Stanisław Sak
Stanisław Sak herbu Pomian, właściwie Sak (ur. w XIV w., zm. po 20 stycznia 1433) – bojar litewski, adoptowany podczas unii horodelskiej (1413), starosta dubiński (1433)[1].
| Stanisław Sak | |
 Pomian | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
XIV w. |
| Data śmierci |
po 20 stycznia 1433 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci | |
Życiorys edytuj
W 1413 roku podczas unii horodelskiej doszło do przyjęcia przez polskie rodziny szlacheckie, bojarów litewskich wyznania katolickiego (tzw. adopcja herbowa). Jednym z ważniejszych dowodów tamtego wydarzenia jest istniejący do dziś dokument, do którego przyczepione są pieczęcie z wizerunkami herbów szlacheckich[1].
Z dokumentu dowiadujemy się o istnieniu Saka, który został adoptowany przez przedstawicieli Pomianów. Przywiesił on do aktu unii pieczęć, która pozwala nam na zidentyfikowanie jego chrześcijańskiego imienia – Stanisław. Napis z jej otoku brzmi w sposób następujący[1]:
† 𝖘𝖙𝖆𝖓𝖎𝖘𝖑𝖆𝖎 ∵ . . 𝖘 ∵ 𝖘𝖆𝖐 ∵
Co w przekładzie na pismo czytelniejsze daje:
† Stanisław ∵ . . s ∵ Sak ∵
.jpg)
Był stronnikiem wielkiego księcia litewskiego, Świdrygiełły, przy którym 15 maja 1432 roku w Skirstymoniu podpisuje przymierze z Zakonem Krzyżackim, znalazł się po Oszmianie w obozie Zygmunta Kiejstutowicza wraz ze swoim synem[1].
W czasach następnych używa już innej pieczęci z herbem Pomian, która dochowała się u aktu unii grodzieńskiej z 15 października 1432 roku, a w jej otoku znajduje się napis[1]:
* 𝖕𝖊𝖈𝖟𝖊𝖙𝖍 * 𝖘𝖆𝖐𝖔𝖜𝖞𝖈𝖟 *
Co w przekładzie na pismo czytelniejsze daje:
* pieczęć * Sakowicza *
Na akcie unii trockiej z 20 stycznia 1433 roku ma tytuł starosty dubińskiego[1].
-
Pieczęć z 1422 roku -
Pieczęć z 1432 roku -
Pieczęć z 1433 roku
.jpg)
.png)
Życie prywatne edytuj
Z nieznaną z imienia i nazwiska kobietą miał syna Andruszkę Sakowicza[a][2][3].
Krewnym Saka był Jan Dowgird, który wraz ze swym potomstwem używał pieczęci z herbem Pomian[4].
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Inaczej; Andrzej Sakowicz.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Semkowicz 1928 ↓, s. 133.
- ↑ Minakowski ↓.
- ↑ Semkowicz 1928 ↓, s. 134.
- ↑ Semkowicz 1928 ↓, s. 135.
Bibliografia edytuj
- Semkowicz, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. 1926-1927, t. VIII, Kraków: Polskie Towarzystwo Heraldyczne we Lwowie, 1928, s. 230.
Linki zewnętrzne edytuj
- Marek Minakowski: Stanisław Sak h. Pomian. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).