Stanisław Zieliński (czołgista)

Stanisław Zieliński (ur. 9 kwietnia 1919 w Rzyczkach, zm. 23 czerwca 2014 w Opolu) – oficer polskiej broni pancernej w randze pułkownika.

Stanisław Zieliński
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1919
Rzyczki pod Rawą Ruską

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 2014
Opole

Przebieg służby
Siły zbrojne

Obrona Narodowa
Armia Czerwona
Ludowe Wojsko Polskie

Jednostki

Batalion ON im. Sekalskiego
122 Brygada Czołgowa
2 Pułk Czołgów
Kompania czołgów średnich 4 Pułku Czołgów Ciężkich

Stanowiska

Strzelec-radiooperator czołgu
Dowódca czołgu
Dowódca kompanii czołgów

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych (1943–1989) Krzyż Walecznych (1943–1989) Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” Brązowy Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” Medal za Warszawę 1939–1945 Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal „Za wyzwolenie Warszawy” Medal „Za zdobycie Berlina” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”

Życiorys edytuj

Stanisław Zieliński był synem Władysława i Heleny Zielińskich. Miał także trzech braci: Jana, Władysława i Józefa[1]. Przed wojną przeszedł przeszkolenie w Związku Strzeleckim. W czasie kampanii wrześniowej został ranny (ocaliły go dwie kobiety ukrywając w swoim domu, był operowany bez znieczulenia na Łyczakowie[2]).

W 1940 otrzymał powołanie do Armii Czerwonej, gdzie przeszedł przeszkolenie jako działonowy czołgu. Po wykryciu udziału w walkach w 1939 został zesłany do łagru[2]. Zwolniony z niego w 1943 trafił do formującego się 1 Korpusu Polskiego. Przeszedł kurs radiotelegrafisty z przydziałem do 2 Pułku Czołgów, w stopniu plutonowego. Został w nim strzelcem-radiotelegrafistą w czołgu T-34 217 (dowódca ppor. Mateusz Lach[3]). Walczył pod Studziankami (czołg nr 217 jako pierwszy wjechał do wsi). W czasie walk o wyzwolenie Bydgoszczy został ranny. Szpital opuścił 10 kwietnia 1945. W stopniu starszego sierżanta otrzymał przydział na dowódcę wyremontowanego czołgu nr 217 (T-34-85) wraz z nową załogą. Czołg został włączony w skład kompanii por. Pawła Dobrynina, która została skierowana z 1 Brygady Pancernej do 4 Pułku Czołgów Ciężkich[4]. Czołg Zielińskiego, jako ostatni sprawny z kompanii, osiągnął brzeg Łaby 5 maja 1945 kończąc szlak bojowy.

Po wojnie Stanisław Zieliński pozostał w wojsku. Ze względu na swoją walkę w szeregach Obrony Narodowej został wydalony z kursu oficerskiego[2]. Ostatecznie otrzymał stopień kapitana, jednak w 1956 został zdegradowany do stopnia szeregowca za zakazanie podkomendnym otwarcia ognia w czasie strajków poznańskich (dowodził kompanią pancerną) i zablokowanie przejazdu. Ostatecznie stopień został mu zwrócony ze względu na zasługi w czasie wojny[2]. Służbę zakończył w randze pułkownika[potrzebny przypis].

W 1964 z inicjatywy płk Janusza Przymanowskiego w Studziankach Pancernych zbudowano Mauzoleum uczestników bitwy. Na cokole pomnika został postawiony otrzymany od Armii Radzieckiej czołg T-34 z działem kal. 76 i wieżą późnego okresu produkcji. Pomalowano go w barwy czołgu 217, w którym służył Zieliński.

Płk Stanisław Zieliński zmarł w Opolu, gdzie zamieszkał po wojnie[1][2]. Był on jednym z pierwowzorów Janka Kosa z powieści i serialu telewizyjnego pt. Czterej pancerni i pies, który tak jak on był strzelcem-radiooperatorem, a po wyjściu ze szpitala został dowódcą czołgu[5].

Odznaczenia edytuj

i inne.

Przypisy edytuj

  1. a b Żołnierz trzech armii – wspomnienie szlaku bojowego płk. Stanisława Zielińskiego [online], dobroni.happyproject [dostęp 2019-10-25] (pol.).
  2. a b c d e Stanisław Zieliński nie żyje. Żołnierz trzech armii odszedł na wieczną służbę [online], Super Express [dostęp 2019-02-19].
  3. Studzianki, s. 1098.
  4. Tankiści. Prawdziwa historia czterech pancernych, s. 366.
  5. Kacper Śledziński, Tankiści. Prawdziwa historia Czterech pancernych.
  6. Żołnierz trzech armii – wspomnienie szlaku bojowego pułkownika Stanisława Zielińskiego [online], Gazeta Studencka UO [dostęp 2019-02-19] (pol.).

Bibliografia edytuj