Sputnik (agencja informacyjna)

Sputnikrosyjska rządowa agencja informacyjna, sieć stacji radiowych oraz wielojęzyczna strona internetowa, których właścicielem w całości jest rosyjskie państwowe przedsiębiorstwo medialne Rossija Siegodnia. Siedziba centrali znajduje się w Moskwie.

Sputnik
Ilustracja
Logo Sputnik
Państwo

 Rosja

Siedziba

Zubowskij Bulwar 4, Moskwa[1]

Data założenia

10 listopada 2014

Forma prawna

przedsiębiorstwo państwowe, (właściciel – Rossija Siegodnia, posiadane i zarządzane przez Rząd Federacji Rosyjskiej)

Położenie na mapie Moskwy
Mapa konturowa Moskwy, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Sputnik”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sputnik”
Ziemia55°44′14,50″N 37°35′25,91″E/55,737360 37,590530
Strona internetowa

Sputnik został uruchomiony 10 listopada 2014 r. przez agencję Rossija Siegodnia, zarządzaną przez rosyjski rząd i utworzoną 9 grudnia 2013 roku dekretem prezydenta Rosji Władimira Putina. Poprzednikami Sputnik są rosyjska państwowa agencja informacyjna RIA Novosti oraz radio Głos Rosji (rozwiązane w wyniku tego dekretu – na ich miejsce utworzono Rossija Siegodnia)[2][3].

Sputnik produkuje treści w ponad 30 językach. Biura regionalne znajdują się w wielu krajach, w tym m.in. Stanach Zjednoczonych (Waszyngton, DC), Chinach (Pekin), Francji (Paryż), Niemczech (Berlin), Egipcie (Kair) i Wielkiej Brytanii (Londyn i Edynburg). Całkowita długość nadawanych audycji radiowych na stronach internetowych oraz FM i DAB/DAB+ to około 800 godzin dziennie. Misją Sputnik jest „naświetlanie wydarzeń światowej polityki oraz gospodarki” oraz „zorientowanie na zagraniczne audytorium”[potrzebny przypis].

27 lutego 2022 roku, w związku z rosyjską agresją na Ukrainę, Sputnik jako źródło rosyjskiej dezinformacji został objęty zakazem działalności na terenie Unii Europejskiej[4].

Historia edytuj

„Sputnik” został uruchomiony 10 listopada 2014. Właścicielem agencji jest państwowy operator medialny Rossija Siegodnia należący do rosyjskiego rządu. Firma jest następcą agencji RIA Novosti i radia Głos Rosji.

Agencja mieści w sobie portale internetowe, radio, międzynarodową agencję fotoreporterską czy też aplikacje mobilne i profile w sieciach społecznościowych. Pod marką „Sputnik” ukazują się całodobowe programy informacyjne m.in. w językach: angielskim, arabskim, hiszpańskim i chińskim. Materiały publikowane w internecie tłumaczone są w kilkunastu językach.

Powstała także polskojęzyczna wersja radia i portalu internetowego. W portalu można znaleźć zakładkę z internetową emisją radia w języku polskim. Radio Sputnik oferuje serwis informacyjny po polsku, audycje historyczne, społeczne, kulturalne i popularnonaukowe[potrzebny przypis]. Do listopada 2018 roku Radio Sputnik retransmitowało polskojęzyczne audycje na falach polskiego Radio Hobby[potrzebny przypis], co się stało przyczyną utraty koncesji przez Radio Hobby[5][6] w wyniku naruszania przepisów Ustawy o radiofonii i telewizji (złamanie zobowiązań koncesyjnych – odsprzedaż części swojego pasma, nad którym nie miało kontroli. Uprawnienia z koncesji są niezbywalne, sama zaś koncesja nie może być przedmiotem transakcji handlowych)[7]. Transmisje są również nadawane przez satelitę dla całej Europy[potrzebny przypis].

Krytyka edytuj

Analizę fake newsów podawanych przez Sputnik i inne rosyjskie media, prowadzi m.in. EUvsDisinfo[8], utworzone przez UE w marcu 2015[9][10] i StopFake[11][12], utworzone przez grupę wykładowców i dziennikarzy wolontariuszy w marcu 2014[13].

Według brytyjskiego dziennikarza Edwarda Lucasa agencja Sputnik to „oręż w wojnie cybernetycznej z Europą i USA”. Zdaniem Lucasa „Sputnik nie jest agencją informacyjną i jego dziennikarze nie powinni mieć wstępu na konferencje prasowe. [...] Pracowanie dla Sputnika jest gorsze niż bycie pijarowcem dla firmy tytoniowej”[14].

Przypisy edytuj

  1. Свидетельство о регистраци ЭЛ № ФС 77 - 59867 Роскомнадзор, 17 listopada 2014.
  2. „Указ о мерах по повышению эффективности деятельности государственных СМИ” („Dekret w sprawie środków mających na celu poprawę wydajności państwowych mediów” wydany przez Władimira Putina). kremlin.ru, 2013-12-09. (ros.).
  3. Michael Pizzi: Putin dissolves RIA Novosti news agency. Al Jazeera America, 2013-12-09. (ang.).
  4. Sylwia Czerniak, Unia Europejska zakazała działalności finansowanych przez Kreml RT i Sputnika. Co o nich wiadomo? [online], kultura.onet.pl, 27 lutego 2022 [dostęp 2022-02-27].
  5. Radio Hobby straciło koncesję za emisję rosyjskiego radia Sputnik Wirtualnemedia.pl, 20 listopada 2015.
  6. Radio Hobby straciło koncesję. Nadawało prorosyjską audycję "Radio Sputnik" wyborcza.pl, 19 listopada 2015
  7. Radio Hobby z Legionowa: Rosyjska propaganda, mobbing i problemy z koncesją Polska Times, 1 marca 2015.
  8. EUvsDisinfo: EUvsDisinfo: Sputnik. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  9. EUvsDisinfo: EUvsDisinfo: About. [dostęp 2019-01-13]. (ang.).
  10. European External Action Service: Questions and Answers about the East StratCom Task Force. 2018-12-05. (ang.).
  11. StopFake: StopFake: Sputnik. [dostęp 2019-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-06)]. (pol.).
  12. StopFake: StopFake: Sputnik. [dostęp 2019-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-02)]. (ang.).
  13. StopFake: O nas. [dostęp 2019-01-13]. (pol.).
  14. Edward Lucas dla Cyberdefence24.pl: Informacyjno-hakerska ofensywa Rosji. „Wpływ na politykę innych państw”.