Stanley Podzieliński

Stanley Podzieliński (ur. 17 grudnia 1925 w Utice, zm. 20 stycznia 2019 w Fort Wayne) – weteran II wojny światowej, działacz polonijny w USA, wieloletni przewodniczący Komitetu Płockiego przy Stowarzyszeniu Międzynarodowych Miast Partnerskich w Fort Wayne (ang. Fort Wayne Sister Cities International, skr. FWSCI) oraz prezes Loży Orła Białego w Fort Wayne (ang. White Eagle Lodge) będącej oddziałem lokalnym Związku Narodowego Polski w Stanach Zjednoczonych Ameryki[1]. Od 2007 r. Honorowy Obywatel Miasta Płocka[2].

Życiorys edytuj

Urodził się w polskiej rodzinie emigracyjnej Adolfa Podzielińskiego i Anieli z domu Majkryckiej (Majkrzyckiej/Majchrzyckiej[3]), w której na co dzień posługiwano się językiem polskim[4]. Jego ojciec pochodził z okolic Grodna i wyemigrował do USA w wieku 17 lat, natomiast matka pochodziła z Boguchwałki koło Rzeszowa i wyjechała do Ameryki w wieku 15 lat. Jego rodzice osiedlili się w Utice w stanie Nowy Jork, gdzie pobrali się w 1923 roku. Był najstarszym z trójki rodzeństwa, obok Alicji i Leonarda[5].

Edukację rozpoczął w polskiej szkole katolickiej, a następnie kontynuował ją w amerykańskiej szkole średniej. Po ukończeniu szkoły w 1943 roku wstąpił do Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych. W czasie służby wojskowej brał czynny udział w operacjach wojennych na Kwajalein (Walki o Wyspy Marshalla) i na Okinawie (Bitwa o wyspę Okinawa), a po kapitulacji Japonii w 1945 roku był członkiem sił okupacyjnych stacjonujących w Yokusuce. W sierpniu 1946 roku został zwolniony ze służby wojskowej i wrócił do kraju, gdzie rozpoczął studia pierwszego stopnia na Uniwersytecie Washingtona w Seattle. Następnie ukończył studia uzupełniające na Uniwersytecie Bostońskim, gdzie uzyskał dyplom magisterski w dziedzinie Public Communication. W 1951 roku związał się zawodowo z General Electric, gdzie przepracował niespełna 30 lat, aż do swojej emerytury w 1978 roku[2]. 24 kwietnia 1954 roku zawarł związek małżeński z Eugenią Scatko, z którą doczekał się 6 synów Craiga, Erica, Scotta, Bretta, Johna i Marka oraz 2 córek Jill i Lynn[1].

Współpraca z Płockiem edytuj

W 1989 roku przebywający na wspólnym kampusie Uniwersytetu Indiany i Uniwersytetu Purdue w Fort Wayne (ang. Indiana University–Purdue University Fort Wayne, skr. IPFW) profesor Bronisław Misztal zaproponował władzom miasta Fort Wayne nawiązanie kontaktów partnerskich z władzami miasta Płocka. Dzięki staraniom profesora Bronisława Misztala związanego z Uniwersytetami Indiany i Purdue, Romana Hildta założyciela grupy Universal Express, Andrzeja Celińskiego polskiego senatora i działacza Solidarności oraz Stanleya Podzielińskiego, zrodziła się koncepcja nawiązania trwałej współpracy pomiędzy obydwoma miastami, która ziściła się w 1990 roku podpisaniem dwustronnej umowy o współpracy[6].

W konsekwencji Stanley Podzieliński na przestrzeni lat aktywnie wspierał i podejmował liczne inicjatywy pogłębiające współpracę pomiędzy obydwoma społecznościami[7]. Pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Płockiego przy Stowarzyszeniu Międzynarodowych Miast Partnerskich w Fort Wayne, a także kierował Lożą Orła Białego w Fort Wayne wchodzącą w skład Związku Narodowego Polski w USA[1][8].

Upamiętnienie edytuj

„Rondo i mural poświęcony Stanleyowi Podzielińskiemu”
 
Rondo im. Stanleya Podzielińskiego w Płocku
 
Mural i tabliczka z nazwą ronda im. Stanleya Podzielińskiego w Płocku
 
Mural „Stan Zjednoczenia” w Płocku

W 2007 roku uchwałą Rady Miasta Płocka przyznano mu godność Honorowego Obywatela Miasta Płocka[2]. Z kolei w 2020 roku jego imieniem zostało nazwane rondo na osiedlu Kolegialna w Płocku[9], a rok później na budynku mieszkalnym obok ronda przy ul. 3 Maja 15, powstał mural projektu Mariusza Libela zatytułowany Stan Zjednoczenia poświęcony upamiętnieniu jego osoby[10].

Przypisy edytuj

  1. a b c Obituary Stanley J. Podzielinski December 17, 1925 – January 20, 2019, Dignity Memorial [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  2. a b c Uchwała nr 161/X/07 Rady Miasta Płocka z dnia 26 czerwca 2007 roku w sprawie nadania Godności „Honorowego Obywatela Miasta Płocka” Panu Stanleyowi Podzielińskiemu, BIP [dostęp 2023-06-12].
  3. Nellie Podzielinski in the 1940 Census, Ancestry [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  4. Milena Gurda, „Niektórzy ludzie mają serce to robić”! Stąd do Fort Wayne [online], Tygodnik Płocki, 10 października 1995 [dostęp 2023-06-12].
  5. 1940 U.S. Federal Population Census – Stanley Podzielinski in the 1940 Census, Archives [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  6. Sister Cities, internationalfortwayne.org [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  7. Fort Wayne – USA, Urząd Miasta Płocka [dostęp 2023-06-12].
  8. Eastern Europe, internationalfortwayne.org [dostęp 2023-06-12] (ang.).
  9. Uchwała nr 350/XX/2020 Rady Miasta Płocka z dnia 28 maja 2020 roku w sprawie nadania nazwy ulicy, BIP [dostęp 2023-06-12].
  10. Lena Rowicka, Mural z ważnym przesłaniem na jednym z płockich budynków. Widnieje na nim napis: “Stan Zjednoczenia” [online], Dziennik Płocki, 12 października 2021 [dostęp 2023-06-12].