Stanisław Alexandrowicz (inżynier)
Stanisław Alexandrowicz (ur. 6 października 1870 we Lwowie, zm. 22 lipca 1934 koło Jastarni) – polski inżynier budowlany, wieloletni dyrektor wodociągów we Lwowie.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci |
utonięcie |
| Miejsce spoczynku | |
| Narodowość |
polska |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodził się 4[1] lub 6 października we Lwowie. Ukończył we Lwowie szkołę realną[1]. Następnie ukończył studia na Wydziale Inżynierii Szkoły Politechnicznej w 1893[1]. Od 1893 pracował w Urzędzie Budowniczym Magistratu miasta Lwowa, biorąc udział w pracach przy budowie miejskiej sieci wodociągów[1]. W 1894 został skierowany do wojska, skąd po roku został nominowany na inżyniera wojskowego[1]. W 1895 przez okres pół roku był zatrudniony w Krajowym Biurze Drogowym[1]. Od 1896 ponownie pracował w Urzędzie Budowniczym Magistratu miasta Lwowa w dziale drogowym i kanałowym[1]. Opracował szereg projektów, w tym drogi do Brzuchowic, urządzeń kanalizacyjnych i rzeźni miejskiej[1]. W 1898 został delegowany przez zarząd miejski do Szwajcarii, Niemiec i Austrii, gdzie zarówno studiował wiedzę o urządzeniach wodociłgowych jak też pracował boku inż. Oskara Smrekera – w jego biurze w Mannheim oraz przy budowie wodociągów tegoż w Rheinau[1]. W marcu 1899 rozpoczął budowę wodociągów miasta Lwowa z ujęciem wody w Woli Dobrostańskiej[1]. Budowa została ukończona w 1901 i wówczas decyzją rady miejskiej we Lwowie Alexandrowicz został powołany na kierownika Zakładu Wodociągów, a w 1904 na stanowisko dyrektora, sprawując je przez 30 lat[1]. Szczególne zasługi w tym zakresie odniósł podczas I wojny światowej i następczej wojny polsko-ukraińskiej[1]. W niepodległej II Rzeczypospolitej od 1922 do 1925 dokonał budowy nowego ujęcia wody w Szkle[1]. W 1927 podjął budowę stacji przepompowywania w Karaczynowie, a w 1928 nowego ujęcia i stacji pomp w Woli Dobrostańskiej pod Wielkopolem[1]. Zainicjował wprowadzenie wodomierzy we Lwowie, dokonane w latach 1928-1929[1]. W latach 1931–1933 wybudował około 60 studzien na terenie podlwowskich gmin. Zaprojektował nowy wodociąg dla Gródka, Kamienobrodu i Lubienia.
Od 1896 był członkiem Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie[2], zasiadał w jego zarządzie (Wydziale Głównym), w 1909 pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa. Udzielał się także w działalności w szerszym zasięgu. Był współzałożycielem Polskiego Instytutu Wodociągowo-Kanalizacyjnego w Warszawie w 1926[1]. Przystąpił do Zrzeszenia Gazowników i Wodociągów Polskich, później zostając członkiem zarządu tegoż, a w 1929 wiceprezesem[1]. Był członkiem Związku Gospodarczego Gazowni i Zakładów Wodociągowych w Państwie Polskim, od 1929 jego wiceprezesem[1]. Uczestniczył w pracach wielu gremiów branżowych, w tym był członkiem Polskiego Komitetu Normalizacyjnego[1]. Zasiadał w komitecie redakcyjnym czasopisma „Gaz i Woda”[1]. Ogłosił m.in. artykuł Wodociąg lwowski („Przegląd Hygieniczny”, Lwów 1902).
Przez swoje zaangażowanie w tej sferze rozpoczął nad sobą niejako kult wśród ludności Lwowa[1]. Za swoją pracę otrzymywał podziękowania od rady miejskiej we Lwowie w latach 1901, 1918, 1928, 1932, 1933[1]. 27 listopada 1929 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za zasługi na polu pracy narodowej, zawodowej i naukowej”[1][3].
Podczas urlopu 22 lipca 1934 utonął w Bałtyku przy próbie ratowania tonącej kobiety (według innej relacji ratując kilka osób[1]). Został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie 26 lipca 1934[1][4]. Pogrzeb został zorganizowany na koszt miasta Lwowa[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Włodzimierz Rabczewski. Sylwetki wybitnych Lwowian. Ś.p. inżynier Stanisław Alexandrowicz. „Biuletyn”. Nr 47, s. 18-22, Czerwiec 1984. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Członkowie Towarzystwa w drugiem dwudziestopięcioleciu (1902-1926). W: Maksymilian Matakiewicz: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. Księga pamiątkowa wydana z okazji 50-letniego jubileuszu Towarzystwa. Lwów: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1927, s. 88.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638.
- ↑ O wybitnych lwowianach. Inż. Stanisław Alexandrowicz. „Biuletyn”. Nr 27, s. 78, Grudzień 1974. Koło Lwowian w Londynie.
Bibliografia
edytuj- Bolesław Chwaściński, Alexandrowicz Stanisław, w: Słownik biograficzny techników polskich, zeszyt 3 (redaktor naczelny Tadeusz Skarzyński), Warszawa 1993, s. 10
Linki zewnętrzne
edytuj- Publikacje Stanisława Alexandrowicza w bibliotece Polona