Hallertau
Hallertau (także Holledau, Hollerdau) – obszar w środkowej Bawarii o powierzchni 2400 km²; największy na świecie zwarty obszar uprawy chmielu. Lokalna produkcja stanowiła w 2016 roku 86% niemieckiej[1] i 34% światowej[2].
 Okolice Lohwinden | |
 Położenie regionu w Bawarii | |
| Megaregion | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Podprowincja | |
| Zajmowane jednostki administracyjne |
|
Geografia edytuj
Hallertau nie jest regionem historycznym ani nie ma wyraźnie sprecyzowanych granic. Od południa obszar upraw nie przekracza rzek Glonn, Amper i Izara, zaś od północy Dunaj i Altmühl. Kształt regionu jest podłużny, ograniczony miastami Ingolstadt, Kelheim, Landshut, Moosburg, Freising i Schrobenhausen, rozciągając się na 65 km ze wschodu na zachód i do 50 km z północy na południe. Hallertau zlokalizowany jest na terenie pięciu powiatów w obrębie dwóch rejencji: Górna Bawaria i Dolna Bawaria.
Jest to obszar wybitnie rolniczy, słynący przede wszystkim z upraw chmielu i szparagów. Większe miasta znajdują się jedynie na obrzeżu, poza właściwym Hallertau. Większość upraw znajduje się w powiatach Pfaffenhofen (37%) i Kelheim (37%), reszta upraw znajduje się w powiatach Fryzynga (13%), Landshut (8%), Eichstätt (4%) i Neuburg-Schrobenhausen (0,3%). Pochodzenie nazwy regionu nie jest dokładnie znane, jednak prawdopodobnie wiąże się z rozległą, podmokłą puszczą jaka porastała go w średniowieczu, rozdzielając Bawarię Górną od Dolnej. Do dziś przebiega tędy granica między dwoma tak nazwanymi bawarskimi okręgami.
Uprawa chmielu edytuj
Hallertau jest najstarszym znanym regionem uprawy chmielu na świecie. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 736 i być może wiąże się z przybyciem Słowian na północ Bawarii, od których plemiona germańskie mogły nauczyć się wykorzystywać zioło[3]. Dzięki pracom św. Hildegardy z Bingen w XII wieku, użycie chmielu rozpowszechniło się w piwowarstwie. Do XIX wieku Hallertau, mimo długiej tradycji, nie był najważniejszym obszarem upraw chmielu, jednak uwłaszczenie chłopów bawarskich w 1848 roku zbiegło się z dobrą koniunkturą i rewolucją przemysłową, co zachęciło wielu lokalnych rolników do rozpoczęcia upraw. Od 1912 roku Hallertau stał się największym obszarem chmielarskim w Niemczech, wyprzedzając regiony wokół frankońskiego miasteczka Spalt, szwabskiego miasteczka Tettnang oraz północnoniemieckie uprawy nad Łabą i Soławą.
Aby zapewnić jakość produkcji wprowadzono system okręgów certyfikacji, których jest obecnie 15. Najstarszy, w Wolznach, powołano w 1834 roku. Następnie powstały kolejne w … W 1992 roku przyłączono okręg Altmannstein w powiecie Eichstätt, a w 2004 roku Hersbruck, który jednak jest położony we Frankonii poza geograficznym obszarem Hallertau.
Łączny obszar upraw wyniósł 15 229 ha w 2011 roku. Głównymi odmianami są Hallertauer Magnum (3 164 ha i 5 991 t w 2011 r.), Taurus (850 ha i 2 012 t), Perle (3 129 ha i 6 493 t), Hersbrucker (773 ha i 1 470 t) oraz Herkules (2 422 ha i 7 544 t)[4].
Turystyka edytuj
W regionie znajduje się wiele atrakcji, w tym niektóre o znaczeniu ponadregionalnym. Z Scheyern wywodzi się ród Wittelsbachów, jaki rządził Bawarią od 1180 do 1918 roku. Dziś w miejscu pierwotnego zamku stoi okazały klasztor. W Wolnzach znajduje się Niemieckie Muzeum Chmielu, a wystawy poświęcone uprawom znajdują się jeszcze w kilku innych miejscowościach. W Manching znajduje zię muzeum Rzymian i Celtów, zaś o długiej historii chrześcijaństwa świadczą liczne zabytkowe kościoły, spośród których wyróżniają się świątynie w Scheyern, Abensbergu, Allersdorfie k. Abensbergu, Weltenburgu, Rohr, Mainburgu czy Ilmmünster.
Turystów przyciągają też lokalne wydarzenia, takie jak Gillamoos na początku września – największy festyn w Hallertau i jeden z najstarszych w Bawarii. Ponadto punkty gastronomiczne mają tradycyjne okresy potraw regionalnych: kiełków szparagowych od połowy marca do końca kwietnia, szparagów w maju i czerwcu, chmielu w sierpniu i pierwszej połowie września i dziczyzny od połowy października do połowy listopada.
Ciekawostki edytuj
- Z Abensbergu wywodzi się znany niemiecki humanista doby renesansu Jan Aventinus
- Lokalny strój ludowy (Hallertauer Tracht) wyszedł z użytku w 2. połowie XIX wieku, zastąpiony przez strój górali miesbachskich z charakterystycznymi spodniami skórzanymi, jaki został spopularyzowany przez księcia regenta Luitpolda jako bawarski strój narodowy.
- Rozjazd autostrad A9 i A93 nosi nazwę Holledau. Pobliski punkt obsługi podróżnych jest najstarszym w Bawarii i trzecim najstarszym w Niemczech, otwarty w 1938 roku.
- Rozwój regionu wsparło wybudowanie lokalnej kolei hallertauerskiej pod koniec XIX wieku. Obecnie na odcinku Rohrbach – Wolnzach okazjonalnie jeżdżą koleje turystyczne[5]. W 2018 r. zaproponowano wykorzystanie części linii z Fryzyngi do Zolling jako przedłużenie linii S1 monachijskiej szybkiej kolei miejskiej.
Przypisy edytuj
- ↑ Abschluss Hopfenmarktbericht 2016. [dostęp 2019-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-05)].
- ↑ International Hop Growers Convention 2016
- ↑ Peter M. Busler: Die Hallertau. Porträt einer urbayerischen Landschaft. Ludwig Verlag, 2001, ISBN 978-3778733653, S. 9.
- ↑ HVG Germany. [dostęp 2019-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-05)].
- ↑ Hallertauer Lokalbahn