Feliks Radwański (1789–1861): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+ToS, drobne redakcyjne
drobne redakcyjne
Linia 1:
{{inne znaczenia|Feliksa Radwańskiego juniora|[[Feliks Radwański (1756–1826)|Feliks Radwański senior]]}}
'''Feliks Radwański''' młodszy (ur. [[5 stycznia 1789]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. w15 października [[1861]]) – [[architekt]], [[malarstwo|malarz]], profesor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]] oraz [[Instytut Techniczny|Instytutu Technicznego]].
 
Urodzony 5 stycznia 1789 roku w [[Kraków|Krakowie]], syn Feliksa i Elżbiety z Poszmanów. Studiował na krakowskiej uczelni, gdzie skończył Wydział Filozoficzny. W 1809 roku rozpoczął służbę wojskową w korpusie artylerii [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]]. Został wtedy oddelegowany do wojskowej Szkoły Aplikacyjnej Artylerii i Inżynierów, gdzie zdobył fachowe wykształcenie. Odbył kampanię z [[Wielka Armia|wojskami Napoleona]], doszedł do [[Saksonia|Saksonii]], przeżył oblężenie [[Drezno|Drezna]], dostał się do niewoli austriackiej, internowany na [[Węgry|Węgrzech]]; do Krakowa powrócił w 1814 roku.
 
Najpierw pracował jako geometra przy pracach demarkacyjnych granic [[Wolne Miasto Kraków|Wolnego Miasta Krakowa]] oraz wykonywał pomiary dla [[Komisja Włościańska|Komisji Włościańskiej]]. Współpracował zze swoim ojcem [[Feliks Radwański (1756–1826)|Feliksem]] przy tworzeniu [[Planty krakowskie|plant krakowskich]] oraz projektu [[Kopiec Kościuszki w Krakowie|Kopca Kościuszki]]. W latach 1817-1826 był budowniczym okręgowym czyli pełnił funkcję naczelnego architekta Rzeczypospolitej Krakowskiej. Później przeszedł do pracy dydaktycznej, w latach 1826-1833 prowadził katedrę architektury i hydrauliki UJ. W latach 1835-1857 był wykładowcą budownictwa lądowego i wodnego w [[Instytut Techniczny|Instytucie Technicznym]] – łącznie przepracował 28 lat jako nauczyciel akademicki.
 
Nie pozostawił po sobie znaczniejszych budowli, ponieważ większość jego projektów została niezrealizowana np. budowa „domu rządowego” na miejscu zburzonego ratusza na rynku, projekt teatru na placu Szczepańskim, plan otoczenia plantami również [[Kazimierz (Kraków)|Kazimierza]] czy wreszcie pomysł stworzenia pięknej alei obsadzonej drzewami jako wjazdu do Krakowa od [[Ulica Starowiślna w Krakowie|ulicy Starowiślnej]].
 
W okresie, gdy był budowniczym okręgowym, projektował różne budynki np. szkółka w [[Czernichów (powiat krakowski)|Czernichowie]], plebanie w [[Rybna (województwo małopolskie)|Rybnej]] i [[Czulice|Czulicach]], przebudowa bóżnicy w [[Chrzanów|Chrzanowie]]. Dla [[Jaworzno|Jaworzna]] zaplanował przebudowę kościoła parafialnego oraz organizację rynku zgodnie z raportem swego ojca Feliksa. Był również malarzem, w tym zakresie kształcił się prywatnie, pozostało niewiele jego prac, prawdopodobnie spłonęły w czasie [[Pożar Krakowa w 1850 roku|pożaru Krakowa w 1850 roku]], kiedy spaliło się jego mieszkanie. Ze związku małżeńskiego z Ludwiną z Bażanów miał siedmioro dzieci.
 
Był członkiem [[Komitet Odbudowy Wawelu|Komitetu Odbudowy Wawelu]] oraz [[Komisja Balneologiczna|Komisji Balneologicznej]]. Zmarł 15 października 1861. roku, zostałZostał pochowany na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]] w Krakowie.
 
== Bibliografia ==