nazwa brzmiała „Szyndzielnia”) w 1976[1].

Prace ziemne zaczęto prowadzić w 1977, jeszcze zanim uzyskano pozwolenie na budowę, co nastąpiło 2 września 1978. Generalnym wykonawcą robót było Bielskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego. Pierwotnie planowano otwarcie obiektu na rok 1983, jednak po dwóch latach budowa została wstrzymana w związku ze złą sytuacją gospodarczą w kraju i niedostatkiem materiałów budowlanych. Wznowiono ją dopiero w 1985[1].

W maju 1988, gdy trwały już prace wykończeniowe, rozpoczęto przebudowę otoczenia. Wyburzono całą zachodnią pierzeję ulicę Cyniarskiej (z wyjątkiem kamienicy nr 13, która została zniszczona w kontrowersyjnych okolicznościach w maju 2022 podczas kolejnej przebudowy ulicy), otwierając „Klimczok” na plac Wojska Polskiego[2].

Oficjalne rozpoczęcie działalności nastąpiło 19 grudnia 1988. Z powierzchnią użytkową 18 243 m² (w tym 7 400 m² powierzchni handlowej oraz 701 m² powierzchni gastronomicznej) i ponad 600 pracownikami był określany przez media jako największy lub jeden z największych tego typu obiektów w Polsce. Zastosowano w nim szereg nowinek, jak pierwsze w mieście schody ruchome czy parking na dachu z dojazdem za pomocą zewnętrznej ślimacznicy. Na otwarcie „Klimczoka” przybyły wielotysięczne tłumy. Dochodziło do licznych przepychanek wymuszających interwencję milicji, co obficie relacjonowano w prasie i telewizji (w tym w Dzienniku Telewizyjnym) jako szturm, oblężenie, apokaliptyczny obraz czy ludzki dramat[3][4][5].

W 1990 otwarto lokale usługowe, w tym księgarnię i kwiaciarnię, w zadaszonym pasażu łączącym plac Wojska Polskiego z nabrzeżem rzeki Białej. Wkrótce potem oddano do użytku nowy pawilon gastronomiczny od strony ulicy Cyniarskiej zajmowany od połowy lat 90. przez bar szybskiej obsługi KFC. W latach 1999–2000 galeria boczna od strony ulicy Łukowej została poszerzona o przeszkloną nadbudowę[6].

Galeria edytuj

  •  
    Widok z placu Wojska Polskiego (2008)
  •  
    Elewacja północna (2023)
  •  
    Pasaż na parterze (2009)
  •  
    Stoiska odzieżowe na pierwszym piętrze (2023)
  •  
    Opustoszała przestrzeń handlowa na drugim piętrze (2023)
  •  
    Zadaszony pasaż zewnętrzny z księgarnią i kwiaciarnią (2023)

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Dziubek i Kominiak 2023 ↓, s. 158.
  2. ↑ Dziubek i Kominiak 2023 ↓, s. 159–160.
  3. ↑ Dziubek i Kominiak 2023 ↓, s. 162, 171–172.
  4. ↑ Anna Syska: Spodek w Zenicie. Przewodnik po architekturze lat 1945–1989 w województwie śląskim. Warszawa: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2020, s. 27. ISBN 978-83-956466-1-4.
  5. ↑ „Ludzki dramat pod Klimczokiem”. Ludzie tratowali się, by tam wejść – FILM. bielsko.biala.pl, 2018-20-12. [dostęp 2023-12-06].
  6. ↑ Dziubek i Kominiak 2023 ↓, s. 172, 181.

Bibliografia edytuj

  • Budowa Spółdzielczego Domu Handlowego „Klimczok”. W: Wiesław Dziubek, Wojciech Kominiak: Historia Placu Wojska Polskiego w Bielsku-Białej. Bielsko-Biała: beskidia.pl, 2023, s. 158–172. ISBN 978-83-953489-2-1.

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Spółdzielczy_Dom_Handlowy_„Klimczok”&oldid=72678626”