Maniraptory (Maniraptora) – grupa teropodów, do której należą m.in.: deinonychozaury, owiraptorozaury, terizinozaury i ptaki.

Maniraptory
Maniraptora
Gauthier, 1986
Ilustracja
Kaudipteryks – przedstawiciel maniraptorów z grupy owiraptorozaurów
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

(bez rangi) archozaury
(bez rangi) Ornithodira
Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
(bez rangi) maniraptory

Nazwa edytuj

Przedrostek „mani” przed określeniem „raptor” oznaczającym drapieżcę odnosi się do „rąk”, czyli przednich kończyn tych zwierząt. Kończyny te były bardzo dobrze rozwinięte i przydatne podczas polowania.

Wielkość edytuj

Większość gatunków niedużej lub średniej wielkości – od Tsaagan (1 m) do Therizinosaurus (10 m).

Pożywienie edytuj

Zazwyczaj mięso.

Występowanie edytuj

Pojawiły się w jurze, pospolite także w kredzie. Przypuszczalnie z tej grupy wyewoluowały ptaki, panujące w powietrzu do dziś.

Klasyfikacja edytuj

Maniraptory często określa się jako zbiór gatunków dinozaurów bliżej spokrewnionych z ptakami niż z ornitomimozaurami.

Drzewo filogenetyczne maniraptorów edytuj

Za Norell i in. (2006)[1]; nazwy kladów oparte na definicjach podanych przez: Sereno (2005)[2].


Maniraptora

Ornitholestes


unnamed

Compsognathidae


unnamed

Alvarezsauridae


unnamed
Oviraptoriformes

Therizinosauria



Oviraptorosauria



Paraves
Deinonychosauria

Troodontidae



Dromaeosauridae




Aves







Przypisy edytuj

  1. Norell, M.A., Clark, J.M., Turner, A.H., Makovicky, P.J., Barsbold, R., and Rowe, T. (2006). „A new dromaeosaurid theropod from Ukhaa Tolgod (Omnogov, Mongolia).” American Museum Novitates, 3545: 1-51. Artykuł dostępny w formacie PDF: http://digitallibrary.amnh.org/handle/2246/5823
  2. Sereno, P. C. 2005. Stem Archosauria–TaxonSearch [version 1.0, 2005 November 7].