Wali (islam): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dr.red
Linia 1:
{{Czy wiesz do artykułu|3}}
'''Walī''' ({{ar.|ولي}}, liczba mnoga ''ʾawliyāʾ'' أولياء) – arabski [[Wypowiedzi wieloznaczne|wieloznaczny]] termin odnoszący się do różnych określeń. Słowo oznacza m.in. "opiekuna"„opiekuna”, "obrońcę"„obrońcę”, "pomocnika"„pomocnika”, "przywódcę"„przywódcę”, "przyjaciela"„przyjaciela” czy "świętego"„świętego”<ref>[http://ejtaal.net/aa/#hw4=1302,ll=3066,ls=79,la=4919,sg=1252,ha=906,br=1072,pr=171,aan=742,mgf=869,vi=392,kz=3008,mr=805,mn=1581,uqw=1902,umr=1196,ums=1010,umj=961,ulq=1833,uqa=460,uqq=444 Hans Werh, s. 1289]</ref><ref>Encyklopedia PWN: [http://sjp.pwn.pl/sjp/wali;2579512.html Wali]</ref>. [[Język turecki]] zaadoptował to słowo na określenie osoby świętej jako '''veli'''<ref>[http://www.seslisozluk.net/man+close+to+God,+holy+man,+wali,+saint-nedir-ne-demek/tr-en-da/ Słownik turecki: Veli]</ref>.
 
== Znaczenie w islamie ==
[[Plik:Mirror Image of 'Ali wali Allah WDL6788.png|mały|Lustrzana [[kaligrafia arabska]] autorstwa [[Bektaszijja|bektaszyty]], Ibrāhīma Maḥmūda, przedstawiająca tekst: "a Ali jest ''wali'' Boga." [[Imperium osmańskie]], 1720-17301720–1730.]]
 
Termin występuje także w [[Koran]]ie, ولي الله ''walī allāh'', gdzie jest rozumiany jako "ten„ten który posiada władzę od Boga"Boga”:
 
Waszym opiekunem (''wali'') jest Bóg', Jego Posłaniec i ci, którzy uwierzyli; którzy odprawiają [[Salat (modlitwa)|modlitwę]], którzy dają [[Zakat|jałmużnę]], skłaniając się pokornie<ref>[[Koran]]: [http://www.planetaislam.com/koran_bielawski.html Stół Zastawiony - Al-Maida: 55 (pl.)]</ref><ref>Koran: [https://quran.com/5:55 5:55 (ang.) i (ar.)]</ref>.
 
[[Sunnici]] i [[Szyizm|szyici]] zgadzają się odnośnie faktu, iż ''ajat'' 55 sury ''Stół Zastawiony'' odnosi się do [[Ali ibn Abi Talib|Alego]]<ref>Rizvi, Allamah Sayyid Saeed Akhtar; et al. (2006) [1971], Imamate (The Vicegerency of the Holy Prophet), 8th ed., Dar-es-Salaam: Bilal Muslim Mission of Tanzania, ISBN 978-9976-956-13-9.</ref>. [[Abu Dhar al-Ghifari]], jeden z najwcześniejszych konwertytów na islam, przekazał [[hadis]] [[Ahmad ibn Muhammad al-Tha'labi|Ahmadodwi ibn Muhammad al-Tha'labiemu]]emu, sunnickiemu uczonemu i autorowi ''[[Tafsir al-Thalabi]]'', iż Ali podczas modłów przekazał swój pierścień żebrakowi, na co prorok [[Mahomet]] określił go swoim ''wali''<ref group = "uwaga">Sunnicki hadis w wersji angielskiej: ''One day, I was praying with the Prophet in the mosque when a beggar walked in. No one responded to his pleas. The beggar raised his hands towards the heavens and said, "Allah! Be a witness that I came to the Prophet's mosque and no one gave me anything." Imam Ali (a) was bowing (rukūʾ) during his prayer at that time. He pointed his little finger, on which was a ring, towards the beggar who came forward and took away the ring. The incident occurred in the Prophet's presence, and he raised his face towards heaven and prayed:
 
"O Lord! my brother Musa had begged of Thee to open his breast and to make his work easy for him, to loosen the knot of his tongue so that people might understand him, and to appoint from among his relations his brother, as his wali, and to strengthen his back with Harun and to make Harun his partner in his work. O Allah! Thou said to Musa, 'We will strengthen thy arm with thy brother. No one will now have access to either of you!' O Allah! I am Muhammad and Thou hast given me distinction. Open my breast for me, make my work easy for me, and from my family appoint my brother Ali as my wali. Strengthen my back with him."''</ref><ref>Shomali, Mohammad Ali (2004), "[http://www.ic-el.com/en/admin/uploadfolder/articles/49-wilayah%20iv.pdf Imamate and Wilayah, Pt. IV]" (PDF), [http://www.messageofthaqalayn.com Message of Thaqalayn], Vol. 13, No. 1, London: reprinted in 2012 by the Islamic Centre of England.</ref>. Jakkolwiek, różnice następują w dalszej interpretacji samego wydarzenia. Sunnici twierdzą, iż hadis i fragment koraniczny nie sankcjonują roli przywódczej Alego, szyici twierdzą, iż hadis i ''ajat'' dobitnie udowadniają prawo do sukcesji [[Imam (szyizm)|imama]] Alego po śmierci Mahometa<ref>Steigerwald, Diana (2008), "Twelver Shīʿī Taʾwīl", [https://books.google.com.au/books?id=xUu04ozMXOcC&redir_esc=y The Blackwell Companion to the Qurʾān], Blackwell Companions to Religion, Oxford: Blackwell Publishing, s. 375, ISBN 978-1-4051-7844-0.</ref>.
 
Bazując na fragmencie koranicznym i hadisach, w islamie szyickim [[Szahada|wyznanie wiary]] jest czasem uzupełniane o odniesienie do [[Imam (szyizm)|imama]] [[Ali ibn Abi Talib|Alego]]:
Linia 22:
 
tzn. "...a Ali jest ''wali'' Boga."
 
 
{{Przypisy}}