Kokos właściwy: Różnice pomiędzy wersjami

Palma kokosowa pochodzi z południowo-wschodniej [[Azja|Azji]] lub z północno-zachodniej [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]]. Kopalne szczątki z [[Nowa Zelandia|Nowej Zelandii]] wskazują, że rośliny o małych orzechach kokosowych rosły tam już przed 15 milionami lat. Najstarsze [[skamieniałości]] były znajdowane w [[Radżastan]]ie w [[Indie|Indiach]]. Jej owoce wyrzucone przez morze i zdolne do kiełkowania znajdowano w [[Norwegia|Norwegii]]. Obecnie jest najczęściej występującą palmą, gdyż rośnie wzdłuż wszystkich tropikalnych brzegów morskich.

 

; Pozycja systematyczna według [[Angiosperm Phylogeny Website]] (2001...)<ref name=apweb/>:

Należy do rodziny [[Arekowate|arekowatych]] (''Arecaceae''), rzędu [[arekowce]] (''Arecales''), [[klad]]u [[jednoliścienne]] (''monocots'') w obrębie kladu [[Okrytonasienne|okrytonasiennych]].

Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'', klasa [[jednoliścienne]] (''Liliopsida'' Brongn.), podklasa [[liliowe (roślina)|liliowe]] (''Liliidae'' J.H. Schaffn.), podklasa [[arekowe]] (''Arecidae'' Takht.), nadrząd ''Arecanae'' Takht., rząd [[arekowce]] (''Arecales'' Bromhead), rodzina [[arekowate]] (''Arecaceae'' Schultz Sch.), podrodzina ''Cocosoideae'' Beilschm., plemię ''Cocoseae'' Mart. ex Dumort., podplemię ''Cocosinae'' Benth. & Hook.f., rodzaj kokos (''Cocos'' L.)<ref>James L. Reveal ''System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy.'' Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 [http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/C/O/Cocos.htm Systematyka rodzaju ''Cocos'' według Reveala]</ref>.

 

; [[Pień]]: Dorasta do 30 m wysokości.

; [[Liść|Liście]]: Pierzaste, 4-6 m długości i szerokości 60-90 cm.

; [[Owoc]]e: Owoc palmy kokosowej jest jednonasiennym [[Pestkowiec|pestkowcem]], zrośniętym z trzech [[Owocolistek|owocolistków]]. [[Owocnia]] składa się ze stosunkowo cienkiego egzokarpu (skórki), mezokarpu stanowiącego grubą warstwę brązowych włókien (tzw. koira) i zdrewniałego endokarpu tworzącego pestkę (tzw. orzech kokosowy), w której znajduje się pojedyncze nasiono. U podstawy owocu znajdują się trzy otwory kiełkowe, ale tylko jeden pokryty jest tak miękką skorupą, że może się przez nią przebić kiełkujący pęd. Wewnętrzną ścianę nasienia wyścieła gruba warstwa stałego [[Bielmo (botanika)|bielma]], po wysuszeniu nazywana [[Kopra|koprą]]. Kopra zawiera do 70% tłuszczu, 14% cukrów i 7% białka. Wnętrze nasienia wypełnia płynna postać bielma – [[mleko kokosowe]]. Owoc zawiera dużo nasyconych kwasów tłuszczowych i cukrów oraz stanowi bogate źródło żelaza i [[Kwas askorbinowy|witaminy C]], jak i potasu.

 

* Owoce palmy kokosowej mogą ważyć do 2,5 kg. Mają zdolność utrzymywania się na powierzchni wody i są łatwo przenoszone przez morskie prądy ([[hydrochoria]]) na znaczne odległości.

* Wymagania: Piaszczyste, słone plaże. Roślina światłolubna. Regularne opady (75-100 cm rocznie).

 

# Wszystkie części palmy kokosowej są użyteczne. Z jednego drzewa można uzyskać do 75 "orzechów" rocznie, {{fakt|data=2014-03|co stanowi znaczącą wartość ekonomiczną}}.

# Miąższ – biały i mięsisty jest jadalny na surowo lub wysuszony po ugotowaniu. Starty na wiórki używany jest w cukiernictwie. Używa się go również przy produkcji kosmetyków – wygładza i rozjaśnia skórę.

# Wydrążone skorupy orzecha kokosowego są używane w domowej hodowli zwierząt jako domki dla gryzoni i małych ptaków, albo elementy ozdobne w [[akwarium|akwariach]] z rybkami.

 

Orzechy kokosowe ([[język hindi|hindi]] नारियल) wykorzystywane są w rytuałach [[wedy]]jskich , jak również w nowożytnych postaciach kultu [[hinduizm|hinduistycznego]]. Stanowią również, pojedynczo jak i z innym pożywieniem, dary przynoszone dla pobłogosławienia do świątyń. W kultach [[saptasindhawa|saptasindhawy]] stanowią ofiarę, którą [[Hindusi]] wrzucają w nurt rzeki.

 

}}

 

 

[[Kategoria:Arekowate]]