Stanisław Wysocki (inżynier)

Stanisław Wysocki
Data i miejsce urodzenia	14 kwietnia 1805 ; Busko-Zdrój
Data śmierci	21 maja 1868
Zawód, zajęcie	projektant i główny inżynier budowy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, malarz
Narodowość	polska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Wysocki (ur. 14 kwietnia 1805 w Busku, zm. 21 maja 1868 w Warszawie^[1]) – polski inżynier, projektant i główny inżynier budowy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, malarz^[2].

Życiorys

Syn nauczyciela gimnazjalnego Tomasza Wysockiego i Katarzyny z d. Rudzkiej. Brat kompozytora Kacpra Wysockiego. Absolwent Gimnazjum Św. Anny w Krakowie^[1]. Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim – filozofię, budownictwo i miernictwo. Uczył się malarstwa i raz wystawił swoje prace. W roku 1830 powołany na inżyniera Banku Polskiego. W powstaniu listopadowym porucznik w Gwardii Narodowej. Z ramienia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji regulował rzeki Nidę i Kamienną^[2]. Po upadku powstania podjął ponownie pracę inżyniera w Banku Polskim^[1] (w tym okresie Bank Polski prowadził oprócz działalności bankowej również inwestycje drogowe i przemysłowe, stąd zatrudnianie inżynierów^[3]). W roku 1834 kierował budową spichrzów we Włocławku. Od roku 1835 naczelny inżynier Banku Polskiego. W 1839 roku został głównym inżynierem budowy drogi żelaznej Warszawa-Wiedeń, od 1844 był członkiem zarządu tejże drogi. Od 1857 roku był inspektorem głównym dróg żelaznych w Królestwie Polskim. W trakcie powstania styczniowego ostro upomniany za brak przeciwdziałania pomocy kolejarzy powstaniu. W roku 1865 przeszedł na emeryturę. Doradca techniczny Kolei Warszawsko-Terespolskiej^[2].

Założył pierwszą w Polsce fabrykę asfaltu^[2].

Zmarł 21 maja 1868 roku. Jego grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie przed katakumbami (kwatera 22/23)^[4].

Publikacje

O robotach smołowcowych z rycinami (1838)
O brukach (1838)
O kolei Warszawsko-Wiedeńskiej (1859)
O kolei Warszawsko-Bydgoskiej z mapami (1860)^[2]

Upamiętnienie

S. Wysocki jest patronem Zespołu Szkół im. inż. Stanisława Wysockiego w Warszawie^[5].

Bibliografia

Karpiński A.: Stanisław Wysocki projektant i budowniczy Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, Muzeum Kolejnictwa, Warszawa 1995
Paszke A., Jerczyński M., Koziarski S.: 150 lat Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, Centralna Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych, 1995

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Moczulski M., 2020: Stanisław Wysocki - projektant i budowniczy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Mówią Wieki, 8: 23
↑ ^a ^b ^c ^d ^e S. Orgelbranda Encyklopedja Powszechna. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni Czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów, XIX i pocz. XX wieku (może wymagać uaktualnienia).
↑ Paszke A., 2020: Jak powstawała wiedenka. Mówią Wieki, 8, s. 6
↑ Cmentarz Stare Powązki: Teofila Wysocka, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14] .
↑ Strona szkoły

[autonazwa1-1] Moczulski M., 2020: Stanisław Wysocki - projektant i budowniczy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Mówią Wieki, 8: 23

[Orgelbrand-2] S. Orgelbranda Encyklopedja Powszechna. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni Czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów, XIX i pocz. XX wieku (może wymagać uaktualnienia).

[3] Paszke A., 2020: Jak powstawała wiedenka. Mówią Wieki, 8, s. 6

[4] Cmentarz Stare Powązki: Teofila Wysocka, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14] .

[5] Strona szkoły

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]