Stanisław Sapociński
Stanisław Sapociński, ps. „Jerzy Krzecki” (7 września 1904, zm. 12 listopada 1939 w Łodzi lub na Brusie)[1] – dziennikarz, felietonista, recenzent teatralny.
| Data urodzenia |
7 września 1904 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Pracodawca | |
| Małżeństwo |
Maria Sapocińska z domu Szulc |
| Dzieci |
Andrzej Sapociński |
Życiorys edytuj
Sapociński podjął studia prawnicze w Poznaniu, lecz ich nie ukończył[1]. W 1922 pisywał dla „Nocnika Łódzkiego”, był felietonistą tygodnika „Kalejdoskop”. W latach 1927–1929[2] pracował dla dzienników: „Hasło Łódzkie” oraz „Kurier Łódzki”[1], gdzie przygotowywał recenzje teatralne oraz był redaktorem działu kulturalnego. W 1929 podjął pracę w dzienniku „Echo”. W „Echu” Sapociński miał własną, stałą rubrykę, w której zamieszczał tzw. karteczki – niewielkie felietony o ironicznym charakterze, o tematyce społecznej, obyczajowej i kryminalnej. Pisząc je Sapociński posługiwał się pseudonimem „Jerzy Krzecki”. W ciągu 10 lat napisał około 3,5 tys. karteczek, ponadto zajmował się prowadzeniem działu kryminalnego, opisując doniesienia z sali sądowych. W 1931 wydał broszurę literacką „Sex appeal”[2], w 1936 zaś opublikował broszurę opisującą 6 lat funkcjonowania radia w Łodzi, pt. „Fala Łódzka: wydawnictwo poświęcone szóstej rocznicy Rozgłośni Łódzkiej Polskiego Radia”[3]. Ponadto w okresie przedwojennym był również kierownikiem oddziału Polskiej Agencji Telegraficznej[2].
Śmierć edytuj
Nakaz aresztowania Sapocińskiego został wystawiony 8 listopada 1939 w ramach akcji Inteligenzaktion[1]. Został aresztowany tego samego dnia. Wraz z nim aresztowano jego 2 przyjaciół i dziennikarzy: Stanisława Rachalewskiego, Szymona Glücka. Po zatrzymaniu mężczyzn przetrzymywano w obozie na Radogoszczu. Według dziennikarza Adama Ochockiego, osobą, która wpłynęła na aresztowanie dziennikarzy był dziennikarz Adolf Kargel, redaktor naczelny „Freie Presse”, które po zajęciu Łodzi przez Niemców wznowiono i przekształcono w „Deutsche Lodzer Zeitung” (od kwietnia 1940 „Litzmannstädter Zeitung”). Miał on dostarczyć Gestapo listę 77 Polaków, Żydów i Niemców – członków Syndykatu Dziennikarzy Łódzkich wraz z miejscem zatrudnienia i zamieszkania. 12 listopada Sapociński został skazany na śmierć przez sąd doraźny w siedzibie łódzkiego gestapo przy ul. Anstadta 7. Tego samego dnia został rozstrzelany i zakopany w lesie na Brusie[2].
W okresie od 12 do 21 maja 2008 archeolodzy odnaleźli jego ciało w zbiorowej mogile na Brusie wraz z ciałami 39 innych mężczyzn. Jego ciało zidentyfikowano po kwartalnym bilecie kolejowym, o treści: Bilet kwartalny No 28062, Ważny od 1 lipca do 30 września 1939 R., Sapociński Stanisław, KORESP. PISM, Bilet służy wyłącznie dla osoby na nim wymienionej i winien być ukazywany na żądanie obsługi pociągu i kontroli. WZÓR 230417[1]. Nie ma całkowitej pewności, że miejscem śmierci Sapocińskiego był Brus, ponadto wszystkie ofiary egzekucji miały związane z tyłu ręce, a strzały oddano z bliska w tym głowy z broni krótkiej[2].
Pogrzeb wszystkich ofiar odbył się 1 września 2009 na cmentarzu komunalnym na Dołach. Oprócz Sapocińskiego zidentyfikowano tylko kilka osób: Alfreda Bellera, Władysława Krzemińskiego, Henryka Szulca oraz Tomasza Tadeusza Wilkońskiego[2].
Życie prywatne edytuj
Był synem Hermana Sapocińskiego – administratora kamienic w centrum Łodzi. W latach 20. XX w. poślubił Marię z d. Szulc. Mieli 1 syna, Andrzeja (1929–1997). Mieszkali przy ul. Orlej w Łodzi[2][1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Biogramy, [w:] Olgierd Ławrynowicz, Nekropolia z terenu byłego poligonu wojskowego na Brusie w Łodzi, Łódź 2010 [dostęp 2021-11-17] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Artur Ossowski, Stanisław Sapociński (1904–1939). Pozostało pióro i bilet..., [w:] Gustaw Romanowski, Marcin Kieruzel (red.), Bohaterowie trudnych czasów. Zbiór VIII, Urząd Miasta Łodzi. Biuro Informacji i Komunikacji Społecznej, 2013, ISSN 1231-5354 [dostęp 2021-11-17].
- ↑ Benedykt Stefański, Stanisław Sapociński, Fala Łódzka: wydawnictwo poświęcone szóstej rocznicy Rozgłośni Łódzkiej Polskiego Radia, bc.wbp.lodz.pl, Łódź 1936 [dostęp 2021-11-19].