Oblężenie Damietty (1218–1219)
Oblężenie Damietty – oblężenie i zdobycie egipskiego miasta Damietta przez krzyżowców podczas V wyprawy krzyżowej (1217–1221).
| V wyprawa krzyżowa | |||
 Walki o Damiettę | |||
| Czas |
1218–1219 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
Zwycięstwo krzyżowców | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie świata  | |||
| 31,416667°N 31,816667°E/31,416667 31,816667 | |||
Oblężenie edytuj
1218 edytuj
27 maja 1218 pierwsze okręty krzyżowców dopłynęły do ujścia Nilu. Dwa dni później wojska zachodnie założyły przyczółek na lądzie i po raz pierwszy starły się z muzułmanami. Niebawem przybyła reszta floty pod dowództwem Jana z Brienne[1]
Sułtan Al-Adil wysłał armię pod dowództwem Al-Kamila, która założyła obóz w odległości ok. 10 kilometrów od Damietty. Pod koniec czerwca krzyżowcy przeprowadzili szturm na strategiczny fort znajdujący się na jednej z wysp obok Damietty. 24 sierpnia 1218 krzyżowcy zaatakowali po raz kolejny i po całodobowej bitwie zdobyli fort, a potem przecięli łańcuch i zniszczyli most łyżwowy, które blokowały ich okrętom dostęp do murów miasta. Kilka dni później zmarł sułtan Al-Adil[2].
Krzyżowcy nie wykorzystali swego sukcesu i nie zaatakowali miasta. Zamiast tego postanowili czekać na posiłki pod dowództwem kardynała Pelagiusza[3]. Opieszałość krzyżowców skłoniła Al-Kamila do przejęcia inicjatywy. W październiku 1218 flota muzułmańska zaatakowała krzyżowców, a kilka dni później do walki poszły też wojska lądowe. Atak Al-Kamila został odparty m.in. dzięki posiłkom z Francji. Po tej bitwie doszło do kilkumiesięcznego zastoju w działaniach wojennych. 29 listopada 1218 sztorm zniszczył znaczną część floty krzyżowców, a niedługo później w ich obozie wybuchła epidemia[4].
1219 edytuj
2 lutego 1219 zdziesiątkowana armia krzyżowców przypuściła kolejny szturm na Damiettę, ale została odparta. Kilka dni później Al-Kamil został zmuszony do wycofania się spod miasta, aby udaremnić spisek jednego z emirów. Krzyżowcy wykorzystali sytuację i otoczyli Damiettę. Po kilkunastu dniach Al-Kamil powrócił wraz z armią, ale nie był już w stanie odzyskać dawnej pozycji. Przez kilka następnych miesięcy dochodziło do sporadycznych walk, ale krzyżowcy nie przeprowadzali kolejnych szturmów na miasto[5].
Latem 1219 krzyżowcy zaczęli bombardować Damiettę przy użyciu machin oblężniczych. Próbowali kolejnych szturmów, ale jednocześnie musieli bronić własnego obozu przed natarciami muzułmanów. Wśród krzyżowców dochodziło też do sporów o przywództwo pomiędzy królem Janem a kardynałem Pelagiuszem. 29 sierpnia 1219 część armii krzyżowej zaatakowała bez rozkazu obóz Al-Kamila. Bitwa ta niemal doprowadziła do klęski całej wyprawy[6].
Obie strony były zmęczone wielomiesięcznym oblężeniem i postanowiły zawrzeć rozejm. Według podań w rozmowach z Al-Kamilem miał brać udział Franciszek z Asyżu. We wrześniu 1219 ustalono warunki rozejmu, choć krzyżowcy odrzucili propozycję trwałego pokoju. Zawieszenie broni trwało tylko kilkanaście dni, bowiem już 24 września muzułmanie zaatakowali obóz krzyżowców. W październiku Al-Kamil wystąpił z kolejną propozycją. Zaoferował krzyżowcom zwrócenie m.in. Jerozolimy i znacznych terenów w Palestynie w zamian za wycofanie się z Egiptu[7]. Jan z Brienne był gotów zawrzeć pokój, ale Pelagiusz zażądał odrzucenia warunków. Przeważyło zdanie tego ostatniego[8].
5 listopada 1219 krzyżowcy po raz kolejny zaatakowali Damiettę, ale tym razem nie napotkali prawie żadnego oporu. W mieście szalała epidemia, a przy życiu pozostało tylko ok. 3 tysięcy ludzi. Krzyżowcy oszczędzili mieszkańców, choć wzięli trzystu zakładników i splądrowali skarbiec[8].
Krzyżowcy nie wykorzystali tego zwycięstwa, a wyprawa ostatecznie skończyła się niepowodzeniem. W 1221 muzułmanie odzyskali Damiettę[9].
Nawiązania w kulturze edytuj
Oblężenie Damietty zostało opisane przez Zofię Kossak w powieści pt. Bez oręża.
Przypisy edytuj
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 152–153.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 153.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 154.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 155.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 156.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 157.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 158–159.
- ↑ a b Runciman 1997 ↓, s. 160.
- ↑ Runciman 1997 ↓, s. 168.
Bibliografia edytuj
- Steven Runciman: Dzieje wypraw krzyżowych (Tom 3). Warszawa: PIW, 1997. ISBN 83-06-02542-3.