Aleksandra Piłsudska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne |
|||
Linia 22:
== Życiorys ==
[[Plik:Aleksandra Piłsudska.JPG|thumb|left|Aleksandra i Józef Piłsudscy z córkami: Wandą i Jadwigą]]
[[Plik:Andrzej Jaraczewski, Aleksandra Piłsudska, Jadwiga Piłsudska, Wanda Piłsudska (grób).JPG|thumb|Grób Aleksandry, Jadwigi i Wandy Piłsudskich oraz kapitana Andrzeja Jaraczewskiego na
[[Plik:TablicaPamiątkowa-SanatoriumKolejoweImAleksandryPiłsudskiej"Lotos"-UlicaKościuszki18-POL, Rabka-Zdrój.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa przy bramie Sanatorium Kolejowego w [[Rabka-Zdrój|Rabce]] nazwanego jej imieniem]]
Jej rodzicami byli Piotr Paweł Szczerbiński (ur. 30 czerwca 1846 w Suwałkach, zm. 25 marca 1896 tamże), urzędnik magistratu, syn Michała i Anny z Dormejków, oraz Julia Jadwiga (ur. 14 kwietnia 1852, zm. 25 stycznia 1894 w Suwałkach), córka Stanisława Zahorskiego i Karoliny z Truskolaskich. Po śmierci rodziców jej wychowaniem zajęły się babka Karolina Zahorska i ciotka Maria Zahorska. W 1901 ukończyła gimnazjum w Suwałkach, po czym w latach
W 1904 wstąpiła do [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]]. Brała udział w wielu akcjach bojowych, w tym pod Bezdanami i na bank Państwowy w [[Kijów|Kijowie]]. W 1907 została aresztowana przez policję rosyjską w Warszawie, jednak zwolniona z braku dowodów. Następnie udała się do Kijowa. Józefa Piłsudskiego poznała w maju [[1906]]. Przeniosła się do [[Lwów|Lwowa]], gdzie pracowała w biurze fabrycznym. Nawiązała współpracę ze [[Związek Strzelecki|Związkiem Strzeleckim]] oraz współtworzyła Towarzystwo Opieki nad Więźniami Politycznymi.
Linia 34:
Józef i Aleksandra Piłsudscy mieszkali w willi Milusin w podwarszawskim [[Sulejówek|Sulejówku]]. Piłsudski spędził zimę 1930/1931 na [[Madera|Maderze]] w towarzystwie [[Eugenia Lewicka|Eugenii Lewickiej]] dając powody do pytań o rozpad małżeństwa.
Piłsudska prowadziła działalność honorową i społeczną. Od 1926 zasiadała w Kapitule [[Order Virtuti Militari|Orderu Virtuti Militari]]. Po 1926 zajmowała się pozyskiwaniem finansów dla stowarzyszenia „Nasz Dom”, które prowadziło zakład dla sierot. Z kolei w Rodzinie Wojskowej organizowała w Warszawie przedszkola i szkoły powszechne dla rodzin wojskowych. W stowarzyszeniu „Osiedle” wspierała mieszkańców baraków dla bezdomnych w Warszawie, a w towarzystwie „Opieka” zakładała świetlice z bibliotekami dla młodzieży<ref>Aleksandra Piłsudska, ''Wspomnienia'', op. cit. s.
Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], [[kampania wrześniowa|agresji Niemiec]] i [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę 1939]] Aleksandra wraz z córkami Wandą i Jadwigą ewakuowała się do [[Wilno|Wilna]], dalej do Kowna na Litwie, a następnie po okupacji Wilna do Rygi, po czym odleciała rejsowym samolotem szwedzko-sowieckiego towarzystwa lotniczego<ref>„Ku swemu przerażeniu [...] dowiedziałam się, że samolot należy do szwedzko-rosyjskiej linii lotniczej, a pilotem jest Rosjanin” za: Aleksandra Piłsudska, ''Wspomnienia'' wyd. Novum, Warszawa 1989, s. 32.</ref> z [[Łotwa|Łotwy]] do [[Szwecja|Szwecji]], a następnie samolotem specjalnym do [[Londyn]]u<ref>[[Edward Bernard Raczyński|Edward Raczyński]], „W sojuszniczym Londynie” Londyn 1974.</ref>. Zmarła w 1963. Została pochowana na [[Cmentarz North Sheen|cmentarzu North Sheen]]. 28 października 1992 jej prochy zostały złożone w grobowcu rodzinnym na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie|warszawskich Powązkach]].
Linia 51:
== Bibliografia ==
* Aleksandra Piłsudska ''Wspomnienia'', Londyn 1985 wyd. [[Instytut Józefa Piłsudskiego (Londyn)|Instytut Józefa Piłsudskiego]], ISBN 0-948019-01-8, wyd krajowe wyd. LTW Warszawa 2004 ISBN 83-88736-46-9.
* {{Cytuj książkę | autor = [[Bogusław Polak]] | tytuł = Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 | wydawca = Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej | miejsce = Koszalin | data = 1993 | strony =
* [http://www.seiren.pl/Artykuly/2015/512015-otrando-i-milusin.html Otrando i Milusin – wille Piłsudskich w Sulejówku]
| |||