Jonony: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam linkowania związane z bananem, dr. red.
drobne techniczne, WP:SK+ToS+mSK
Linia 1:
[[Plik:Jonone.svg|thumb|300px|Izomery jononu]]
{{commonscommonscat|Category:Ionones}}
'''Jonony''' – trimetylocykloheksenylobut-3-en-2-ony, [[Związki organiczne|organiczne]] [[związek chemiczny|związki chemiczne]] z grupy cyklicznych [[Ketony|ketonów]] [[Związki nienasycone|nienasyconych]], zaliczane do [[terpeny|terpenoidów]]. Nie są jednak typowymi terpenoidami, ponieważ nie spełniają reguły [[izopren]]owej, tzn. reszty izoprenowe nie są połączone z sobą w sposób ogon-głowa. Posiadają silny [[zapach]] kojarzący się z [[fiołek|fiołkami]].
 
== Właściwości ==
Znane są trzy [[Izomery|izomery strukturalne]] jononów różniące się położeniem [[wiązanie wielokrotne|podwójnego wiązania]] przy atomie węgla C2 w pierścieniu:
* α-jonon - trudno rozpuszczalny w wodzie, łatwo rozpuszczalny w [[alkohole|alkoholach]], o temperaturze wrzenia 135 °C
* β-jonon - trudno rozpuszczalny w wodzie, łatwo rozpuszczalny w alkoholach i [[eter dietylowy|eterze dietylowym]] o temperaturze wrzenia 140 °C. Zapach β-jononu jest wyczuwalny w powietrzu przy rozcieńczeniu 3*10<sup>-9</sup> mol/ml.
* γ-jonon
 
Linia 12:
 
== Występowanie ==
W przyrodzie występują rzadko, głównie jako składnik [[olejek eteryczny|olejków eterycznych]], występują tam zwykle w niewielkich ilościach. Znajdują się w warzywach i owocach, np. jagodach, a także [[herbata|herbacie]] i [[Tytoń (roślina)|tytoniu]]. Jonony są głównymi składnikami (22%) olejku otrzymanego z kwiatów fiołków.
 
== Otrzymywanie ==