Serwal

Serwal
	Leptailurus
	Severtzov, 1858
	; Przedstawiciel rodzaju – serwal sawannowy (L. serval)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	kotowate
Podrodzina	koty
Rodzaj	serwal
	Typ nomenklatoryczny
	Felis serval von Schreber, 1776
Synonimy
	Serval A.E. Brehm, 1864; Galeopardus Heuglin & Fitzinger, 1866; Servalina Greve, 1894;
	Serval A.E. Brehm, 1864; Galeopardus Heuglin & Fitzinger, 1866; Servalina Greve, 1894;
Rodzaje
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) (zobacz opis w tekście)
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) (zobacz opis w tekście)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Serwal^[5] (Leptailurus) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Afryce^[6]^[7].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) 59–92 cm, długość ogona 20–38 cm; masa ciała 7–13,5 kg^[8]^[9].

Systematyka edytuj

Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Felis) zdefiniował w 1858 roku rosyjski podróżnik i przyrodnik Nikołaj Siewiercow w artykule poświęconym systematyce mięsożernych z naciskiem na rodzinę kotowatych opublikowanym na łamach Revue et magasin de zoologie pure et appliquée^[1]. Na gatunek typowy Siewiercow wyznaczył (oznaczenie monotypowe) serwala sawannowego (L. serval).

Etymologia edytuj

Leptailurus: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’; αιλουρος ailouros ‘kot’^[10].
Serval: epitet gatunkowy Felis serval Schreber, 1776; fr. serval ‘serwal’, od port. cerval ‘ryś’, od łac. lupus cervārius ‘wilk polujący na jelenie’, od cervus ‘jeleń’^[11]. Gatunek typowy: Serval maculatus A.E. Brehm, 1864 (= Felis serval von Schreber, 1776).
Galeopardus: gr. γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’; παρδος pardos ‘samiec pantery’^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Felis serval von Schreber, 1776.
Servalina: rodzaj Serval J.E. Gray, 1867; łac. przyrostek -ina ‘należący do, odnoszący się do’^[11]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Felis serval von Schreber, 1776.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[13]^[9]^[6]^[5]:

Leptailurus serval (von Schreber, 1776) – serwal sawannowy

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Południowej Afryki^[14]:

Leptailurus spelaeus Broom, 1937

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b N. Severtzov. Notice sur la classification multisériale des Carnivores, spécialement des Félidés, et les études de zoologie générale qui s’y rattachent. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 2^e Série. 10, s. 389, 1858. (fr.).
↑ A.E. Brehm: Führer durch den Zoologischen Garten zu Hamburg: eine kurze Beschreibung der in ihm zur Schau gestellten Thiere. Wyd. 16. Hamburg: Verlag der Zoologischen Gesellschaft, 1864, s. 53. (niem.).
↑ T. von Heuglin & L.J.F.J. Fitzinger. Systematische Übersicht der Säugethiere Nordost - Afrika’s mit Einschluß der arabischen Küste, des rothen Meeres, der Somáli- und der Nilquellen-Länder, südwärts bis zum vierten Grade nördlicher Breite. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 54 (1), s. 557, 1866. (niem.).
↑ C. Greve. Die geographische Verbreitung der jetzt lebeuden Raubthieree. „Nova acta Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum”. 63, s. 76, 1895. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leptailurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-03-31].</
↑ M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 141–142. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 644. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 370.
↑ ^a ^b Palmer 1904 ↓, s. 629.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 288.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-13]. (ang.).
↑ R. Broom. Notices of a few more new fossil mammals from the caves of the Transvaal. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 20 (119), s. 512, 1937. DOI: 10.1080/00222933708655373. (ang.).

Bibliografia edytuj

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[Severtzov-1] N. Severtzov. Notice sur la classification multisériale des Carnivores, spécialement des Félidés, et les études de zoologie générale qui s’y rattachent. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 2^e Série. 10, s. 389, 1858. (fr.).

[Brehm-2] A.E. Brehm: Führer durch den Zoologischen Garten zu Hamburg: eine kurze Beschreibung der in ihm zur Schau gestellten Thiere. Wyd. 16. Hamburg: Verlag der Zoologischen Gesellschaft, 1864, s. 53. (niem.).

[Heuglin&Fitzinger-3] T. von Heuglin & L.J.F.J. Fitzinger. Systematische Übersicht der Säugethiere Nordost - Afrika’s mit Einschluß der arabischen Küste, des rothen Meeres, der Somáli- und der Nilquellen-Länder, südwärts bis zum vierten Grade nördlicher Breite. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 54 (1), s. 557, 1866. (niem.).

[Greve-4] C. Greve. Die geographische Verbreitung der jetzt lebeuden Raubthieree. „Nova acta Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Germanicae Naturae Curiosorum”. 63, s. 76, 1895. (niem.).

[miiz-5] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[msw-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Leptailurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-03-31].</

[Sunquist-8] M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 141–142. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[amw-9] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 644. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655526_370]-10] Palmer 1904 ↓, s. 370.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655785_629]-11] Palmer 1904 ↓, s. 629.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655444_288]-12] Palmer 1904 ↓, s. 288.

[mdd-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-13]. (ang.).

[Broom-14] R. Broom. Notices of a few more new fossil mammals from the caves of the Transvaal. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 20 (119), s. 512, 1937. DOI: 10.1080/00222933708655373. (ang.).

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]