Karzeł Pieca (również ESO 356-4) – karłowata galaktyka sferoidalna znajdująca się w konstelacji Pieca w odległości około 460 000 lat świetlnych od Ziemi. Galaktyka ta jest członkiem Grupy Lokalnej oraz satelitą Drogi Mlecznej. Karzeł Pieca został odkryty w 1938 roku przez Harlowa Shapleya w Boyden Observatory podczas jego pobytu w Afryce Południowej.

Karzeł Pieca
Ilustracja
Galaktyka Karzeł Pieca (ESO)
Odkrywca

Harlow Shapley

Data odkrycia

1938

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Piec

Typ

sferoidalna, dE0

Rektascensja

02h 39m 59,3s[1]

Deklinacja

–34° 26′ 57″[1]

Odległość

460 000 ± 30 000 ly (140 ± 10 kpc)

Przesunięcie ku czerwieni

0,000184[1]

Jasność obserwowana

9,3m

Rozmiary kątowe

17,0' × 12,6'

Charakterystyka fizyczna
Wymiary

ok. 3000 ly

Alternatywne oznaczenia
FORNAX dSph, LEDA 10093, Anon 0237-34, LEDA 10074, SGC 023755-3439.8, ESO 356-4, MCG-06-07-001

Karzeł Pieca zawiera 6 gromad kulistych, z których największa NGC 1049 została odkryta wcześniej niż galaktyka, do której należy. Karzeł Pieca oddala się od Drogi Mlecznej z prędkością ok. 53 km/s. Galaktyka ta nie ma wyraźnego jądra.

Karzeł Pieca zawiera głównie gwiazdy II populacji. Zespół astronomów korzystający z teleskopu VLT pod kierownictwem Else Starkenburg z Kapteyn Astronomical Institute na Uniwersytecie Groningen w Holandii odnalazł w tej galaktyce najstarsze znane gwiazdy. W kilku odkrytych gwiazdach zawartość metali jest nawet 10 tysięcy razy mniejsza niż w naszym Słońcu. Są to najniższe odnotowane kiedykolwiek wartości. Wiek nowo odkrytych gwiazd nie jest dokładnie znany. Zespół astronomów podejrzewa, że gwiazdy te składają się z materii lekko przetworzonej przez grupę pierwszych należących do gwiazd III populacji, która powstała ok. 400 milionów lat po Wielkim Wybuchu[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Karzeł Pieca w bazie SIMBAD (ang.)
  2. Oto najstarsze poznane gwiazdy. TVN24, 2010-02-19. [dostęp 2014-01-13]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Encyklopedia Wszechświat. Praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 318. ISBN 978-83-01-14848-5.

Linki zewnętrzne edytuj