Zamek skałkowy typu niderlandzkiego zwany także snaphans lub snaphance (od nider. Snap haan lub niem. Schnapphahn - "dziobiący kogut") – wczesny rodzaj zamka skałkowego. Różnił się od późniejszych zamków francuskich (zwanych właściwymi zamkami skałkowymi) tym, iż pokrywa panewki była oddzielnym elementem, nie połączonym z krzesiwem, a otwierała się automatycznie przy naciągnięciu kurka. Początkowo, kurek nie był wyposażony w możliwość odciągnięcia do pozycji bezpiecznej, a jedynie do pozycji pełnej, co prowadziło często do przedwczesnych wystrzałów oraz wypadków.

Szwedzkie muszkiety, wyposażone w zamki typu niderlandzkiego

Konstrukcja snaphans była wdrażana od połowy XVI wieku do lat 80. wieku XVII, poza północnymi Włochami, gdzie używano go jeszcze w połowie XVIII w., oraz Francją, gdzie został zastąpiony około roku 1620. W Anglii, w tym samym czasie, powstał hybrydowy zamek angielski zwany doglock, wyposażony w dodatkowy zatrzask (ang. dog), umożliwiający ustawienie kurka w pozycji bezpiecznej.

Bibliografia edytuj

  • Walter Schultz, 1000 ręcznej broni strzeleckiej, wyd. 1. Ożarów Maz.: Wyd. Jacek Oleksiejuk, 336 s., ISBN 978-83-7588-280-3
  • Opis. [dostęp 2010-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).