Supermodelka – określenie dobrze zarabiającej modelki, zazwyczaj posiadającej wysoką reputację na całym świecie i mającej doświadczenie zarówno w zakresie mody luksusowej, jak i modelingu komercyjnego. Termin „supermodelka” został rozpowszechniony w latach 80. XX wieku[2].

Gisele Bündchen jest najlepiej zarabiającą modelką od 2004 oraz „ostatnią supermodelką”[1].

Supermodelki zazwyczaj pracują dla projektantów mody i marek odzieżowych. Posiadają kontrakty warte miliony dolarów i biorą udział w równie zyskownych kampaniach reklamowych i pokazach mody. Ich nazwiska są traktowane jak cenne marki, rozpoznawane na całym świecie dzięki ich osiągnięciom w zakresie modelingu[3][4][5]. Z reguły każda z nich znalazła się na okładkach tzw. Wielkiej Czwórki Vogue’a, czyli amerykańskiej, francuskiej, brytyjskiej i włoskiej edycji magazynu. Claudia Schiffer określiła, że „w celu stania się supermodelką, trzeba znaleźć się na wszystkich okładkach na całym świecie, więc ludzie będą w stanie cię rozpoznać.”[6][7]

Początki edytuj

 
Lisa Fonssagrives, uważana przez wielu za pierwszą supermodelkę.

Po raz pierwszy termin „supermodel” użyty został w 1891 przez artystę Henry’ego Stacy Marksa w wywiadzie[8]. Nie było to jednak jeszcze określenie na osobę pracującą w branży modowej. 6 października 1942 dziennikarka Judith Cass zamieściła termin „supermodel” w swoim artykule dla Chicago Tribune, zatytułowanym „Super Models are Signed for Fashion Show” (z ang. „Supermodele podpisują kontrakty na pokazy mody”)[9]. Następnie w 1943, agent Clyde Matthew Dessner wykorzystał słowo w swoim poradniku „So You Want To Be A Model!”[10][11]. Według książki Model: The Ugly Business of Beautiful Women autorstwa Michaela Grossa, określenie „supermodel” było po raz pierwsze użyte właśnie przez Dessnera.

W 1949, magazyn Cosmopolitan odwołał się do Anity Colby, w tamtym okresie najlepiej zarabiającej modelki[12], jako „supermodelki”[13].

Termin supermodel był używany jeszcze kilkakrotnie w latach 60. i 70. XX wieku[14][15], zwłaszcza wobec Twiggy[16], Jean Shrimpton, Margaux Hemingway[17][16] i Beverly Johnson[18].

Modelka Janice Dickinson błędnie uznała siebie za twórczynię terminu „supermodel” w 1979, jako połączenie Supermana i modelki[19]. Dickinson także stwierdziła, że jest pierwszą supermodelką[19].

Lisa Fonssagrives jest powszechnie uważana za pierwszą supermodelkę[20][21][22][23]. Pojawiała się w większości luksusowych magazynów mody i popularnych czasopismach w latach 30., 40. i 50. XX wieku, chociażby Town & Country, Life, Vogue, Vanity Fair, Harper’s Bazaar i Time[24]. Dorian Leigh także nazwano pierwszą supermodelką na świecie[25][26][27], podobnie jak Gię Carangi[28][29] i Jean Shrimpton[30][31][32][33][34].

Przypisy edytuj

  1. Gisele Bündchen – ostatnia supermodelka. kobieta.pl, 2009-02-11. [dostęp 2012-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-20)].
  2. Christie Brinkley biography. The New York Times. [dostęp 2017-10-17].
  3. Supermodel by Heidi Klum. randomhouse.com. [dostęp 2017-10-17].
  4. Model Citizens. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-14)].
  5. Kate Patrick: „New Model Army”. The Scotsman, 21 maja 2005. [dostęp 2017-10-17].
  6. Is the Supermodel Dead? And Should She Return?. [dostęp 2017-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-10)].
  7. The supermodel is dead, says Claudia Schiffer. Evening Standard. [dostęp 2017-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-06)].
  8. Harry How: Illustrated Interviews. No. II. – Henry Stacy Marks, R.A. The Strand Magazine, Lipiec–Grudzień 1891. [dostęp 2017-12-16].
  9. Chicago Tribune archives Cass, Judith. Chicago Daily Tribune „'Super' Models Are Signed for Fashion Show” 6 October 1942. pg 21.
  10. So You Want to Be a Model! The Art of Feminine Living Dessner, Clyde Matthew. Chicago, Morgan-Dillon & Co, 1943. Amazon ASIN B0007EL7RY
  11. Popik, Barry: Supermodels. Americandialect.org, 13 sierpnia 1997.
  12. Cinema: Cover Girl. Time, 8 stycznia 1945. [dostęp 2017-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-26)].
  13. Hearst's International Combined with Cosmopolitan. 1949. [dostęp 2017-12-16].
  14. American Jurisprudence Trials. West Group, 1965.
  15. BarryPopik.com Supermodel 25 July 2004
  16. a b Home : Oxford English Dictionary. Oed.com. [dostęp 2017-12-16].
  17. Vogue cover scan. 1 September 1975 edition. [dostęp 2017-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lutego 2012)].
  18. Jet Magazine 22 grudnia 1977. „Words of the Week: Beverly Johnson”. Rozdział 53, numer 14, strona 40.
  19. a b Dickinson, Janice. Instinct Magazine: Janice Dickinson Archiwum z oryginalnego linku. 2017-12-16. InstinctMagazine.com
  20. Rosemary Ranck: The First Supermodel. The New York Times, 9 lutego 1997. [dostęp 2017-12-16].
  21. Christian Dior: Lisa Fonssagrives lives. China Daily, 1 lipca 2008.
  22. Singh, Anita: Photographs of Angelina Jolie, Kate Moss and Britney Spears for sale at Christie's. The Daily Telegraph, 13 listopada 2008. [dostęp 2017-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 września 2010)].
  23. Cheesman, Chris: Pictures: Original stills from JFK assassination revealed. Amateur Photographer, 24 października 2007.
  24. Johnson, Geoffrey: On the life and work of photographer Beatrice Tonnesen. Chicagomag.com, marzec 2010.
  25. Archetypal supermodel was more than a face. The Australian, 16 lipca 2008.
  26. World’s first supermodel dies. Metro.co.uk, 11 lipxa 2008.
  27. Bumpus, Jessica: Dorian Leigh Remembered. Vogue, 27 grudnia 2010.
  28. Paul Vallely: Gia: The tragic tale of the world's first supermodel. The Independent, 10 września 2005. [dostęp 2017-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-01)].
  29. Louise Carolin: Gia – the tragedy of a lesbian supermodel. Diva, 25 marca 2007. [dostęp 2017-12-16].
  30. David Mansour, From Abba to Zoom: A Pop Culture Encyclopedia of the Late 20th Century, 2005, ISBN 0-7407-5118-2.
  31. Busch, Charles: He's Every Woman. The Advocate, 24 stycznia 1995.
  32. Magee, Antonia: Model Jean Shrimpton recollects the stir she caused on Victoria Derby Day in 1965. Herald Sun, 28 października 2009. [dostęp 2017-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 sierpnia 2012)].
  33. Susan Cohen, Christine Cosgrove, Normal at Any Cost: Tall Girls, Short Boys, and the Medical Industry's Quest to Manipulate Height, 2009, ISBN 1-58542-683-0.
  34. Jean Shrimpton In Melbourne. Milesago.com. [dostęp 2017-12-16].

Zobacz też edytuj