Łopatonogi
Łopatonogi (Remipedia) – gromada skorupiaków (Crustacea) opisana na podstawie okazów kopalnych Enantiopoda (dolny pensylwan). W roku 1979 odkryto pierwsze współcześnie żyjące łopatonogi. Do 2011 poznano nieco 18 gatunków żyjących obecnie[1]. Zamieszkują one głównie Karaiby i Australię. Wszystkie współczesne gatunki są ślepe i żyją w głębokich jaskiniach wypełnionych wodą morską[2]. Wyniki analiz filogenetycznych stawiają łopatonogi blisko sześcionogów (owadów i ich najbliższych krewnych); łopatonogi i sześcionogi mogą być kladami siostrzanymi.
| Remipedia | |
| J. Yager, 1981 | |
 Speleonectes tanumekes | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada |
łopatonogi |
Są to zwierzęta bezbarwne. Ich wydłużone ciało składa się z głowy i korpusu zbudowanego z od 16 do 39 segmentów. Dwugałęziste odnóża pływne znajdują się po bokach każdego segmentu z wyjątkiem ostatniego. Koniec ciała zwieńczony jest furką. Na głowie leżą dwie pary dwugałęzistych czułków. Żuwaczki są asymetryczne. W końcowych częściach szczęk I pary znajdują się ujścia gruczołów. Szczęki II pary i szczękonóża stanowią narządy chwytne[2].
Łopatonogi pływają "na plecach". Są drapieżne, a do zabijania ofiar używają produkowanego przez siebie jadu, który wstrzykują za pomocą przekształconych odnóży.
Systematyka edytuj
Do łopatonogów zalicza się 2 rzędy, z których jeden jest wymarły a drugi obejmuje 3 rodziny[3][1]:
- rząd: Nectipoda Schram, 1986
- rodzina: Godzilliidae Schram, Yager et Emerson, 1986
- rodzina: Micropacteridae Schram, Yager et Emerson, 1986
- rodzina: Speleonectidae Yager, 1981
- rząd: †Enantiopoda Birshtein, 1960
Przypisy edytuj
- ↑ a b Shane T. Ahyong i inni, Subphylum Crustacea Brünnich, 1772, [w:] Z.-Q. Zhang (red.), Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, grudzień 2011, s. 165–191.
- ↑ a b Krzysztof Jażdżewski: Gromada: łopatonogi — Ramipedia. W: Zoologia: Stawonogi. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. T. 2, cz. 1.. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16568-0.
- ↑ Remipedia. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2015-09-21].
Bibliografia edytuj
- Fanenbruck, M., Harzsch, S., & Wägele, J. W. (2004). The brain of the Remipedia (Crustacea) and an alternative hypothesis on their phylogenetic relationships. Proceedings of the National Academy of Science. Published online 5th March 2004.