Dialekt asyryjski: Różnice pomiędzy wersjami

[[FilePlik:Accadian text.png|thumb|fragment inskrypcji królewskiej w języku asyryjskim zapisanej [[pismo klinowe|pismem klinowym]].]]

'''Dialekt asyryjski języka akadyjskiego''' – odmiana [[Język akadyjski|języka akadyjskiego]], która wykształciła się na przełomie trzeciego i drugiego tysiąclecia p.n.e. na północnych obszarach [[Mezopotamia|Mezopotamii]]. Zapisywany był [[Pismo klinowe|pismem klinowym]] i używany do połowy pierwszego tysiąclecia p.n.e., zanikł po upadku imperium asyryjskiego w 612 roku p.n.e. Poświadczony został przez teksty, zapisane na tabliczkach glinianych, z których największa część datowana jest na okres IX–VII wiek p.n.e.

* Etap staroasyryjski trwał od około 1950 do 1750 roku p.n.e. Udokumentowany jest przede wszystkim tekstami treści gospodarczo-prawnej, pochodzącymi z kolonii handlowych Asyryjczyków w [[Anatolia|Azji Mniejszej]] (tzw. tabliczki [[Kapadocja|kapadockie]] z [[Nesa|Kanesz]]). Z rdzennej [[Asyria|Asyrii]] pochodzi niewielka liczba inskrypcji królewskich. Między językiem tekstów z Azji Mniejszej, a tekstami właściwej Asyrii istnieją niewielkie różnice dialektalne.

* Okres średnioasyryjski przypada na lata około 1500–1000 p.n.e. Zachowały się dokumenty prawne, nieliczne inskrypcje królewskie, listy i teksty literackie. Warstwy rządzące ulegały coraz bardziej kulturze [[Babilonia|babilońskiej]], co powodowało zmniejszenie się ilości literatury w języku asyryjskim.

* Etap nowoasyryjski trwał od przełomu drugiego i pierwszego tysiąclecia p.n.e. do około roku 600 p.n.e. W historii dialektu asyryjskiego znany jest z listów, dokumentów prawnych, inskrypcji królewskich i pewnych gatunków tekstów literackich. Od VII wieku p.n.e. zauważalne stały się wpływy [[język aramejski|języka aramejskiego]], szczególnie w dokumentach.

== Bibliografia ==

* {{Cytuj|autor = Maria Luisa Uberti |tytuł = Wprowadzenie do historii starożytnego Bliskiego Wschodu |data = 2010 |isbn = 978-83-235-0680-5 |inni = Andrzej Mrozek (tłum.); Marek Stępień (red.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |s = 34 |oclc = 751354697 }}